İstanbul Mahkemesi 24 Numaralı Sicil (H. 1138-1151/M.1726-1738) cilt: 21, sayfa: 368 Hüküm no: 270 Orijinal metin no: [82a-2] Bu defter İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) ortaklığı ile hazırlanmıştır.
Yedikule dışındaki debbağhaneler ustaları ve diğerlerinin isimleri
Bâ sah Fîmâ ba‘d şurût-ı nizâm ale’d-devâm mer‘î ve düstûrü’l-amel tutulmak üzre İstanbul kadısı fazîletlü Efendi’nin sicillâtına kayd ve mazmûnuyla amel olunmak için ve bir sûreti izzetlü yeniçeri ağası tarafına verilip hîn-i iktizâda mürâca‘at olunmak deyû buyruldu. 5 Ramazân sene [1]140. Sâdır olan fermân-ı âlîye imtisâlen bu fakīr ve hâlâ Der[gâh]-ı âlî yeniçerileri orta çavuşu Mahmud Çavuş ile hısn-ı Kostantıniyye el-mahmiyye ebvâbından Yedikule hâricinde vâki‘ hâlâ kasablar kethüdâsı Mehmed Ağa’nın odasında akd olunan meclis-i şer‘-i şerîfde hâlâ mahall-i mezbûrda vâki‘ debbâğlar hırfetinin ahîbabaları Kanbur Musa b. Mehmed ve kethüdâları es-Seyyid el-Hâc Mehmed ibn-i es-Seyyid el-Hâc İsmail ma‘rifetiyle hırfet-i mezbûrenin mecmû‘ kârhâneleri ustaları ve sâir ricâlinin isimleri defteridir ki ber vech-i âtî zikr olunur. Fî 7 Şa‘bân sene 1140. Kârhâne-i Kanbur el-Hâc Musa Ahîbaba; Mehmed Beşe Sâlih Beşe Ömer Ali Mustafa Mezbûrûn’a mezbûr Kanbur el-Hâc Musa kefîldir. Kârhâne-i el-Hâc Abdullah; Osman Beşe Receb Beşe Hacı Hüseyin Mustafa Beşe Süleyman Beşe Mehmed Beşe Diğer Mehmed Beşe Süleyman İsmail Mezbûrûna el-Hâc Abdullah kefîldir. Kârhâne-i Osman Çelebi; el-Hâc İbrahim Ahmed Beşe Mehmed Beşe İbrahim Beşe İsmail Beşe Es-Seyyid Halil Hüseyin Beşe Hasan Beşe Mezbûrûna Süleyman Çelebi kefîldir. Kârhâne-i el-Hâc Mehmed; Mehmed Beşe Ahmed Beşe Diğer Mehmed Beşe Süleyman Beşe Ali Beşe Mezbûrûna el-Hâc Mehmed kefîldir. Kârhâne-i Yusuf Beşe; Nasûh Beşe Mehmed Beşe Mezbûrûna Yusuf Beşe kefîldir. Kârhâne-i Göncü el-Hâc Mehmed; Mustafa Beşe Ömer Beşe Ali Beşe Mezbûrûna Göncü el-Hâc Mehmed kefîldir. Kârhâne-i el-Hâc Süleyman; İsmail Beşe Ahmed Beşe İvaz Beşe Mezbûrûna el-Hâc Süleyman kefîldir. [82b] Kârhâne-i Kapudan es-Seyyid el-Hâc Ahmed; İsmail Beşe Âşur Beşe el-Hâc Ali Mehmed Beşe Mezbûrûna es-Seyyid el-Hâc Ali kefîldir. Kârhâne-i es-Seyyid el-Hâc Mehmed vekîl-i kethüdâ; Hacı Osman İbrahim Mustafa Beşe Diğer Mustafa Mehmed Diğer Mehmed Diğer Mustafa Hüseyin Diğer Mustafa Mezbûrûna es-Seyyid el-Hâc Mehmed kefîldir. Kârhâne-i el-Hâc Mustafa; İvaz Kara Mehmed Veli Beşe Musa Beşe İbrahim Beşe Mezbûrûna el-Hâc Mustafa kefîldir. Kârhâne-i yiğitbaşı Mustafa Çelebi; Ahmed Beşe Osman Beşe Hasan Beşe Mezbûrûna yiğitbaşı Mustafa kefîldir. Kârhâne-i es-Seyyid el-Hâc Sâlih Çelebi; Hacı Ömer Mehmed Beşe Hasan Beşe Halil Beşe Mezbûrûna es-Seyyid el-Hâc Sâlih kefîldir. Kârhâne-i kayyım Hacı İsmail; Mehmed Beşe Hüseyin Beşe Mustafa Çelebi Mezbûrûna kayyım Hacı İsmail kefîldir. Kârhâne-i Çukadâr el-Hâc Mehmed; Ömer Beşe Süleyman Beşe Ebûbekir Beşe Mezbûrûna Çukadâr Hacı Mehmed kefîldir. Kârhâne-i Hacı