İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 249 Hüküm no: 150 Orijinal metin no: [61b-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. İstanbul’da Büyük Yeni Han’da yerleşik Avrupa tüccârı beratı sahibi Yenişehirli Ayo v. Hroşino’nun hizmetçisi Hroşino Aci Perasa’nın, avârız vs. mali yükümlülüklerden muaf olduğu Avrupa tüccârı mu‘âfiyet beratı. Akzâ kuzâtü’l-Müslimîn, evlâ vülâti’l-muvahhidîn, ma‘denü’l-fazli ve’l-yakīn, râfi‘u a‘lâmi’ş-şerî‘ati ve’d-dîn, vârisü ulûmü’l-enbiyâi ve’l-mürselîn, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’l-mu‘în Mevlânâ İstanbul Kādısı -zîdet fezâilühû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki El-hâletü-hâzihî berren ve bahren Avrupa ticâretiyle me’lûf olanlar ve bundan böyle izhâr-ı hâhiş ve arzu eden Devlet-i aliyyemin ehl-i zimmet re‘âyâsının ticâretlerinin taht-ı râbıta ve nizâma idhâlleri husûsuna irâde-i kerâmet-ifâde-i mülûkânem ta‘alluk edip cihetden müste’men tercümanları ve hizmetkârlarının nâil oldukları imtiyâz ve emniyet ve müsâ‘ade ve ri‘âyet tamamen bunların haklarında bilâ-istisnâ icrâ kılınması rüsûm-ı ra‘iyyet-perverîden olduğu ecilden o makūle Avrupa tâcirleri ve hizmetkârları yedlerine başka başka berevât ve evâmir i‘tâ olunması husûsu bâ-hatt-ı hümâyûn-ı inâyet-makrûn verilen şurût-ı nizâmdan [ve] defterlü tüccârdan Der-aliyye’mde Büyük Yeni Han’da mütemekkin Yenişehirli Ayo v. Hroşino nâm tâcir yedine şurût-ı nizâm üzere mufassal ve meşrûh ticâret beratı i‘tâ olunmuş olduğuna binâen Devlet-i aliyyem cizye-güzârlarından olmak üzere mersûmun iki nefer hizmetkârlarından Hroşino Aci Perasa nâm bir nefer hizmetkârı şurût-ı berat mûcebince himâyet ü sıyânet olunmak bâbında emr-i şerîfim sudûrunu tüccâr vekîlleri bir kıt‘a memhûr arzuhâlleriyle istid‘â eylediklerin hademe-i Devlet-i aliyyemden olup tüccâr-ı mersûmeye nâzır nasb u ta‘yîn olunan Dîvân-ı Hümâyûn’um Beylikcisi kıdvetü’l-emâcid ve’l-ekârim es-Seyyid Ahmed Safî -zîde mecduhû- bâ-takrîr ifâde etmekle Dîvân-ı Hümâyûn’umda mahfûz nişân kaydına mürâca‘at olundukda mersûm Yenişehirli Ayo v. Hroşino Avrupa tüccârından olmak üzere işbu sene-i mübâreke evâil-i Rebî‘ülevvelinde yedine mufassalan berat verildiği mukayyed ve müste’menânın beratlu tercümanları ve hizmetkârları misillü Avrupa tüccârı olanlar ve oğulları ve başka başka yedlerine evâmir-i şerîfem verilen iki nefer hizmetkârları ancak avârız ve kassâbiye akçesi ve sâir rüsûm ve tekâlîf-i örfiye teklîfiyle te‘addî ve rencîde olunmamaları tâcir-i mersûmun beratında münderic idiği tahrîr olunmağla vech-i meşrûh üzere amel olunmak fermânım olmağın imdi Avrupa tâciri mersûmun hizmetkârlarından mesfûr Hroşino Aci Perasa nâm bir nefer hizmetkâr tâcir-i mersûmun hizmetinde oldukça mugāyir-i şurût-ı berat mutâlebât-ı mezkûre ile te‘addî ve rencîde ettirilmeyip ber-mûceb-i şurût-ı berat himâyet ü sıyânet olunmak bâbında fermân-ı âlî-şânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki: Hükm-i şerîfimle vusûl buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzere şeref-yâfte-i sudûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ‘ ve lâzımü’l-imtisâlimin mazmûn-ı itâ‘at-makrûnuyla amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mübâ‘adet eyleyesin. Şöyle bilesin alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasın. Tahrîren [fî]-evâili Rebî‘ülevvel sene [1]221 Kostantıniyyeti’l-mahrûse