.:: İstanbul Kadı Sicilleri ::.


Beşiktaş Mahkemesi 2 Numaralı Sicil (H. 966-968 / M. 1558-1561)
cilt: 42, sayfa: 252
Hüküm no: 510
Orijinal metin no: [66a-2]
Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır.


Yeniçeri Ağası Ahmed’in arpalık haslarında bulunup cizyelerini veren reayânın rençberlik ettikleri yerlerde rencide olunmamalarına dair fermân

Kaziyye-i temyîzü’l-helâl vel-harâm

Akzâ kuzâti’l-müslimîn evlâ vülâti muvahhidîn ma‘denü’l-fazli ve’l-yakīn hüccetü’l-hak ale’l-halkı ecma‘în vârisü ulûmi’l-enbiyâ ve’l-mürselîn el-muhtassu bi mezîdi inâyeti’l-meliki’l-mu‘în Mevlânâ el-Hâkimü’l-mahrûse-i İslambol -zîde fezâiluhû- ve kıdveteyi’l-kuzât ve’l-hükkâm ma‘deneyi’l-fazl ve’l-kelâm Mevlânâ Galata ve Hâslar kādıları -dâme fazluhümâ- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki hâliyâ yeniçerilerim ağası iftihârü’l-ümerâ ve’l-ekâbir müstecmi‘u cemî‘i’l-me‘âlî ve’l-mefâhir zü’l-kadri’l-e‘izz ve’l-fahri’s-semiy el-muhtassu bi mezîdi inâyeti’l-meliki’s-samed Ahmed -dâme ulüvvuhû- cânibinden südde-i sa‘âdetime şöyle arz olundu ki müşârun-ileyhin arpalık hâslarının re‘âyâlarından bazı zimmîler vâki‘ olan cizyelerin yerlerinde edâ eyledikden sonra taht-ı kazânıza rençberlik için vardıklarında bazı subaşılar ve eşrârları bunları tutup harâc verin deyu rencîde edip ve beytü’l-mâle gezendümdür deyu taleb edip sebeb celb-i ahz için cizye deyu akçelerin alıp envâ‘-ı zulm ü te‘addî ederlermiş buyurdum ki hükm-i şerîfim ile müşârun-ileyhin âdemi vardıkda anın gibileri ihzâr eyleyip husamâ muvâcehesinde bu husûs onat vech ile dikkat eyleyip ve ihtimâm ile teftîş eyleyip göresiz fi’l-vâki‘ mezbûrlar müşârun-ileyhin re‘âyâları olup vech-i meşrûh üzere üzerlerine lâzım olan cizyelerin yedlerinden edâ edip rençberlik için taht-ı kazânıza geldiklerinde mezbûr subaşılar ve iş erleri bunları tutup ol vech ile rencîde edip ve beytü’l-mâlleri dahi öşr ile defter-i cedîd-i hakanîde onlara hâsıl yazılmış olup mücerred celb-i ahz için hilâf-ı defter ve kānûn dahl edip te‘addî ederler ise men‘ edip şer‘a ve kānûna muhâlif bir akçe ve bir habbelerin aldırmayasız ve eğer müşârun-ileyh âid ve râci‘ olur mahsûlünden kimesne nesne dahi almış ise ve her kime müteveccih olur ise ba‘de’s-sübût hükm edip bî-kusûr alıveresiz ve müşârun-ileyhin arpalık timârları serbest olmak kānûndan re‘âyâlarının resm-i cürm ü cinâyetlerine ve resm-i arûsânelerine kul ve câriye müjdegânesine ve bi’l-cümle rüsûm-ı serbestiyyesine hiçbir ferd dahl etdirmeyip müşârun-ileyhin âdemlerine zabt ve kabz etdiresiz ve re‘âyâsının birine cürüm, gayz sâdır olup salb ü siyâset ve kat‘-ı uzuva müstahık olup hükm-i kādı lâhık olup şer‘-i şerîf muktezâsınca mücrime günâh etdiği mahalde lâzım geleni icrâ edip hârice elin gitmeyip bedeli siyâset deyu bir akçe ve bir habbelerin aldırmayıp ve bi’l-cümle şer‘a ve kānûna muhâlif iş etdirmeyesiz etmek isteyenleri men‘ ü def‘ edip memnû‘ olmayıp inâd edenleri isimleri ve resmleri ile yazıp arz edip bu defa fasl edip tekrâr geri varmalı eylemeyesiz şöyle bilesiz ve ba‘de’n-nazar bu hükm-i hümâyûnumu müşârun-ileyhin âdemleri yedlerine ibkā edesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız.

Tahrîren fî evâili şehri Ramazâni’l-mübârek li-sene 965.

Be- makām-ı Kostantınıyye