İstanbul Mahkemesi 94 Numaralı Sicil (H. 1222-1223 / M. 1807-1809) cilt: 85, sayfa: 109 Hüküm no: 54 Orijinal metin no: [7a-3] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Lazari v. Sarandi’nin İstanbul’a getirdiği tuzlar için gümrük vergisini ödedikten sonra dilediği kimselere satmasına engel olunmaması Tuz bey‘i mâddesi Ma‘rûz Arzuhâl takdîm eden tüccârdan Lazari v. Sarandi zimmî meclis-i şer‘-i münîrde tuz emîni Mustafa Ağa b. Abdullah mahzarında bi’l-cümle tuzcu esnâfı hâzır oldukları hâlde Bahr-ı sefîd’de vâki‘ Foça nâm mahâlden mâl-ı müşterekimden bana irsâl olunan iki kıt‘a sefîne hamûlesi ma‘lûmü’l-mikdâr tuz şurût-ı mer‘iye üzere doğruca Hasır İskelesi’ne gelip emîn-i mezbûra resm-i gümrüğü bi-tamamihi edâ olunup dilediğim kimesnelere bey‘ için keyle verip mümâna‘at olunmak iktizâ etmez iken emîn-i mezbûr esnâf-ı mezbûrûnu tahrîk ve ifsâd edip Âsitâne-i aliyye’ye tevârüd eden bi’l-cümle tuzun resm-i gümrüğü edâ olundukdan sonra iştirâ ve bey‘i ancak bizlere mahsûsdur deyü tuz hamûlesiyle sefîneleri bi-gayrı hakkın zabt edip mâlımı semen-i mislinden noksân-ı fâhiş ile elbetde beher kilesini kırk beşer paraya bize bey‘ eyle deyü hilâf-ı şer‘-i şerîf bana cebr etmeleriyle suâl olunup Âsitâne-i aliyye sekenesine ve habbâzân tâifesine bey‘ime mümâna‘atları şer‘an men‘ ü def‘ olunmak murâdımdır deyü ba‘de’d-da‘vâ ve’s-suâl, emîn-i merkūm Mustafa Ağa cevâbında müdde‘î-i mezbûrun müdde‘âsını ikrâr ü i‘tirâf edip Âsitâne-i aliyye’ye tevârüd eden bi’l-cümle tuzun bey‘ ü şirası bizlere mahsûsdur, keyle vermem ve âhara bey‘ine râzı değilim deyü muhâlefet eylediği hilâf-ı şer‘-i şerîf olmağla iltifât olunmayıp iktizâ eden resm-i gümrüğünü tamamen ahz edip mesfûrun Âsitâne-i aliyye sekenesine ve bâ-husûs habbâzân tâifesine râyiciyle bey‘ine mümâna‘at etmemek üzere emîn-i merkūma şer‘an tenbîh olunduğu İstanbul Mahkemesi’nden huzûr-ı [âlîlerine i‘lâm olundu]. Fî 27 Ş sene 1222.