İstanbul Mahkemesi 24 Numaralı Sicil (H. 1138-1151/M.1726-1738) cilt: 21, sayfa: 176 Hüküm no: 100 Orijinal metin no: [30b-2] Bu defter İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) ortaklığı ile hazırlanmıştır. İstanbul, Galata, Tophane, Eyüp, Kasımpaşa ve Üsküdar’daki pazarcıların nizamı ve pazar çeyrekçilerinin isimleri Pazarcı defteri Bâ sah İşbu i‘lâmda tahrîr ve tafsîl olunduğu üzre amel ve dâimâ mazmûnı ve düstûrü’l-amel olup mer‘î tutulup hilâfına bir vechile ruhsat ve cevâz gösterilmeye deyû buyruldu. Defter oldur ki İstanbul ve Galata ve Tophâne ve Eyyûb ve Kasımpaşa ve Üsküdar’da vâki‘ bey‘ eden pazarcı esnâfının pazarbaşıları olan Yahya Nazmi’nin vekîli olan Mehmed ve sâir ihtiyâr ustaları ma‘rifetleriyle, fîmâ ba‘d ibâdullâha enfa‘ ve evlâ olmak için kendilere mahsûs olan metâ‘ı getiren bâzirgânlardan narh-ı cârî üzre iştirâ ve kadîmü’l-eyyâmdan olageldiği [üzre] İstanbul beş bölük yirmi çeyrek ve Galata ve Tophâne bir bölük ve Eyyûb ve Kasımpaşa bir bölük i‘tibâriyle cümle dekâkîne tevzî‘ ve narh-ı cârîsi üzre ibâdullâha bey‘ ve narh-ı cârîden ziyâdeye bey‘ etmeyip ve dükkânlarda dahi mîr damgalı tuç okka ve dirhemden mâ‘adâ demir okka ve dirhem isti‘mâl etmeyip ve pazarbaşı ve ihtiyârları ma‘rifetleriyle beynlerinde hâm-dest olup üstâda hizmet edip ve kavî kefîli alınmadıkça başka dükkân ihdâs etmemek üzre birbirlerine kefîl ve mezbûrûna dahi pazarbaşı vekîli merkūm Mehmed kefîl olduğu defterdir ki ale’l-esâmî ber vech-i âtî zikr olunur. Hurrire fi’l-yevmi’s-sânî aşer min Zilka‘deti’ş-şerîfe sene 1138. Çeyrek-i evvel-i pazarcıyân; Çeyrekbaşı Parmakkapı’da es-Seyyid Mustafa Es-Seyyid İbrahim Es-Seyyid Ömer Es-Seyyid İsmail Davudoğlu Kumkapı’da es-Seyyid Ömer Darbhâne’de es-Seyyid Hüseyin Koska[’da] es-Seyyid Ömer Kumkapı’da es-Seyyid Mustafa Kumkapı’da Eyyûb Küçükpazar’da es-Seyyid Mehmed Yenikapı’da es-Seyyid Ahmed Parmakkapı’da es-Seyyid İbrahim Cağaloğlunda es-Seyyid İbrahim Parmakkapı’da es-Seyyid Mustafa Çeyrek-i sânî; Çeyrekbaşı es-Seyyid Hüseyin Kumkapı’da Başdükkân Yenikapı’da es-Seyyid Hüseyin Parmakkapı’da es-Seyyid Hüseyin Kumkapı’da es-Seyyid Abdullah [31a] Kumkapı’da es-Seyyid Eyyûb Kumkapı’da es-Seyyid Mehmed Kumkapı’da es-Seyyid Ali Balıkpazarı’nda es-Seyyid İdris Es-Seyyid Ahmed Samatya’da es-Seyyid Mehmed Koska’da es-Seyyid Ali Yeni câmi‘de kapıcı Emir Çeyrek-i sâlis; Çeyrekbaşı