Mehmed; İbrahim Beşe Halil Mehmed Beşe Mezbûrûna el-Hâc Mehmed kefîldir. Kârhâne-i Göncü Ömer Beşe; Süleyman Beşe İbrahim Beşe Paşalı Mustafa Mezbûrûna Göncü Ömer Beşe kefîldir. Kârhâne-i el-Hâc Ali; Hüseyin Beşe Halil Beşe Ali Beşe Mehmed Beşe Diğer Mehmed Beşe İbrahim Beşe Mezbûrûna el-Hâc Ali kefîldir. Kârhâne-i Hasköylü Mehmed; Mehmed Beşe Mahmud Beşe Süleyman Beşe Mehmed Beşe Yusuf Beşe Mezbûrûna Hasköylü Mehmed kefîldir. Kârhâne-i Esirzâde İsmail ve şerîki Bekrizâde Hasan Osman Beşe Ebûbekir Beşe Ahmed Beşe Mezkûrûna mezbûrûn kefîldir. Kârhâne-i Yünser? Hacı Süleyman; Eyyûb Beşe Ali Beşe Yusuf Beşe Mezbûrûna Yünser? Hacı Süleyman kefîldir. Kârhâne-i el-Hâc Ahmed; Halil Beşe Mustafa Beşe Sâlih Beşe Mustafa Beşe Mezbûrûna el-Hâc Ahmed kefîldir. Kârhâne-i Hacı İsmail Islâholası; Süleyman Beşe Hasan Beşe Ömer Beşe Mezbûrûna Hacı İsmail kefîldir. Kârhâne-i Bodur Hacı Ahmed; Ali Beşe Süleyman Beşe Hasan Beşe Ahmed Beşe İbrahim Beşe Mezbûrûna Bodur el-Hâc Ahmed kefîldir. Kârhâne-i Küçük Osman; Abdullah Beşe Abdülmümin Beşe Mezbûrûna Küçük Osman kefîldir. Kârhâne-i es-Seyyid Mehmed; Mehmed Beşe İsmail Beşe Halil Beşe Mezbûrûna es-Seyyid Mehmed kefîldir. Kârhâne-i Eynezâde Ahmed Çelebi; Veli Beşe Ömer Beşe Hüseyin Beşe Halil Beşe Mezbûrûna Eynezâde Ahmed kefîldir. Kârhâne-i Köse İbrahim; Yusuf Beşe Halil Beşe Diğer Halil Beşe Mezbûrûna Köse İbrahim kefîldir. Kârhâne-i Molla İsmail; Mehmed Beşe Hasan Beşe Mezbûrûna Molla İsmail kefîldir. Kârhâne-i İsmail Beşe; Ömer Beşe Mehmed Beşe Musa Beşe Hasan Beşe Mustafa Beşe Mezbûrûna İsmail Beşe kefîldir. Kârhâne-i es-Seyyid Abdullah; İsmail Beşe Veli Beşe Ali Beşe Ahmed Beşe Mezbûrûna Seyyid Abdullah kefîldir. Kârhâne-i Mustafa Çelebi; İbrahim Beşe Musa Beşe Ali Beşe Abdullah Beşe Mezbûrûna Mustafa Çelebi kefîldir. Kârhâne-i Halil Çelebi; Kör Ahmed Kalaycı Ahmed Beşe Süleyman Beşe Diğer Süleyman Beşe Mezbûrûna Halil Çelebi kefîldir. Kârhâne-i Yanık Mehmed; Hüseyin Beşe İbrahim Beşe Diğer Hüseyin Beşe Mezbûrûna Yanık Mehmed kefîldir. Kârhâne-i Ömer Beşe; Osman Beşe Ebûbekir Beşe. Mezbûrûna Ömer Beşe kefîldir. Kârhâne-i Hasköylü Ahmedcan; Ali Beşe İbrahim Beşe Osman Beşe Mezbûrûna Ahmedcan kefîldir. Kârhâne-i Kara Mehmed; Kara Mehmed Beşe Hasan Beşe Mezbûra Kara Mehmed kefîldir. Kârhâne-i Ganîzâde Mustafa; Ahmed Beşe Ali Beşe Mezbûrûna Ganîzâde Mustafa kefîldir. Kârhâne-i Sarı İbrahim; Mustafa Beşe Diğer Mustafa Beşe Mezbûrûna Sarı İbrahim kefîldir. Kârhâne-i Kara İsmail; Hasan Beşe Hüseyin Beşe Ömer Beşe Mezbûrûna Kara İsmail kefîldir. Kârhâne-i Recebzâde Mehmed Çelebi; Mehmed Beşe Ali Beşe Mezbûrûna Recebzâde Ali Çelebi kefîldir. Kârhâne-i Molla Osman; Ahmed Beşe Diğer Ahmed Beşe Mezbûrûna Molla Osman kefîldir. Mehmed Beşe Mezbûra Ahmed Beşe kefîldir. Kârhâne-i Hüseyin; Ahmed Beşe Hasan Beşe Mezbûrûna usta Hüseyin kefîldir. [83a] Kâ[rhâ]ne-i İsmail Kârhâne-i Mustafa Kâ[rhâ]ne-i Ali Çelebi Kârhâne-i Ahmed Çelebi Kârhâne-i Mehmed Çelebi Kârhâne-i