İstanbul Mahkemesi 334 Numaralı Sicil (H. 1280-1329 / M. 1863-1911) cilt: 99, sayfa: 95 Hüküm no: 54 Orijinal metin no: [28-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Müslümanlara ait emlakın Gayrimüslimlere satılmasından sonra ferağın fesadına dair açılan davalara bakılmaması A‘lemü’l-ulemâi’l-mütebahhırîn efdalü’l-fudalâi’l-müteverri‘în yenbû‘u’l-fazli ve’l-yakīn keşşâfü’l-müşkilâti’d-dîniye hallâlü’l-mu‘dılâti’l-yakīniye miftâhu künûzi’l-hakāyık messâhu rumûzi’d-dekāyık el-mahfûzu bi-sunûfi’l-avâtıfi’l-meliki’l-a‘lâ bi’l-fi‘il şeyhülislâm ve müfti’l-enâm olup murassa‘ Osmânî nişân-ı hümâyûnumla birinci rütbe Mecîdî nişân-ı zî-şânını hâiz ve hâmil olan Mevlânâ Hasan Fehmi Efendi -edâmallâhu te‘âlâ fezâilehû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûnum vâsıl olucak ma‘lûm ola ki İslâm mahallesinde olup teba‘a-i Müslime uhdelerinde bulunan ba‘zı emlâk ve hânelerin mutasarrıfları cânibinden teba‘a-i gayr-ı Müslime uhdelerine ferâğı icrâ kılınacağı sırada Evkāf-ı hümâyûnca tanzîm edilen senedâta İslâm’a geçmek şartı derc ve tahrîr olunagelmekde olduğu hâlde bu makūle büyût vesâireden ba‘zılarının mutasarrıf-ı sâbık veyâhûd vârisleri o misillü hâne ve akārı yine uhdelerine geçirmek efkârıyla ferâğ-ı sâbıkın şart-ı mezkûr sebebiyle fâsid idiğini dermeyân ederek da‘vâya tesâddî eylediklerinde ba‘zı mehâkim-i şer‘iyede istimâ‘ edilerek şart-ı mezkûr ile ferâğın fesâdına hükmolunup i‘lâm verilmekde olduğundan hâlbuki Evkāf-ı hümâyûn Senedât Odası’nın hîn-i teşkîlinde bu misillü hâne ve emlâk senedâtına İslâm’a geçmek şartının derci bâ-irâde-i seniyye nizâm ittihâz kılınarak işbu nizâma Âsitâne’de mezkûr şartla cânib-i evkāfdan pek çok sened tanzîm ve i‘tâ edilmekde olmasıyla şimdi bu şart ile olarak ferâğın mehâkim-i şer‘iyece fesâdına hükmedilmesi nizâm-ı mevzû‘u ve mu‘âmelât-ı halkı ihlâl edeceğinden ve şart-ı mezkûr ise fâriğ ile mefrûğun-leh beyninde maksûd olmayıp ber-vech-i meşrûh me’mûru tarafından mevzû‘ olan nizâmın hükmüne tevfîkan vaz‘ ve ilâve olunageldiğinden ba‘de ezîn bu makūle senedâtda şart-ı mezkûr ile ferâğın fesâdı üzerine da‘vâ vukū‘ bulacak olur ise istimâ‘ olunmaması husûsları Encümen-i mahsûs-ı vükelâ-yı fihâmda bâ-tezekkür tensîb kılınmış ve keyfiyet taraf-ı eşref-i padişâhâneme arz ile lede’l-istîzân ber-minvâl-i muharrer icrâsı husûsuna emr ü irâde-i seniyye-i mülûkânem müte‘allik ve şeref-sudûr olmuş olmağın sen ki mevlânâ-yı müşârün-ileyhsin bâlâda beyân olunduğu üzere o makūle da‘vâ vukū‘ bulacak olur ise bundan böyle gerek Dersa‘âdet’im ve gerek taşralarda bulunan bi’l-cümle mehâkim-i şer‘de istimâ‘ olunmaması için tarafından dahi iktizâ edenlere i‘lân ve tenbîhi zımnında Dîvân-ı hümâyûnumdan işbu emr-i celîlü’l-kadrim ısdâr ve i‘tâ olundu, ona göre icrâ-yı iktizâsına bezl-i cell-i himmet eyleyesin. Tahrîren fi’l-yevmi’t-tâsi‘ ve’l-işrîn min-şehri Şevvali’l-mükerrem li-sene sitte ve semânîn ve mieteyn ve elf.