Yenikapı’da es-Seyyid İbrahim Es-Seyyid Abdünnebi Aksaray’da es-Seyyid Ali Ayasofya’da el-Hâc Mehmed Nişancı’da es-Seyyid İbrahim Okçularbaşı’nda es-Seyyid Ali Kumkapı’da es-Seyyid Hüseyin Çatladıkapı’da Emir İbrahim Oğlu Yenibahçe’de es-Seyyid Süleyman Ayasofya’da es-Seyyid Mustafa Ayasofya’da Mustafa Darbhâne’de Cafer Mercan’da es-Seyyid Ali Çeyrek-i râbi‘; Çeyrekbaşı Yenikapı’da es-Seyyid Osman Kumkapı’da es-Seyyid Mustafa Dikilitaş’da es-Seyyid Osman Yenikapı’da es-Seyyid Mehmed Yenikapı’da es-Seyyid İsmail Yenikapı’da Dayıoğlu Kumkapı’da es-Seyyid Halil Kumkapı’da es-Seyyid Musa Davudpaşa’da es-Seyyid Mehmed Çatladıkapı’da es-Seyyid Mustafa Karaman’da Dede Bâli Balıkpazarında es-Seyyid İbrahim Kumkapı’da Dalyan Osman Çeyrek-i hâmis; Çeyrekbaşı Alacahamam’da Mehmed Yazıcı Topal İsmail Şehirli Sarı Hasan Sarı Mehmed Karaman’da Hasan Odabaşı Karaman’da Topal Hüseyin Yenikapı’da Ahmed Tavuk hanında Mehmed Unkapanı’nda Mustafa Yazıcı Aksaray’da Karabıçak Mahmud Paşa’da Yeni dükkân Küçükpazar’da Abdi Sultân Selim’de Bozacı Unkapanı’nda Coco Osman Cebeali’de Osman Eski Darbhâne’de Mahmud Eski saray’da Mahmud Tavuk hanında Kara Hasan Eski saray’da Süleyman Mahmud Paşa’da Abdurrahman Acı hamam’da Cezâyirli Dikilitaş’da İbrahim Beşe Tavukpazarı’nda Deli Mahmud Acı hamam’da Yeni dükkân Topkapısı’nda Dellâk Mehmed Çeyrek-i sâdis; Çeyrekbaşı Kürd İbrahim Yenikapı’da Kürdoğlu Hasan Darbhâne’de Abdurrahman İbrahim Paşa hamamında Mustafa Cebeali’de Bayrakdar Nişancı’da Cocooğlu Darbhâne’de Mustafa Beşe Balıkpazarı’nda lokmacı Halil Çukurçeşme’de Altuncuoğlu Dikilitaş’da Miskçibaşı Odunkapısı’nda Sakallı Mehmed Aksaray’da Karabıçak Yenikapı’da Karabıçak Yenikapı’da Halil Usta Karaman’da Hasan Odabaşı Aksaray’da Ahmed Kumkapı’da Ali Yazıcı Kumkapı’da İsmail Yazıcı Karaman’da Üsküdarlı Mehmed Cebeali’de Küçük Ahmed Topkapısı’nda Ali Kürd Ali Mi‘mâr sûkunda Hasan Mi‘mâr sûkunda Süleyman Küçük hamam’da Sâlih Avratpazarı’nda Mustafa Ali Beşe el-Hâc İbrahim Avratpazarı’nda Gürcü Mustafa Çeyrek-i sâbi‘; Çeyrekbaşı el-Hâc Mustafa Kasımpaşalı Ali Samatyalı el-Hâc Hüseyin Ahmedî Yenikapı’da Ahmed Arabacılar’da Ahmed Yenikapı’da Leblebicioğlu Yenikapı’da Hacıoğlu İbrahim Darbhâne’de Hasan Beşe Yenikapı’da Uzun Süleyman Yenikapı’da Şehirli Mehmed Yenikapı’da Şişman Eyyûb Edirnekapısı’nda Keleş Mehmed Darbhâne’de Abdurrahman Sarıgez’de Ali