İstanbul Mahkemesi 24 Numaralı Sicil (H. 1138-1151/M.1726-1738) cilt: 21, sayfa: 376 Hüküm no: 271 Orijinal metin no: [83a-1] Bu defter İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) ortaklığı ile hazırlanmıştır.
Yedikule dışındaki mumcu iş yerlerinin, ustalarının ve diğer çalışanlarının isimleri
Bâ sah İşbu şurût-ı nizâmı fîmâ ba‘d ale’d-devâm mürâ‘ât olunup düstûrü’l-amel tutulmak üzre İstanbul kadısı fazîletlü Efendi’nin sicillâtına kayd ve hîn-i iktizâda mürâca‘at olunmak için bir sûreti yeniçeri ağasına verile deyû buyruldu. Sâdır olan fermân-ı âlîye imtisâlen bu fakīr ve hâlâ dergâh-ı âlî yeniçerileri orta çavuşu Mahmud Çavuş ile hısn-ı Kostantıniyye el-mahmiyye ebvâbından Yedikule hâricinde vâki‘ hâlâ kasablar kethüdâsı Mehmed Ağa’nın odasında akd olunan meclis-i şer‘-i âlîde hâlâ mahall-i mezbûrda vâki‘ mumcular hırfetinin kethüdâları el-Hâc Mahmud ve yiğitbaşıları Bektaş Beşe ma‘rifetleriyle hırfet-i mezbûrenin mecmû‘ kârhâneleri ve ustalar ve sâir ricâlinin isimleri defteridir ki ber vech-i âtî zikr olunur. Fî 7 Şa‘bân sene 1140. Kârhâne-i Kethüdâ el-Hâc Mahmud sâhibidir; Mustafa b. Ahmed İbrahim b. Ali Bolozimi v. Nikola Mezbûrûna Hacı Mahmud kefîldir. Kârhâne-i Hadım Ahmed Ağa sâhibidir; Müste’cir[i] Küçük Hüseyin Beşe Mustafa Beşe b. Ahmed Ahmed Beşe b. Ahmed Mezbûrûna Hadım Ahmed kefîldir. Kârhâne-i duhân gümrükçüsü Hasan Ağa sâhibidir; Müste’ciri Kara Ali Beşe b. Osman es-Seyyid Mehmed b. Ali Beşe Sinan Beşe b. Mehmed Musa Beşe b. Ali Mezbûrûna Hasan kefîldir. Kârhâne-i Berber Ali Ağa; Müste’ciri Ahmed Beşe b. Zeynel Hasan Beşe b. Ali Yusuf Beşe b. İbrahim Mezbûrûna Berber Ali kefîldir. Kârhâne-i Ömer Ağa sâhibidir; Müste’ciri Hızır Beşe b. Ali Yusuf Beşe b. Ali Yanaki v. Hristo Mezbûrûna Ömer Ağa kefîldir. Kârhâne-i Seydî Bey; Müste’ciri Süleyman Beşe b. Ali İbrahim Beşe b. Ali Yahya b. Hasan Mezbûrûna Süleyman Beşe kefîldir. Kârhâne-i duhân gümrükçüsü Hasan Ağa; Müste’ciri İbrahim Beşe b. Ali Süleyman Beşe b. Hüseyin Ahmed Beşe b. İsâ Mezbûrûna İbrahim Beşe kefîldir. Kârhâne-i Kîsedâr İbrahim; Müste’ciri mumcubaşı Ali Beşe b. Derviş Ali İbrahim Beşe b. Mustafa Yakub Beşe b. Hüseyin Kasım Beşe b. Ali Süleyman Beşe b. Yusuf Diğer Süleyman b. Mehmed Yusuf Beşe b. Mehmed Mehmed Beşe b. İbrahim Hüseyin Beşe b. Ali Mustafa Beşe b. İbrahim Mezbûrûna mumcubaşı Ali Beşe kefîldir. Kârhâne-i Halil Ağa; Müste’ciri Yakub Beşe b. Aydın Cafer Beşe b. İbrahim Ali Beşe