İstanbul Mahkemesi 24 Numaralı Sicil (H. 1138-1151/M.1726-1738) cilt: 21, sayfa: 43 Hüküm no: 16 Orijinal metin no: [1(2)b-1] Bu defter İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) ortaklığı ile hazırlanmıştır. Kapan ve iskelelerde bulunan hamallar ve kefilleri Bâ sah İstanbul kadısı fazîletlü Efendi işbu tahrîr olunan defter düstûrü’l-amel kılınmak için sicillâta kayd ve amel ve hilâfından ihtirâz olunmak üzre buyruldu. Mahmiye-i İstanbul’da olan bi’l-cümle hammâl tâ’ifesinin nizâmı âmme-i ibâdullâha hayırlı bir hâlet olmağla gerek kapan ve gerek iskele hammâllarını müceddeden tahrîr ve küfelâsı tescîl olunmak bâbında bu fakīre hitâben sâdır olan musahhah fermân-ı âlîye imtisâlen, mahmiye-i mezbûrede kapan ve iskelelerde olan at hammâllarını mahallerinde ferden ferdâ ale’l-esâmî tahrîr ve küfelâsı tescîl için küttâb-ı mahkemeden ba‘s olunan İmâmzâde Mustafa Efendi b. Hüseyin Efendi zikr olunan mahallere varıp her birini ferden ferdâ ale’l-esâmî mahallerinde tahrîr ve cümleye tenbîh-i ekîde ile tenbîh ve küfelâsını tescîl edip ba‘dehû meclis-i şer‘a gelip alâ vukū‘ihî inhâ ve takrîr eylediği defteridir ki zikr olunur. Fî evâhiri Recebi’l-ferd li sene semânîn ve selâsîn ve mi’e ve elf. [Derkenâr:] Hammâl bârgirlerinin semerlerine vaz‘ olunan demir yarım vakıyye olmak üzre on ikişer paraya harc ve demirciler kethüdâsı dahi ber vech-i tahrîr esnâf-ı mezbûreye yapmak üzre ta‘ahhüd eylediği bu mahalle şerh verildi. Mahmiye-i mezbûrede Bahçekapısı iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Halil b. İbrahim. Neferâtdan; Ömer b. Hüseyin Osman b. Hüseyin Selim b. Hasan Mehmed b. Receb Mustafa b. Ramazan Ahmed b. Receb Ali b. Receb İbrahim b. Mustafa Mustafa b. Mehmed Mehmed b. Murad Ahmed b. Halil Hüseyin b. Süleyman Mehmed b. Muharrem Molla Mehmed b. Ahmed el-Hâc Hasan b. Şaban Abdülkerim b. Mehmed Mustafa b. el-Hâc Halil Mehmed b. Hüseyin Ebûbekir b. Receb Mustafa b. Mustafa Küçük Ahmed b. Veli Mehmed b. Ali Hüseyin b. Ali Yekûn; 24 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîl ve cümlesine bölükbaşıları mezbûr Halil kefîl ve bölükbaşıya dahi cümlenin bâ berât kethüdâları olan İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. At hammâlları zikr olunan Bahçekapısı ve Çöplük iskelelerinden Hocapaşa ve Meydancık ve Alacahamam ve Tahtakale’ye varınca üçer akçe ve Hoca Hanı ve Demirkapı ve Cağaloğlu sarayı’na varınca dört akçe ve Ayasofya ve Mahmud Paşa’ya altışar akçe ve Ahırkapı’ya beşer akçe Hammâl bârgirlerinin semerlerine vaz‘ olunan demir yarım vakıyye olmak üzre, on ikişer akçeye narh ve demirciler kethüdâsı dahi ber vech-i muharrer esnâf-ı mezbûreye yapmak üzre ta‘ahhüd eylediği bu mahalle şerh verildi. Pirinç be nâm-ı diğer Hasır iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşıları Halil b. Ömer. Mustafa b. Ahmed Neferât Ahmed b. Receb Halil b. Abdullah İbrahim b. Mehmed Ali b. Mehmed Ahmed b. Abdullah Ali b. Receb Osman b. Receb Şâhin b. Abdullah Abdülkādir b. Receb Ali b. Mehmed Yekûn; 12 nefer Mezbûrûn birbirlerine kefîl ve cümlesine bölükbaşıları mezbûr Halil kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. At