Hocapaşa’da el-Hâc İbrahim Vezneciler’de Kazancı Ali Karaman’da Helvacıoğlu Mehmed Karaman’da Mehmed Yazıcı Hocapaşa’da Ramazan Hocapaşa’da Enserci Hocapaşa’da Cici Hasan Fener kurbunda turşucu Mustafa Ekşi Mehmed Alacahamam’da Topal Mustafa Darbhâne’de Bâli Balat’da Çolak Hasan Darbhâne’de Katırcıoğlu Darbhâne’de Kürdoğlu Şişehâne’de Vezîr Ahmed Yeni câmi‘’de Tarakcıoğlu el-Hâc Ahmed Yeni câmi‘de Çiçekçi el-Hâc Mustafa Yeni câmi‘de Sarığıgüzel el-Hâc Mustafa Çeyrek-i sâmin; Çeyrekbaşı Kuyudibi’nde Mehmed Yenikapı’da Sarıoğlu Mustafa Yenikapı’da Mustafa Yazıcı Karaman’da Odabaşı Mehmed Küçük Karaman’da Helvacıoğlu Mustafa Kuyudibi’nde Mehmed Büyük Karaman’da yeni dükkân Aksaray’da Yenikapılı Hacıoğlu Yenikapılı Hacıoğlu [31b] Aksaray’da Şehir[li] Mehmed Cebeali’de Kara Hasan Odunkapısı’nda el-Hâc Mehmed? Mahmud Paşa’da Boşnak Mehmed Alacahamam’da İbrahim Mercan’da Dede Bâli Balatkapısı’nda? Mustafa Sultân Selim’de Mustafa Yenikapı’da es-Seyyid Hüseyin Alacahamam’da Yusuf İbrahim Paşa hamamında Mehmed Parmakkapı’da Abbas Çukurçeşme’de Ebûbekir Çukurçeşme’de İbrahim Çukurçeşme’de Eski [Ebû]bekir? Acemoğlanı’nda Kara Mustafa Acemoğlanı’nda Köse Hüseyin Sebzehâne’de Sünbül Ali Beşe Kanlı fırın’da Kara Mehmed Sultân Selim’de Şaban Sultân Selim’de Süleyman Sultân Selim’de Ali Sultân Selim’de Çolak Yeni câmi‘’de Çiçekçi el-Hâc Mehmed Çeyrek-i tâsi‘; Çeyrekbaşı Veli Beşe Balat’da Osman Kırkçeşme’de Topal İbrahim Balat’da Sarı Süleyman Balat’da Osman Yazıcı Balat’da Sarı Hüseyin Şehzâde’de İbrahim Beşe Balat’da Kartal Cüce çeşmesinde Osman Beşe Cüce çeşmesinde el-Hâc Mustafa Gürcü Yusuf Hocapaşa’da Durdu Küçük Mustafa Paşa’da Veli İbrahim Unkapanı’nda Hüseyin Beşe Çapgun Ali Yeni Odalar başında Mehmed Kumkapı’da Kürd Mehmed Kırkçeşme’de Cafer Beşe Darbhânebaşı’nda Hasan Beşe Pazarbaşı Çırağı el-Hâc Mustafa Lütf[i] Paşa’da İsmail Unkapanı’nda Şamlı Süleyman Sultân Selim’de Mahmud Dede Kabasakal’da Odabaşı Çarşamba’da Abdi Mehmed Ağa’da Odabaşı Çeyrek-i âşer; Çeyrekbaşı Nalçacıoğlu Ali Küçükpazar’da Topal İbrahim İshakpaşa’da Mustafa Canbâzoğlu Alacahamam’da İbrahim Ayasofya’da Aşçı Mehmed Balat’da el-Hâc İbrahim Yenikapı’da Mustafa Yazıcıoğlu Yenikapı’da Mustafa Yazıcıoğlu Ahmed Acı hamam’da Hüseyin Darbhâne’de Yolasığmaz Mercan’da Halil Arabacılar’da Ali Hocapaşa’da Ramazan Balat’da Veli Mehmedoğlu Ahmed Es-Seyyid Ali Balat’da