Eyüb Mahkemesi (Havass-ı Refia) 90 Numaralı Sicil (H. 1090 - 1091 / M. 1679 - 1680) cilt: 31, sayfa: 545 Hüküm no: 684 Orijinal metin no: [105a-1] Bu defter İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) ortaklığı ile hazırlanmıştır. Kanuni Sultan Süleyman’ın yapdırdığı su yollarının bakımını üstlenen yedi köy ahalisinin aksi bir emir olmadıkça her türlü vergiden muâf olduklarına dair hüküm kaydı Akzâ kuzâti’l-müslimîn evlâ vülâti’l-muvahhidîn ma‘denü’l-fazli ve’l-yakīn vârisü ulûmi’l-enbiyâ’i ve’l-mürselîn hüccetü’l-hakkı ale’l-halk ecma‘în el-muhtassu bi mezîdi inâyeti’l-meliki’l-Mu‘în mevlânâ Hâslar kadısı ( ) -zîdet fezâ’iluhû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki merhûm ve mağfûrun-leh Sultan Süleyman Hân -tâbe serâhû-nun Kağıdhâne ve Halkalı cânibeyninden mahrûse-i İstanbul’a ve Saray-ı atîk ve cedîde ve bi’l-cümle hâssa bahçelere icrâ ettirdiği suyun yollarına berât-ı âlîşânımla müte‘ayyin olunmuş suyolcuları hâlâ Dersa‘âdet’ime arzuhâl edip mezbûrlar bilâ-ücret hizmet edip hizmet ve ırgadiyyeleri mukābelesinde tekâlîf-i örfiyye ve şâkkadan mu‘âf olup tekâlîf-i şâkka ile dahl olunmak îcâb eylemez iken hâlâ bilâ-emr-i şerîf teklîf-i şâkka ile dahl ve rencîde eylemeleriyle men‘ ve def‘ olunup rencîde olunmamak bâbında emr-i şerîfim verilmek recâ eyledikleri ecilden Hazîne-i âmiremde mahfûz olan Ma‘den Mukāta‘ası defterlerine nazar olundukda Hâslar kazâsında yedi aded kurâda yüz elli nefer yamak suyolcuları merhûm ve mağfûrun-leh Sultan Süleyman Hân-ı Gāzi -tâbe serâhû-nun Halkalı karyesinde ve Kağıdhâne câniblerinde bahçe-i hâssa ve Saray-ı âmire ve Kırkçeşme’ye icrâ eyledikleri suyun yollarını şiddet-i şitâda pâk ve tathîr eylemek şartıyla ücret-i ırgadiyyeleri mukābelesinde cizye ve ispençe ve avârız-ı dîvâniyye ve tekâlîf-i örfiyye ve şâkkadan ve masdariyye ve kul ve câriye ve kazma [ve] kürek ve arpa ve saman ve çayır biçmek ve rûz-ı Hızır akçesinden mu‘âf ve müsellem olmak üzre yedlerinde mu‘âfnâme-i hümâyûnları olduğu mastûr ve mukayyed bulunmağın imdi derkenâr mûcebince amel olunmak fermânım olmuşdur buyurdum ki hükm-i şerîfim vardıkda bu bâbda sâdır olan emrim üzre amel edip dahi zikr olunan yüz elli nefer yamak suyolcuları zikr olunan su yollarını şiddet-i şitâda bilâ-ücret pâk ve tathîr etmek şartıyla ücret-i ırgādiyyeleri mukābelesinde cizye ve ispençe ve avârız-ı dîvâniyye ve tekâlîf-i örfiyye ve şâkkadan ve masdariyye ve kul ve câriye ve kazma ve kürek ve arpa ve saman ve çayır biçmek ve rûz-ı Hızır akçesinden mu‘âf ve müsellem olduklarına yedlerinde mu‘âfnâme-i hümâyûn verildiği Ma‘den Mukāta‘ası defterlerinden mastûr olmağın mâdâmki hizmetlerinde kusûrları olmayıp ve mu‘âf ve gayr-ı mu‘âfa dâhil olan tekâlîfi edâ eylediklerinden sonra emr-i şerîfle mu‘âf ve gayr-ı mu‘âf tasrîh olmadıkça yedlerinde olan mu‘âfnâme-i hümâyûnuma muhâlif ve bilâ-emr-i şerîf tekâlîf-i şâkka ile mezbûrları rencîde ve remîde ettirmeyip husûs-ı mezbûr için tekrâr şikâyet olunmalı eylemeyesin şöyle bilesin alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasın. Tahrîren fi’l-yevmi’s-sâdis aşer min şehri Cemâziyelevvel li sene tis‘în ve elf. Kostantıniyye el-mahrûse. Vasale fî 8 Cumâdelâhire sene [10]90. Sahh Defter-i kurâ-yı mezkûrîn an yamakān-ı suyolcuyân ve meremmetciyân ber evkāf-ı merhûm ve mağfûrun-leh Sultan Süleyman Hân-ı Gāzi der İstanbul. Tahrîr-i kasaba-i Hasköy Karye-i Bigados an yamakān neferen 34 Karye-i Avas[ya] an yamakān neferen 24 Karye-i Küçük an yamakān neferen 26 Karye-i Cebeci an yamakān neferen 21 Karye-i Zekeriya Burgaz an yamakān neferen 17 Karye-i Orta Belgrad an yamakān neferen 22 Karye-i Bahçeli Belgrad an yamakān neferen 6 Aded-i kurâ 7 Cem‘an Yekûn-ı suyolcuyân-ı yamakān nefer 150 Zikr olunan yedi pâre karyenin yüz elli yamak suyolcuları olup merhûm ve mağfûrun-leh Sultan Süleyman Hân-ı Gāzi -tâbe serâhû-nun Kağıdhâne ve Halkalı câniblerinden mahmiye-i İstanbul’a ve bahçe-i hâssa ve Saray-ı atîka ve Kırkçeşme’ye icrâ eyledikleri suyun mecrâlarını pâk ve tathîr ve kemerlerin dahi bilâ-ücret ta‘mîr ve termîm etmek şartıyla ücret-i ırgādiyyeleri mukābelesinde avârız-ı dîvâniyye ve tekâlîf-i örfiyye ve şâkka ve kazma [ve] kürek ve çayır biçme ve muhtesib ve acemoğlanı ve bunun emsâli tekâlîfden mu‘âf ve müsellem olmak üzre yedlerinde mu‘âfnâme-i hümâyûnları olmağın bâ fermân-ı şerîf işbu sûret-i defterdir ki mahallinden aynıyla nakl olunup zâbitleri yedine verildi. Fî 2 C[emâziyelâhir] sene 1090.