hammâlları iskele-i mezbûreden Tavukpazarı ve Ayasofya ve Sultân Bayezid ve Darbhâne ve Karaman’a varınca dokuzar akçe ve Ahı[r]kapı ve Kumkapı ve Davudpaşa ve Etyemez tekyesine varınca ve Ayvansaray ve Edirnekapısı’na varınca on iki akçe ve Topkapısı ve Yedikule’ye varınca on beşer akçe. Odunkapısı iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Mehmed b. Mehmed. Neferât; Süleyman b. Mustafa Ali b. Halil Receb b. Mustafa el-Hâc Mehmed b. el-Hâc Hasan Mehmed b. Ahmed İsmail b. Mehmed Receb b. Ali Mehmed b. İbrahim Halil b. Receb İbrahim b. Receb Ali b. Mustafa Hasan b. Hasan Musa b. Osman Ahmed b. Abdülkerim Mehmed b. Ali Hasan b. Ali Mustafa b. İshak Mustafa b. İsmail Ali b. Mehmed Mehmed b. Receb Yusuf b. Ahmed Yusuf b. Hüseyin Hızır b. Mustafa Zülfikār b. Receb Yekûn; 25 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîl ve cümleye bölükbaşı mezbûr Mehmed kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur iskele-i mezbûreden Tahtakale ve Uzun çarşı ve Tomruk sokağı ve Unkapanı’na varınca dört akçe ve Süleymaniye ve Sultân Bayezid ve Parmakkapı’ya varınca altı akçe ve Yenibahçe’ye ve Sarıgez’e varınca on akçe. Çöplük iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Receb b. Veli. Neferât; Hasan b. Ahmed İbrahim b. Osman İsâ b. Abdi Mustafa b. Abdullah Osman b. Abdullah Mustafa b. Mehmed Uğurlu v. Maksud Murat v. Sefer [2a] Varsam v. Hüdavend Karakoç v. Ohan Sefer v. Parsih Sava v. Parsih Maksud v. Sultan Murat v. Sultan Hader v. Vasil Bâli v. Sefer Yagob v. Hader Horoski v. Asdaravi Yani v. Sükyanos Korka v. Körgi Sefer v. Uğurlu Bülbül v. Murat Haçador v. Bâli Karabet v. Sefer İbrahim v. Sinan Bâli v. Toma Kerigu v. Lefter Uğurlu v. Lefter Düğenci v. Bâli Haman v. Pavli? Duruş v. Bülbül Bâli v. David Yoseb v. Pehlivan Asvador v. Lazari Aritun v. Karaman Yekûn; 36 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîller olup cümlesine bölükbaşıları mezbûr Receb kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. Ayazmakapısı iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşıları Hüseyin b. Mustafa. Neferât; Ali b. Hüseyin Mustafa b. Hüseyin Ali b. İbrahim Veli Beşe b. Ali Ali b. Abdülvehhâb Halil b. Mehmed Es-Seyyid İsmail b. es-Seyyid Ebûbekir İbrahim b. Hasan Mustafa b. Hüseyin Mustafa b. Abdullah Ömer b. Ali Haçador v. Dador Aritun v. Arzuman Sava v. Kirkor Yekûn; 15 neferen. Mezbûrûn birbirlerine kefîller olup cümlesine bölükbaşıları mezbûr Hüseyin kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. Çöplük iskelesi Ayazmakapısı iskelesinden at hammâlları Mâhî Kadın hamamına varınca üçer akçe ve Zeyrekbaşı’na ve Vefâ ve Şehzâde’ye altı akçe ve Karaman’a onar akçe ve Aksaray’a dokuz akçe ve zikr olunan mahallere hımâr at hammâllarının nısf ücretidir. Kapan-ı dakīk’de olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Hüseyin b. Şaban Derviş b. Mehmed Mehmed b. İbrahim el-Hâc Hasan b. Abdullah İsâ b. Mehmed Mehmed b. Mustafa Ali b. İbrahim İbrahim b. Mehmed Ahmed b. Şâhin Hüseyin b. Ahmed Ali b. Mehmed Mehmed b. Mustafa Diğer Mehmed b. Mustafa Es-Seyyid Mustafa b. Mehmed Mehmed b. Süleyman Ahmed b. Abdullah