Mustafa Sarıgez’de Ömer Beşe Unkapanı’nda Kabasakaloğlu Yolasığmazoğlu Sâlih Fener’de el-Hâc Osman Cüce Mehmed Cüce Nasûh Eski Odalar başında Âşık Mustafa Nahılbend’de Derviş Servidibi’nde Sipâhi Kadırga limanında Dayı dükkânı Kadırga limanında Nasûh Çeyrek-i hâdî aşer; Çeyrekbaşı Çolak Hasan Darbhâne’de Suhte el-Hâc Mehmed Darbhâne’de yeni dükkân Darbhâne’de Abbas dükkânı Yenikapı’da Abbas Kumkapı’da Hasan Yazıcı Yenikapı’da Pelviz? Emir Yenikapı’da Kanbur Ali Yenikapı’da Tavukhanlıoğlu Fener’de İsmail Beşe Ayasofya’da Yusuf Beşe Gümrük’de Süleyman Beşe Dikilitaş’da Odabaşı Ayasofya’da Kara Mustafa Küçükpazar’da Veli Beşe Kumkapı’da baş dükkân Gelibolulu Süleyman Gümrük’de İsmail Bahçekapısı’nda Osman Ayasofya’da Köroğlu Hüseyin Gedik Paşa’da Bostanoğlu İbrahim Paşa’da Cafer Çiçekçiler’de Küçük Ali Bâli Paşa’da Musa Beşe Eminönü’nde İsmail Odunkapısı’nda Osman Odunkapısı’nda Paçacı Abdi Çeyrek-i sânî aşer; Çeyrekbaşı Kürd İbrahim Alacahamam’da İbrahim Kumkapı’da Bektaş Mercan’da Yusuf Bahçekapısı’nda Çolak Hasan Balıkpazarı’nda Kara Ömer Ayasofya’da Tiryâki Sâlih Balat’da Kartal Balıkpazarı’nda lokmacı Ali Cağaloğlu’nda Abdurrahman Dikilitaş’da Cebeci Osman Çatladıkapı’da Şişman Osman Nahılbend’de el-Hâc Mehmed Ayasofya’da Sağır Yusuf Sipâhi Yusuf Acı hamam’da Abdi Balat’da el-Hâc Ali Nişancı’da Yakub [32a] Gedik Paşa’da Boşnakoğlu Mehmed Tiryâki Sâlih oğlu Ali Ayasofya’da Ömer Yazıcı Darbhâne altında el-Hâc Ali Edirnekapısı’nda Odabaşı Cebeciler’de Bekir Beşe Ayazmakapısı’nda Şişman İbrahim Arabacılar’da Kulaksız Balat’da el-Hâc Ali Küçük Mustafa Paşa’da Hasan Deli İbrahim Cebeali’de Şişman Mustafa Çeyrek-i sâlis aşer; Çeyrekbaşı Helvacıoğlu Yenikapı’da Musaoğlu Hacı Kadın’da Hasan Divanyolu’nda Kürd Ali Kumkapı’da el-Hâc Mustafa Nişancı’da Şişman İbrahim Unkapanı’nda el-Hâc Hasan Darbhâne’de Sâlih Kumkapı’da Sakar İbrahim Kumkapı’da Molla İbrahim Bozdoğan Kemeri’nde Musa Samatya’da Kürd Ali Yenikapı’da Deli Hasan Kumkapı’da Mehmed Yazıcı Alipaşa’da Helvacıoğlu Darbhâne’de Abdurrahman Ayasofya’da Mehmed Odabaşı Eski İmâret’de Boşnak Mehmed Cebe[ali’]de Hasan Beşe Balıkçılar’da İsmail Gedik Paşa’da yeni dükkân Gedik Paşa’da Deli Emir Lütfi Paşa’da sipâhi Kumkapı’da Süleyman dükkânı Darbhâne’de Osman Lütf[i] Paşa’da Araboğlu Şehremîni’nde Süleyman Çeyrek-i râbi‘ aşer; Çeyrekbaşı İbrahim Çapgun Ali Yenikapı’da Kara Mustafa