Üsküdar Mahkemesi 2 Numaralı Sicil (H. 924-927 / M. 1518-1521) cilt: 2, sayfa: 252 Hüküm no: 492 Orijinal metin no: [59a-1/59b-1] Bu defter İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) ortaklığı ile hazırlanmıştır. Kocaili sancağı kazalarından sefer için kürekçi ve alatçı talebi Kıdvetü’l-kudât ve’l-hükkâm ma‘denü’l-fezaîl ve’l-kelâm Kocaili sancağı kadısı -dâme fazluhum- tevkî‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olıcak ma‘lûm ola ki bundan akdem (…) maslahatı için kürekci ve âlâtçı hâcet olduğu ecilden kazâ-yı İznikmid’den kürekci ve âlâtçı ve kazâ-yı Kandıra’dan yüz on iki nefer kürekci ve yüz nefer âlâtçı ve Gekvize (…?) Üsküdar kazâsından yüz yetmiş dokuz âlâtçı ve kazâ-yı Kandıra’dan elli altı nefer âlâtçı ve kazâ-yı Ada’dan altı nefer âlâtçı mezkûrları defteriyle (…) ölmüşlerinin ve gâyiblerinin ve pîr ve nâ-tuvânlarının ve ma‘lûllerinin (…) yazıp tekmîl edesiz deyu emr etmiş idim öyle olsa cenâb-ı izzete (…) hurûc nedir anlayana tevessül edip ulu gazâya niyet edenler (…) ve âlâtçının zammâsı lâzım gelir ve bunların ulûfeleri için akçe hâcet olduğu ecilden taht-ı hükûmetinde çeltikçiden ve tuzcudan ve derbend ve köprü hâfızlarından kıl(?) cümle bir hizmet mukābelesinde avârızdan mu‘âf olanlardan hâne-i avârızdan ve evkāf-ı selâtînden ve sâir evkāftan ve emlâkten her hâneden on beş akçe avârız ihrâc olunmasın emr eyledim imdi defterimiz mûcebince kazâ-yı İznikmid bin iki yüz otuz sekiz hânedir ve kazâ-yı Kandıra iki bin üç yüz otuz iki hânedir ve kazâ-yı Şile iki bin iki yüz kırk hâne ve kazâ-yı Gekvize ve Üsküdar bin dokuz yüz yetmiş iki hâne ve kazâ-yı Yalakova altı yüz yirmi dört hâne ve kazâ-yı Ada üç yüz doksan yedi hâne ve kazâ-yı Yoros dört yüz doksan yedi hâne ve kazâ-yı İznik beş yüz on iki hâne ve kazâ-yı Gözlü(?) yüz seksen dört hânedir buyurdum ki hükm-i şerîfim vusûl bulduğu gibi bir an ve bir saat te’hîr ve tevakkuf etmeyip sâir mesâlihden bunu takdîm edip kürekciden ve âlâtçıdan noksân olanları emr-i sâbık mûcebince ta‘cîl [ve] tekmîl edip ve taht-ı hükûmeti[n] izde olan hâne-i avârızı ve evkāf ve emlâk hânelerin onat vechile teftîş edip müfredâtıyla defter eyleyip ve ta‘yîn olunandan zâid hâne bulunursa anları [dahi] defter edip a‘lâ ve evsat [ve] ednâ i‘tibârca her hâneden on beş akçe hesâbı üzere avârızın salıp çıkarıp ve yazılan âlâtçıları gerek (…) ve kürekcilerin Müslümanlarına dahi yevmî dörder akçeden âdet üzere hızâne-i âmirem için alınıgelen resm-i günlüklerinden (…) yüz on dörder akçe hesâbı üzere ve kürekcilerin kâfirlerine (…) müsterika ve resm-i günlüklerinden gayri ayda seksen altışar akçedir birer aylık ulûfelerini ihrâc olunan avârız akçesinden alıkoyup (…) ve müfredât defterin ber-vech-i ta‘cîl yarar ve mu‘temedât tâ‘biniz âlâtçı ve kürekci kapıma gönderesiz ve kürekci ve âlâtçıları yerli yerinden hâzır ve müheyyâ (…) tekrâr hükm varıp çıkarasız deyu emr olundukda heman ol gün (…) ellerine verip kendileri çıkarıp kendi nefsiniz ile (…) getirip teslîm edesiz ve bu maslahat ehemm-i mühimmâtdandır hükm-i hümâyûnum vardıkda heman ardınca olup avârız çıkarıp Safer’in yirminci gününe değin tamâm edip cevâbın gönderesiz ve kürekci ve âlâtçı hâzır ve müheyyâ edesiz şöyle tekrâr hükm vardıkda kürekci akçesi hâzır bulunmazsa babam enâre’llâhu burhânehû rûhu için azl iledir ve öyle konulmayıp siyâset olunur bilmiş olasız ve avârız ihrâcı husûsda emrim budur ki kimseye aparılınmakdan(?) ve ri‘âyet olunmakdan hazer edesiz ve avârız alınacak hânelerden bir hâne komayıp avârızların alasız ve evvelden avârız hânesinden olup sonra bir tarîk ile ehl-i berât olmuş kimesnelerden dahi avârızların alasız sonra teftîş olunup görülse gerektir şöyle ki emr-i hümâyûna muhâlif nesne zâhir ola azl olunduğunuzdan gayrı envâ‘-ı itâba ve ikâba uğratırım bilmiş olasız ve avârızı ihrâc eylediğiniz her bir mahalleden ve her karyeden avârız için ne kadar akçe alınırsa ellerine temessük veresiz ki vakt-i hâcetde ma‘lûm ola şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız. Tahrîren fi’l-yevmi’s-sâbi‘ışrîn min şehri Muharrem sene sitte ve ışrîn ve tis‘a-mi’e.