Mahmud b. Mehmed Mustafa b. Mehmed Süleyman b. Murad Hüseyin b. Mehmed Şâhin b. Abdullah Hüseyin b. Mehmed Hüseyin b. Veli Hasan b. Maksud Ali b. Yusuf Hasan b. Abdülkādir Eyyûb b. Mehmed el-Hâc Mehmed b. İbrahim Ahmed b. Hüdâverdi Ahmed b. Mustafa Ömer b. Hasan İbrahim b. Halil Hüseyin b. İsmail Veli b. Hüseyin el-Hâc Ali b. Hasan İsmail b. Mustafa Çök v. Vartan Esik v. Cos Mirza v. Mıgırdiç Asvador v. Ohannes Kapan-ı mezbûrun Odun iskelesi ta‘bîr olunan mahalde at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Mehmed b. Hasan. Mehmed b. Emrullah Mustafa b. Yahya Musa b. Durmuş Mustafa b. Muharrem Mehmed b. Ali Abdurrahman b. Himmet Süleyman b. Mehmed Hasan b. Şaban Mehmed b. Hüseyin Osman b. Şaban Mustafa b. Halil Ahmed b. Mehmed İbrahim b. Ahmed Ahmed b. Hüseyin İsmail b. Murtaza Osman b. Ahmed Yekûn; 17 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîl oldukda, cümlesine berât-ı âlîşân ile müstakillen kethüdâları olan es-Seyyid Mahmud ve bölükbaşıları Mehmed b. Hasan kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden Zeyrek ayağına ve Azebler ve Sâlih Paşa ve Vefâ ve Ayazma ve Küçükpazar’a varınca ikişer akçe ve Süleymaniye ve Kirazlı mescid ve At Pazarı ve Müftü hamamına varınca beşer akçe ve Sultân Mehmed ve İbrahim Paşa hamamına ve Kıztaş’a varınca altı akçe ve Sultân Bayezid ve Aksaray ve Horhor hamamına varınca yedi akçe. Bâb-ı iskele-i Cebeali at hammâllarını beyân eder; Bölükbaşı Davud b. Osman. Ramazan b. Mehmed Neferâtdan Mehmed b. Halil Mehmed b. Mustafa Hacı Mustafa b. Halil Şaban b. Musa Hasan b. Hüseyin Ali b. Ahmed Ali b. Mehmed Ali b. Abdullah Hasan b. Abdullah Mehmed b. Abdullah Hasan b. Osman Mehmed b. İbrahim Mehmed b. Ali Mustafa b. Ali Himmet b. Şaban el-Hâc Mehmed b. İbrahim Osman b. Halil Receb b. Şaban Süleyman b. Hasan İbrahim b. Ali Mehmed b. İbrahim Mehmed b. Ali Yekûn; 24 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîl oldukda, cümleye bölükbaşı mezbûr Davud kefîl ve kefîl-i mezbûra dahi kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden Sultân Mehmed ve Kadıçeşmesi ve Otlukçu yokuşuna varınca yedi akçe ve Karagü[m]rük ve Yenibahçe ve Şeyh Ali Paşa’ya varınca on ikişer akçe ve Altımemer ve Koca Mustafa Paşaşa’ya varınca on beşer akçe. Bâb-ı Fener iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Abraham v. İstefan. Neferât; Osman b. Mahmud Mustafa b. Mehmed Kestostor v. Haçador Serkis v. Bogos Karabet v. Dragos Eremya v. Abraham İshak v. Kiragos Abraham v. David Yekûn; 8 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîl olup cümlesine bölükbaşıları mezbûr Abraham kefîl ve kefîl-i mezbûra dahi kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmağla iskele-i mezbûreden Çarşamba Pazarına ve Sultân Selim’e Karagümrük’e ve Salma Tomruk’a varınca altı akçe ve Yenibahçe ve Molla Gürânî’ye varınca dokuzar akçe. [2b] Bâb-ı Balat iskelesinde olan at hamallarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Süleyman b. Hasan. İbrahim b. Mustafa Hacı Musa b. Abdullah Ali b. Süleyman Ali b. Mehmed İbrahim b. Ali Halil b. Mustafa Abdurrahman b. Süleyman Mustafa b. Ahmed Ohannes v. Sefer Haçador