Bahçekapısı’nda Çolak Hasan Yenikapı’da Sarı Ahmed Balıkpazarı’nda Mustafa Dikilitaş’da Toklu Odabaşı Odunkapısı’nda Emir Osman Pazarbaşı[’nda] Yusuf Tavukpazarı’nda Minnet Alipaşa’da Hüseyin Cebeali’de Eski Ahmed Cebeali’de Zevki Ahmed Balat’da İsmail Yazıcı Mercan’da Kahveci Bahçekapısı’nda Ali Yazıcı Sultân Selim’de Ahmed Eğrikapı’da Abdurrahman İncirdibi’nde Ördek Balıkçılar’da Ohan Süleymaniye’de yeni dükkân Kumkapı’da Süleyman dükkânı Darbhâne’de Kara Mustafa Haseki’de Kara Ali Koca Mustafa Paşaşa’da Kara Mustafa Vezneciler’de Odabaşı Odabaşı sûkunda Mehmed Şehzâde’de Halil Çeyrek-i hâmis aşer; Çeyrekbaşı Çorbacı Veli Beşe Yenikapı’da Ahmed Yenikapı’da Emir Hüseyin Yenikapı’da Emir İbrahim Acemoğlanı’nda Molla Osman Balıkpazarı’nda Yusuf Pazarbaşı[’nda] el-Hâc Mustafa Yenikapı’da Korcuoğlu Cağaloğlu’nda el-Hâc Mehmed Koska’da Mustafa Samatya’da Mahmud Yazıcı Ma‘cûncu’da Kara Mehmed Molla Gürânî’de Kürd Ali Divanyolu’nda Kürd Ali Katırcıoğlu Veli Beşe Çorbacı Halil Divanyolu’nda Kürd Yusuf Mahmud Paşa’da yeni dükkân Langa’da Sarı Ali Molla Gürânî’de Veli Hüseyin Koskalıoğlu Süleyman İplikçiler’de İsmail Beşe İplikçiler’de Hasan Darbhâne’de Külhancı? Aksaray’da Araboğlu Aksaray’da Köle Yusuf Aksaray’da Deli Ahmed Aksaray’da Odabaşı Mahmud Paşa’da Cevâhirci Çeyrek-i sâdis aşer; Çeyrekbaşı Mahmud Beşe Katırcıoğlu Ramazanoğlu Ali Paşa’da Çileçecioğlu Mehmed Kumkapı’da Ömer Beşe Balat’da Veli Mehmed Katırcıoğlu Mehmed Kumkapı’da Şeyh Şehzâdebaşı’nda Mustafa Çırçır’da el-Hâc Ali Cebeali’de Mehmed Darbhâne’de Çolak Acı hamam’da Hüseyin Beşe Kuşbâzlar’da Yusuf Edirnekapısı’nda Osman Balat’da Kartal Kumkapı’da Mehmed Yazıcı Kumkapı’da Şeyh Mustafa Kumkapı’da Mahmud Beşe Darbhâne’de Molla Osman Karagümrük’de Araboğlu Ahmed Karagümrük’de Osman Beşe Aksaray’da Hacıoğlu Mehmed Dilaveroğlu Mehmed Aksaray’da Bohça hammâlı Aksaray’da Kör Osman Davudpaşa’da Ahmed Horhor’da Ahmed Atmeydanı’nda Musa Samatya’da İvaz Süleyman Beşe Uzun Süleyman Nasûh Beşe Hacı Bâkī [32b] Çeyrek-i sâbi‘ aşer; Çeyrekbaşı Mustafa Beşe Sarı Mehmed Pazarbaşı’da Mehmed Kumkapı’da el-Hâc Ahmed Mahmud Paşa’da Deli İbrahim Kumkapı’da Molla İbrahim Yenikapı’da Mandıra Bâli Paşa’da Ahmed Kaymakçı Hasan Samatya’da Mustafa Kumkapı’da Rıdvanoğlu Langa’da Ahladçı Darbhâne’de Köse Mustafa Kumkapı’da Deli Mahmud Tavukpazarı’nda Mustafa Yazıcı Sarı Mehmed oğlu İsmail