|
Beşiktaş Mahkemesi 63 Numaralı Sicil (H. 1061-1062 / M. 1651-1652) cilt: 48, sayfa: 269 Hüküm no: 357 Orijinal metin no: [97a-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır.
Galata ve ona bağlı olan yerlerde avarızdan muaf olan reayanın her birinden 1063 senesine mahsup olmak üzere seksener akçe nüzûl bedeli tahsil olunmasına dair emir
Akzâ kuzâti’l-Müslimîn evlâ vülâti’l-muvahhidîn ma‘denü’l-fazli ve’l-yakīn hüccetü’l-hakki ale’l-halk-i ecma‘în vârisü ulûmi’l-enbiyâi ve’l-mürselîn el-muhtassu bi-mezîdi inâyeti’l-mu‘în Mevlânâ Galata Kadısı ( ) -zîdet fezâiluhû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olıcak ma‘lûm ola ki hâlâ sefer-i hümâyûnum mühimmâtı ve sefer-i hümâyûnuma memûr olan kapım kulları mevâcibleri ve sâir asâkir-i zafer-encâmım me’ûnetleri için ziyâde hazîne tedârükü cümleye lâzım ehemm-i umûrdan olup ve her sene avârız ve bedel-i nüzûl verir re‘âyâsını ekserî perâkende ve perîşân olduğu ecilden iktizâsı hasebiyle bi’l-ittifâk memâlik-i mahrûsemde vâki‘ avârızdan muâf ve müsellem olan re‘âyâdan ancak bu sene hazîne imdâdı için herbir neferinden bedel-i nüzûl seksener akçe alınmak üzere hatt-ı hümâyûn-ı sa‘âdet-makrûnum sâdır olmağın imdi nefs-i Galata ve tevâbi‘i ve nevâhîsinde vâki‘ avârızdan muâf olan re‘âyâ eğer havâss-ı hümâyûnum ve eğer evkāf-ı selâtîn ve eğer vüzerâ-yı izâm hâsları ve eğer derbendci ve köprücü ve evkāf [ve] emlâk ve menzilci ve ocaklık ve doğancı ve medîneci? ve barutçu ve meremmetci ve yağcı ve küreci ve somuncu ve bi’l-cümle berevât ve evâmir-i şerîfe ve sâir tarîkle avârızdan muâf ve müsellem olan re‘âyâ her kangisi ise irsâl olunan mübâşir ma‘rifetiyle ale’l-esâmî muâfiyetleri ile defter edüp hazîne imdâdı için bin altmış üç senesine mahsûb olmak üzere her bir neferinden seksener akçe bedel-i nüzûlleri mu‘accelen tahsîl ve dâhil-i hazîne etdirmek bâbında fermân-ı âlîşânım sâdır olmuşdur buyurdum ki hükm-i şerîfimle ( ) vardıkda bu bâbda sâdır olan emrim üzere amel edüp dahi nefs-i Galata ve tevâbi‘i ve nevâhîsinde vâki‘ emirle avârız ve bedel-i nüzûl veregelen re‘âyâdan mâ‘adâ vech-i meşrûh üzere amel edüp ve sâir tekâlîfden muâf olan re‘âyâ ne makūle tekâlîfden ve ne mukābele[sinde] muâflar ise ve kaç nefer ise mübâşir-i mezbûr ma‘rifetiyle ale’l-esâmî muâfiyetleri ile defter edüp hazîne imdâdı için târih-i mezbûra mahsûb olmak üzere ancak bu sene her bir neferinden seksener akçe bedel-i nüzûlleri mu‘accelen cem‘ ve tahsîl ve mübâşir-i mezbûr ve yarar mu‘temedün-aleyh âdemler ile Dersaâdetime irsâl ve dâhil-i hazîne etdirip kimesneye te‘allül ve nizâ‘ etdirmeyesiz ve bundan mâ‘adâ mübâşir-i mezbûrun harc-ı râhı ve cihet-i maişeti için her bir neferinden ancak beş akçe aldırıp bundan ziyâde mahkeme harcı ve kâtibiye ve sarrâfiye ve hüddâmiye ve sâir bahâne ile bir akçe almaya ve aldırmayasız şöyle ki fermânımdan ziyâde akçe alındığı mesmû‘-ı hümâyûnum ola alanların bilâ-te’hîr haklarından gelinir bilmiş olasız ve bi’l-cümle her sene avârız ve bedel-i nüzûl veregelen re‘âyâdan mâ‘adâ muâf olan eğer havâss-ı hümâyûn ve eğer evkāf-ı selâtîn ve eğer vüzerâ-yı izâm hâsları re‘âyâsı ve derbendci ve köprücü ve evkāf ve emlâk ve menzilci ve ocaklık ve doğancı ve medîneci ve yağcı ve küreci ve barutçu ve meremmetci ve suyolcu ve berevât ve evâmir-i şerîfe ile ve sâir tarîk ile muâf ve müsellem olan re‘âyâ her kangisi ise hesâb-ı merkūma dâhildir fermânım üzere bedel-i nüzûllerin tahsîl etdirip karyeler zâbitlerine ve âhardan kimesneye kat‘â te‘allül ve nizâ‘ etdirmeyesiz ve taht-ı kazânızda ne mikdârı muâf bulunur ise ve ne mukābelede muâflar ise aynı ile ve isimleri ile yazıp defter edüp imzâlayıp ve mühürleyip mübâşir-i merkūm ile Dersaâdetime irsâl eyleyesiz husûs-ı mezbûrda ihmâl veyâhud celb-i mâl sevdâsında olup mirîye gadr ve fukarâya te‘addî ederseniz sonradan tecessüs olunup mansıbın âhara verilir ve mübâşirin hakkından gelinir bilmiş olasız [97b-1] ona göre basîret üzere olup hilâf-ı emr-i şerîf vaz‘ eylemekden be-gāyet ihtirâz edüp sadâkat ve istikāmet üzere tamâm hizmet eyleyesiz avk u te’hîrden ve ihmâl [ve] müsâheleden her sene avârız ve bedel-i nüzûl veregelen re‘âyâya müdâhale olunmağla zulm ü te‘addîden be-gāyet ihtirâz eyleyesiz şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız
Tahrîren fi’l-yevmi’s-sâbi‘ ve’l-ışrîn min-Şevvâli’l-mükerrem li-sene isneteyn ve sittîn ve elf.
Be-makāmı Kostantınıyye
|