Abdullah Çelebi Kârhâne-i es-Seyyid Ahmed Kârhâne-i İsmail Çelebi Kârhâne-i Köse Mehmed Kârhâne-i usta Hasan Kârhâne-i Mahmud Çelebi Kârhâne-i Kara Hacı Ahmedzâde Kârhâne-i Küçük Mehmed Çelebi Kârhâne-i Dâmâd İsmail Beşe Kârhâne-i Hasköylü Hacı Süleyman Kârhâne-i Seyyid İbrahim Kârhâne-i Ahmed Odabaşı Kârhâne-i Burnazzâde Ali Kârhâne-i Pekmez Süleyman Kârhâne-i Köse Abdullah Kârhâne-i Muharremzâde Kârhâne-i diğer Süleyman Beşe Hâlâ dergâh-ı âlî -dâme mahfûfen bi’l-avni’r-Rabbânî- yeniçeri ağası hazretlerine hitâben sâdır olan emr-i âlî-i câmi‘ü’l-vücûh olan meclis-i ma‘kūd-ı mezkûrda feth ve kırâat olundukda tâife-i mezbûrenin mecmû‘undan zemzeme-i sem‘an ve tâ‘aten peyveste-fem-i gerdûn olduğundan müte‘âkiben mazmûn-ı itâ‘at-makrûnu mûcebince kârhâneleri teftîş ve tefahhus olundukda tâife-i mezbûre hudûdunda sâkin ve mütemekkin olan eşkıyâ tâifesinden Kelbli İbrahim nâm kimesne pala ve tabanca âlâtı yanında mevcûd iken ahz olunup keyfiyyet-i ahvâli istihbâr olundukda hırfet-i merkūmenin mecmû‘u sû-i hâlin haber verdiklerinden sonra mezbûr İbrahim Ağakapısı’na irsâl olunup fîmâ ba‘d mechûlü’l-ahvâl eşkıyâ tâifesini bir vechile kabûl etmeyip tâife-i mezbûreden olup bâlâda mastûrü’l-esâmî kimesnelerden hilâf-ı şer‘-i şerîf mugāyir-i emr-i münîf bir töhmeti zuhûr edenlerimizi hükkâma teslîme ve ecânibden bir kimesneyi kârhânelerimizde iskân ettirmeyip ba‘de’l-yevm dâiremiz hudûdunda maktûl bulunup kātili nâ-ma‘lûm oldukda alâ kavli men yerâhu dem ü diyeti üzerimize olmak üzre hırfetimizden mugāyir-i emr-i âlî bir vaz‘ u hareket edip firâr ve gaybet eylediği sûretde üzerine şer‘an ve örfen lâzım gelen cezâ ile cümlemiz muâheze olunmak üzre emr-i celîlü’ş-şânda tasrîh buyrulduğu üzre kireç kuyularımızın etrâfını târih-i kitâbdan on beş gün tamâmına değin binâ ve istihkâm etmek üzre tâife-i mezbûrenin ahîbabaları Kanbur Musa ve kethüdâları es-Seyyid el-Hâc Mehmed ve yiğitbaşıları Mustafa ve sâir bâlâda mektûbü’l-esâmî ihtiyâr ustalarının kavl ü ittifâk ve ahd ü mîsâkları sebt ü tescîl olundukdan sonra mukaddemâ el-Hâc Hamza vakfından yirmi yedi aded bekâr odaları me’vâ-yı feseka olup ve tâife-i mezbûre dahi ol havâlîde olan esnâfın ahbes ve eşirri olmağla zikr olunan odalarda fesâda ve şekāvet mütevâtir yer olduğuna binâen odaların duvarları ve taşradan taş nerdübanının üç payesi hedm olunup emr-i bi’l-ma‘rûfda ihtimâm olunmuş [ve] mürûr-ı zamân [ve] eyyâmla hedm olunan odaların yerine yapağı mahzeni ve üç odası bekçi odası olup kat‘â bekâr iskân olunmamak üzre tenbîh olunup dört kârhâne derûnunda birer bekâr odası bulunup me’vâ-yı feseka olduğunu yine kendiler mukır ve mu‘terif olmağın mübâşir orta çavuş kulları ma‘rifetiyle hedm olunup min ba‘d zikr olunan kârhânelerde bekâr odası olmamak üzre kefîliyle kendilerine mahsûs olan şâkirdlerinden mâ‘adâ bir ahad bulunmamak üzre mezbûrûna tenbîh olunduğu, bu mahalle şerh ve huzûr-ı âlîlerine i‘lâm olundu. Fî 7 Şevvâl sene 1140.
|