Kumkapı’da Dalyan Osman Acıçeşme’de Kabasakal Irgadpazarı’nda Mehmed İbrahim Yazıcı Köse dükkânında el-Hâc Süleyman İsmail Yenikapı’da Uzun Ali Silivrikapısı’nda Kerim Bey Çeyrek-i sâmin aşer; Çeyrekbaşı Hasan Yazıcı Hocaoğlu Ali Paşa’da Kara Mehmed Okçularbaşı’nda Kanbur Ali Kumkapı’da Abdünnebi Yenikapı’da Karabıçak Yenikapı’da Abdurrahman Mehmed Usta Bahçekapısı’nda Osman Beşe Ayasofya’da el-Hâc Hasan Tavukpazarı’nda Osman Beşe Samatya’da Kanca Ahmed Ali Usta Kumkapı’da Kürd İbrahim Tavukpazarı’nda Hasan Beşe Hocapaşa’da Murad Çerağī Mehmed Küçükpazar’da Ömeroğlu Ahmed Karagümrük’de Selim Beşe Salma Tomruk’da Yunus Beşeoğlu Edirnekapısı’nda Kürdoğlu Mehmed Aslanhâne’de Ömer Beşe Aslanhâne’de Pepegî Mehmed Aslanhâne’de Hüseyin Yazıcıoğlu Silivrikapısı’nda Veli Beşe Samatya’da Abdi Sıçanlı’da Sipâhi Kuyudibi’nde İbrahim Selhhâne’de Şişman İbrahim Çeyrek-i tâsi‘ aşer; Çeyrekbaşı Ramazan Beşe Küçükpazar’da el-Hâc Mustafa Acı hamam’da Ali Beşe Üsküdarlı Mehmed Hocapaşa’da Ali Cerrâhpaşa’da Yeğen Ali Küçükpazar’da Araboğlu Ahmed Çatladıkapı’da Deli Mehmed Kumkapı’da Küçük Mehmed Kumkapı’da Balıkçılar’da Mustafa Tavukpazarı’nda Mustafa Yazıcı Kuşluk hamamında es-Seyyid Mehmed Kumkapı’da Şeyh Mustafa Kumkapı’da İsmail Yazıcı Yeni Odalar’da Süleyman Edirnekapısı’nda Mustafa Çınardibi’nde Enserci Mehmed Odabaşı’da Sakallı Mahmud Hocapaşa’da Hacı Yusuf Eğritut’da İsmail Narlıkapı’da Kapıcı Mirahor’da Süleyman Uluyol’da Kaspar Uluyol’da Mehmed Ağa hamamında Numan Ağa hamamında Emir dükkânı Davudpaşa’da Abdi Meydan’da Ayvaz Kemeraltı’nda Serkis Kemeraltı’nda Kigork Sıçanlı’da İbrahim Çeyrek-i ışrîn; Çeyrekbaşı el-Hâc Mustafa Küçükpazar’da Veli Beşe Yenikapı‘da Süleyman Yazıcı Çatladıkapı’da Şehir Oğlanı Küçükpazar’da el-Hâc Mustafa Küçük Karaman’da Mehmed Yazıcı Süleymaniye’de Ali Mehmed Yazıcı Bahçekapısı’nda Habiboğlu Edirnekapısı’nda Âşık Mehmed Edirnekapısı’nda Ali Darbhâne’de çivici Şaban Karaman’da Helvacıoğlu Kumkapı’da Şeyh Tavukpazarı’nda Ali Yazıcı Koska’da Süleymanoğlu Kör Mehmed Yenikapı’da Süleyman Akbıyık’da Yunus Beşe Akbıyık’da Arnavud Ali Akbıyık’da Hasan Beşe Langa’da Topal Kafir Davudpaşa’da Emir Ali Molla Gürânî’de Sâlih Beşe Samatya’da Hacı İbrahim Tavukpazarı’nda Hasan Kürd Bekir Mirahor’da Ahmed Tombalak Mustafa Paşa’da Ali Mustafa Paşa’da Kör Hasan Koçdibek’de Hasan Ağaçkakan’da Sipâhi Meydanda Abrooğlu