b. Yakub Mezbûrûna Halil Ağa kefîldir. [83b] Kârhâne-i Esteryo zimmî v. Paroş; Yorgi v. Esteryo Andriye v. Dimitri Yorgoşi v. Hristo Yorgo v. Pavlo Mesfûrûna Esteryo kefîldir. Kârhâne-i Satan? oğlu Yorgaki; Müste’ciri Alekso v. Yani Pireşkova v. Asadur Trandafilo v. Argir Manol v. Aleksan Mesfûrûna Alekso zimmî kefîldir. Kârhâne-i Papas oğlu Yorgi v. Pako; Müste’ciri Hanto v. Yani Antaş v. Alekso Kako? v. Kosta Tanaş v. Yorgi Mesfûrûna Hanto kefîldir. Kârhâne-i Alekso zimmî v. Yani; Takohar? v. Semo Üstüyo v. Kosta Nikola v. Hristo Mesfûrûna Alekso kefîldir. Kârhâne-i Yalozi v. Mahori; Müste’ciri Esteryo v. Dimo Lefter v. Yalozi Nikola v. Yani Yorgo v. Yani Mesfûrûna Esteryo kefîldir. Kârhâne-i Dimo v. Peyo; Müste’cir[i] Haro v. Nikola Hıristo v. Esteryan Peço zimmî v. Bestoyani? Mesfûrûna Mener? vekîldir. Kârhâne-i Kosta v. Alekso; Müste’ciri Yani v. Danyal Esteryo v. Alekso Niko v. Papa Dimitri Yorgi v. Panayot Kosta v. Papa Yani Mesfûrûna Yani kefîldir. Kârhâne-i Niko v. Manto; Hristo v. Yorgi Andriye v. Hristo Niko v. Preşkova Mesfûrûna Niko kefîldir. Kârhâne-i İstefan v. Kanalo; Yorgi v. Mihal Kiro v. Koco İstefan v. ( ) Mihal v. Koko Vasta? v. Yani Mesfûrûna İstefan kefîldir. Kârhâne-i Traveşto v. Yani; Müste’ciri Yani v. Nikola Andriye v. Yorgi Yamandi v. Kosta Yorgi v. Hristo Mesfûrûna Yani kefîldir. Kârhâne-i Apostol zimmî; Müste’ciri Yorgi v. Kosta Yani v. Dimo Ziro zimmî v. Zahari Mesfûrûna Yorgi kefîldir. Kârhâne-i Dimola zimmî; Müste’ciri Dimorizo Hristo v. Yani Alekso v. Kosta Mesfûrûna Dimo kefîldir. Kârhâne-i Yorgi v. Franko; Apostol v. Yani Anaştaş v. Hristo Yano zimmî v. Yani Mesfûrûna Yorgi kefîldir. Kârhâne-i bakkal Kosta v. Yorgi; Müste’cir Tanaş v. Yani Hristo v. Üstoyko İstanco v. Üstüyani Mesfûrûna Yorgi kefîldir. Kârhâne-i Vasil v. Yani; Müste’ciri Dimitri v. Nikola İstefan v. Nikola Pandazi v. İstati Dimitraki Mesfûrûna Dimitri kefîldir. Kârhâne-i Alekso oğlu Dimitri; Müste’cir Zizo v. Yani Yani v. Argiri Dimitri v. Kosta Peto v. Manto Mesfûrûna Zizo kefîldir. Kârhâne-i Tanaş v. Esteryo; Müste’ciri Todoş v. Sava Yuvan zimmî v. Niko Esteryo v. Vayo? Mesfûrûna Todoş kefîldir. Kârhâne-i Abtolaki v. Kurkaş; Müste’ciri Tanaş v. Todori Zafir v. Mihal Yani v. Kosta Petro v. Zizo Mesfûrûna Tanaş kefîldir. Kârhâne-i Kozma v. Kosta; Müste’ciri Alekso v. Yani Argir v. Dimitri Kosta v. Dimitri Mesfûrûna Alekso kefîldir. Kârhâne-i Yani zimmî v. Paroş; Müste’ciri Ziro v. Defil