v. Sefer İsayi v. Murat Babük v. Abraham Kasr v. Ernek Yekûn; 14 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîl olup cümlesine bölükbaşıları merkūm Süleyman kefîl ve kefîl-i mezbûra dahi kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. Bâb-ı Balat iskelesinde olan at hammâlları iskele-i mezbûreden Edirnekapısı’na ve yüncülere varınca altı akçe ve Zincirlikuyu ve Sarmaşık ve Nerdubanlı mescid ve Yenibahçe ve Mesih Ali Paşa’ya ve Sarıgez ve Karaman ve Saraçhâne’ye varınca sekiz akçe ve Topkapısı ve Baruthâne ve Kaliçeciler köşküne varınca onar akçe ve Avratpazarı ve Yedikule’ye varınca on iki akçe. Balat iskelesinden Ayvansaray ve Tekfursaray ve Eğrikapı ve Draman çarşısına varınca altı akçe ve Sultân Selim ve Çarşamba Pazarı ve Camcı çeşmesi ve Mehmed Ağa câmi‘i’ne ve Salma Tomruk’a varınca yedi akçe ve Keskin Dede ve Tahtaminâre ve Altıay çeşmesine varınca sekiz akçe iskele-i mezbûrenin bâlâda zikr olunan mahallere minvâl-i meşrûh üzre at hammâllarına narh verilmişdir. Fî 12 Safer sene 1142. Medîne-i hazret-i Ebâ Eyyûb el-Ensârî’de ve Defterdâr iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşıları Ahmed b. Receb. Hasan b. Abdullah İbrahim b. Kenan Mustafa b. Abdullah Osman b. Osman Mustafa b. Mustafa Ebûbekir b. Osman İbrahim b. Mahmud Mustafa b. Hasan Mustafa b. Mehmed Mehmed b. Receb Süleyman b. Hasan Bayram b. Mehmed Abdullah b. Mehmed el-Hâc Mehmed b. Sâlih Hasan b. Hüseyin Ali b. Ahmed Hasan b. Ali Ramazan b. Hüseyin Mehmed b. Himmet İbrahim b. Budak Yekûn; 22 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîller olup cümleye bölükbaşıları mezbûr Ahmed b. Receb kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden Edirnekapısı’na ve Sultânhamamı’na ve Acıçeşme’ye ve Tercümân Yunus’a varınca üç akçeye Karagümrük’e varınca dört akçedir arka hammâllarının narhları. Bâb-ı Samatya iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşıları Kasım b. Mustafa. Neferât; Receb b. Mustafa Ahmed b. Mehmed Mustafa b. Abdullah Abdurrahman b. Abdullah Abdurrahman b. Mevlüd Halil b. Mustafa Osman b. Receb Ebûbekir b. Mustafa Osman b. …? İmâmoğlu Ali Osman b. Mehmed Hüseyin b. Ali Hasan b. Ali Es-Seyyid Abdülkerim b. es-Seyyid Hüseyin İsmail b. Ahmed Ömer b. Mahmud Musa b. İbrahim Artin v. Kirkor Diğer Kirkor v. (…) Yekûn; 20 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîl olup cümleye bölükbaşıları mezbûr Kasım kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden at hammâlları Mirahor ve Koca Mustafa Paşaşa ve Etyemez tekyesi ve Yokuşçeşme’ye beş akçe ve Altımermer ve Silivrikapısı ve Emirler tekyesine ve Irgad pazarına sekizer ve Davudpaşa ve Ağaçkakan’a varınca dokuz akçe ve Tavanlı çeşme ve Mi‘mâr ve Ma‘cûncu sûkuna onar akçe ve Şehremîni ve Molla Gürânî ve Kaliçeciler köşkü’ne on iki ve Topkapısı ve Karaman’a varınca on altı akçe. Bâb-ı Davudpaşa iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Şaban b. Mahmud. Neferât; İbrahim b. Süleyman İbrahim b. Ali Osman b. Ali Abdullah b. Ahmed Hasan b. Osman Mehmed b. Mustafa Ahmed b. Mustafa Osman b. Mehmed Ebûbekir b. Ali Hüseyin b. Bektaş Ömer b. Şaban Ebûbekir b. İbrahim