Toma v. Kosta Kosta v. Todori Mesfûrûna Ziro kefîldir. Kârhâne-i Esteryo v. Kosta; Müste’ciri Apostol v. Alekso Yani v. Angeli Hristo v. Yani Nevan? v. Yuvan Mesfûrûna Apostol kefîldir. Kârhâne-i Yani v. Yorgoki; Müste’ciri Kirdeso v. Esteryo Esteryo v. Yorgi Yorgi v. Deyod Tanaş v. Apostol Mesfûrûna Kirdeso kefîldir. Eğrikapı hâricinde olup Yedikule mumhânelerine tâbi‘ olan mumhâneler isimleridir ki zikr olunur. Kârhâne-i Rafira v. Yani; Müste’ciri Todo v. Şori Nikola v. Yani Mesfûr Todoş kefîldir. Kârhâne-i Bektaş Beşe; Müste’ciri Ali b. Bektaş İbrahim b. Hüseyin Mahmud b. Mustafa Yusuf b. Mehmed Mezbûrûna Ali b. Bektaş kefîldir. Kârhâne-i kethüdâ-yı Hatice Sultân; Müste’ciri Yakub b. Mehmed Mehmed b. Ali İbrahim b. Mehmed Diğer Mehmed b. Hasan Mezbûrûna mezbûr Yakub kefîldir. Kârhâne-i Todori v. Kefo; İstabo v. Kolo Mesfûr Todori kefîldir. Hazret-i Ebâ Eyyûb’da olup Yedikule mumhânelerine tâbi‘ olan mumhâneler isimleridir ki zikr olunur. Kârhâne-i Tabaş v. Nano; Müste’ciri Fori v. Panayot Foca v. Esteban Apostol v. Peyo Mesfûrûna Fori zimmî kefîldir. Kârhâne-i Molla Bekir ma‘a Çiçekbaşı; Müste’ciri Hüseyin b. Ali Ve Alekso v. Yani Ve Todori v. Kosta Ve Apostol v. Yani Mesfûrûna Hüseyin Beşe kefîldir. Kârhâne-i İstanko v. Vizo; Logore v. Lanbo Mesfûr İstanko kefîldir. [84a] Hâlâ dergâh-ı âlî -dâme mahfûfen bi’l-avni’r-Rabbânî- yeniçeri ağası hazretlerine hitâben sâdır olan emr-i âlî-i câmi‘ü’l-vücûh olan meclis-i ma‘kūd-ı mezkûrda feth ve kırâat olundukda tâife-i mezbûrenin mecmû‘undan zemzeme-i sem‘an ve tâ‘an peyveste-fem-i gerdûn olduğunda müte‘âkiben mazmûn-ı itâ‘at-makrûnu mûcebince kârhânelerin teftîş ve tefahhus olundukda fîmâ ba‘d içlerinde mechûlü’l-ahvâl eşkıyâ tâifesini bir vechile kabûl etmeyip tâife-i mezbûreden olup bâlâda mastûrü’l-esâmî kimesnelerden hilâf-ı şer‘-i şerîf ve mugāyir-i emr-i münîf bir töhmet zuhûr edenlerimizi hükkâma teslîm ve ecânibden bir kimesneyi kârhânelerimizde iskân ettirmeyip, ba‘de’l-yevm dâiremiz hudûdunda maktûl bulunup kātili nâ-ma‘lûm oldukda alâ kavli men yerâhu dem [ve] diyeti üzerimize olmak üzre ve hırfetimizde mugāyir-i emr-i âlî bir vaz‘ u hareket edip firâr gaybet eylediği sûretde üzerine şer‘an ve örfen lâzım gelen cezâ ile cümlemiz muâheze olunmak üzre ve emr-i celîlü’ş-şânda tasrîh buyrulduğu şurût ve kuyûd üzre kavl ü ittifâk ve ahd [ü] mîsâkları sebt ve tescîl olunup huzûr-ı âlîlerine i‘lâm olundu. Fî 7 Şa‘bân sene 1140.
|