Hüseyin b. Mahmud Es-Seyyid Mahmud b. ( ) Yekûn; 15 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîli olup cümleye bölükbaşıları mezbûr Şaban kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden Avratpazarı ve Davudpaşa’ya beşer akçe ve Molla Gürânî ve Fenerli ve Altımermer’e sekiz akçe ve Kaliçeciler köşkü’ne dokuzar akçe. Bâb-ı Cedîd’de Langa iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Mustafa b. Ali. Neferât; Mehmed b. Resûl Ali b. Süleyman Osman b. Mustafa Hüseyin b. Abdülkādir Ali b. Derviş Serkis v. Agya Minas v. Serkis Yaki v. Kirali David v. Nuri Ohan v. Menkun Murat v. Bağrana Menan v. Timur Ohan v. Minas Agob v. Aritun Ohannes v. Minas Şâhin v. Yuvan Yekûn; 17 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîli olup cümleye bölükbaşıları mezbûr Mustafa kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden Alaca mescid ve Musallâya varınca üçer akçe ve Aksaray ve Sûka? fırınına dört akçe ve Darbhâne ve Okçularbaşı’na ve Horhor ve Sofular’a altı akçe ve Yeniodalar başına ve Saraçhâne’ye ve Molla Gürânî ve Kırkçeşme’ye ve Karaman’a dokuzar akçe ve Kaliçeciler köşküne on akçe. Bâb-ı Kum iskelesinde olan hammâllardır ki zikr olunur; Bölükbaşı Himmet b. Hacı Halil. Neferât; el-Hâc Ahmed b. İbrahim el-Hâc Ali b. İbrahim Ali b. Mehmed Mehmed b. Mustafa İsâ b. İbrahim Halil b. Ahmed Receb b. Hüseyin Ali b. Hüseyin Şaban b. İbrahim Ahmed b. Mustafa Ahmed b. Hasan Ali b. Ahmed Satılmış b. İbrahim Süleyman b. Ali Hüseyin b. Ali Yekûn; 16 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîli olup cümleye bölükbaşıları mezbûr Himmet kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden Bâli Paşa ve Sultânsarayı’na ve İbrahim Paşa câmi‘ine varınca üçer akçe ve Gedik Paşa ve Tatlıkapı ve Defterdâr-ı sâbık Hasan Paşa sarayı’na ve Kadırga limanı ve Nişancı’ya varınca dört akçe ve vezir Türbesine ve Koska fırınına altışar akçe ve Ayasofya’ya varınca sekizer akçe Bâb-ı Çatladı iskelesinde olan at hammâllarıdır ki zikr olunur; Bölükbaşı Mustafa b. Hasan. Neferât; Ahmed b. Mustafa İbrahim b. Ahmed Es-Seyyid Ali b. Himmet İsâ b. İlyas Osman b. Oruc Hasan b. Mustafa Yusuf b. Abdullah Ahmed b. Mehmed Yekûn; 9 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîli olup cümleye bölükbaşıları mezbûr Mustafa kefîl ve kefîl-i mezbûra kethüdâları İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden Atmeydanı başına varınca üç akçe ve Cebehâne’ye dört akçe ve Peykhâne’ye varınca beşer akçe ve Tavukpazarı ve Cağaloğlu sarayı’na varınca altışar akçedir. [3a] İskele-i Bâb-ı Ahır’da olan at hammâllarıdır ki vech-i âtî üzre zikr olunur; Bölükbaşıları Süleyman b. Receb. Neferât; Mehmed b. Mehmed Sâlih b. Abdullah Ahmed Odabaşı b. Abdullah Kirkor v. Mazkir Eyyûb b. Mehmed Yekûn; 6 neferen Mezbûrûn birbirlerine kefîli olup cümleye bölükbaşıları mezbûr Süleyman kefîl ve kefîle dahi cümlenin kethüdâsı İbrahim Beşe kefîl olmuşdur. İskele-i mezbûreden Cebehâne ve Arabacılar kârhânesine üçer akçeye ve Saray-ı cedîd önüne ve Ayasofya ve Sultân Ahmed’e dört akçe ve Fîrûz Ağa ve Azeb odaları kurbuna beşer akçe ve Tavukpazarı’na varınca altışar akçedir.