İstanbul Mahkemesi 334 Numaralı Sicil (H. 1280-1329 / M. 1863-1911) cilt: 99, sayfa: 302 Hüküm no: 320 Orijinal metin no: [121-2] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Saatçi Mehmed Efendi’nin yanında bulunan oğlunun annesi Hatice Hatun’a verilmesi İstanbul Kādılığı’na, Fazîletlü Efendim Hazretleri, Üç yaşında olup pederi Sâ‘atçi Mehmed Efendi nezdinde bulunan oğlunun bi-hakkı’l-hıdâne vâlidesi Hadîce Hatun’a teslîmiyle sagīr-i mezbûr için pederi merkūm üzerine şehrî altmış guruş nafaka tahsîs ve i‘tâsına dâir Şâm-ı Şerîf Mahkeme-i Şer‘iyyesi’nden verilip merkūm tarafından temyîz olunan i‘lâm hükmünün netîce-i temyîze intizâren te’hîr-i icrâsı lâzım gelip gelmeyeceğini müstefsir Suriye Vilâyeti Mahkeme-i İstînâfiyesi Müdde‘î-i Umûmiliği’nden gelen tahrîrâtın leffiyle Adliye Nezâret-i celîlesinden meb‘ûs tezkire müfâdına nazaran bu makūle hüccetler hakkında cereyân eden mu‘âmelenin istîzâhını şâmil Meclis-i Tedkīkāt-ı Şer‘iyye ifâdesiyle Dersa‘âdet İ‘lâmât-ı Şer‘iyye İcrâ Me’mûriyet-i Behiyyesi’ne yazılan tezkire-i mecî üzerine nafakaya dâir verilen senedât-ı şer‘iye hakkında ne vechile mu‘âmele olunmak lâzım geleceğine [122] mütedâir mukaddemâ vukū‘ bulan istifsâra cevâben makām-ı mecîden tastîr kılınan ve hülâsa-i meâli lâyiha-i i‘tirâziye i‘tâ eden mahkûmîn yedlerine netîce-i tedkīka değin icrânın te’hîrini mutazammın birer ilmühaber i‘tâsının usûl ittihâzı mu‘âmelât-ı icrâiyenin hüsn-i inzibâtını ve bir takım aceze-i nisvân ve eytâmın hukūk-ı meşrû‘âlarının tesrî‘-i tahsîlini müstelzim olacağına dâir ânifü’z-zikr icrâ me’mûrîninden vârid olan tezkire mefsûh Mecelle Cem‘iyeti’nde mevki‘-i tezekküre konularak aceze-i nisvân ve eytâm haklarında takdîr-i nafakayı hâvî Dersa‘âdet Mehâkim-i Şer‘iyyesi’nden verilen senedât-ı şer‘iye re’sen me’mûriyet-i mûmâ-ileyhâ cânibinden doğrudan doğruya veyâhûd me’mûriyet-i mûmâ-ileyhânın işâreti üzerine Havâle Müdîriyeti’nden hakk ü sebklerinin tedkīki ve mühürlerinin tatbîki zımnında derhâl Fetvâhâne’ye havâle ile oradan yazılan zahriye mûcebince îcâbının icrâsı müşkilât-ı vâkı‘anın def‘ine kâfî gibi mütâla‘a olunduğu dermeyân kılındığından ibâret bulunan tezkire mûcebince mu‘âmele olunmakta olduğu misillü çocuk teslîmi maddesine dâir olan i‘lâmât-ı şer‘iyenin suver-i icrâiyesi ise nafakaya makīs olmayıp bunlar hakkında ta‘lîmât-ı seniyyeye tevfîk-i mu‘âmele olunmak lüzûmu zâhir ve bir de ta‘lîmâtın neşrinden sonra mehâkim-i şer‘iyeden i‘tâ edilen i‘lâmâtdan hükmü hâvî olmayanların hakk ü sebklerinin tedkīki zımnında Fetvâhâne’ye havâlesi ve hükmü mutazammın bulunanların müddet-i temyîziyenin inkızâsından sonra mevki‘-i icrâya vaz‘ı cem‘iyet-i mezkûre karârıyla ta‘mîmen taşra rüesâsına iş‘âr edildiği mütebâdir-i hâtır olarak bununla beraber nafaka bir şahsın iyâl ve evlâdının muhâfaza-i hayatı için hükkâm-ı şer‘ cânibinden takdîr olunmuş bir para olduğundan bunlar hakkında i‘tirâz olunmuş olsa bile mâdemki o şahsın evlâd u iyâli ber-hayâtdırlar peder veyâ zevcleri nafakayı i‘tâya mecbûr bulunmasıyla bunun büsbütün kat‘ı cihetine gidilemeyip olsa olsa bir mikdâr şey tenzîl veyâ zam olunacağı emsâli delâletiyle bedîhî bulunduğuna binâen hükkâm-ı şer‘ tarafından nafakaya dâir verilecek senedât-ı şer‘iyenin i‘tirâz olunsun veyâ olunmasın târih-i teblîğinden i‘tibâren diğer bir hüccet veyâ i‘lâm istihsâl ve ibrâzına değin tahsîli tarafına gidilmesinin veyâhûd sûret-i âharla mümkün olduğu mertebe bu bâbda lâzım gelen teshîlâtın meclis-i mezkûrca karârlaştırılarak keyfiyetin iktizâ edenlere iş‘âr olunması ifâdesine mütedâir zeylen alınan cevâb meclis-i mezkûrda lede’l-kırâ’e takdîr-i nafakayı muhtevî verilen hücec-i şer‘iyenin netîce-i temyîze kadar te’hîr-i icrâsı muvâfık-ı maslahat olamayacağından ba‘demâ Dersa‘âdet ve bilâd-ı selâse mehâkim-i şer‘iyesinden mu‘tî nafaka hüccetleri makām-ı mecînin tezkire-i mebhûsasına tevfîkan Fetvâhâne’den tasdîk ettirildikden sonra târih-i teblîğden i‘tibâren diğer bir sened-i şer‘î ibrâzına değin dâire-i icrâca ma‘mûlün-bih ad edilmesi ve taşra mehâkiminden verilecek hüccetlerin dahi mahallî niyâbetleri vâsıtasıyla bi’l-irsâl Fetvâhâne’den tasdîk kılındıktan sonra yine târih-i teblîğinden i‘tibâren hüccet-i mezkûre mazmûnuna muhâlif diğer bir sened-i şer‘î sudûruna kadar tahsîli cihetine gidilmesi husûsunun Dersa‘âdet ve bilâd-ı selâse ve bi’l-umûm merâkiz-i vilâyet ve elviye-i müstakille nüvvâb-ı kirâmına izbâr ve me’mûriyet-i mûmâ-ileyhâya da ma‘lûmât i‘tâ olunması te’mîn-i maksada kâfî görüldüğü bâ-müzekkire ifâde edilmiş ve ber-minvâl-i muharrer teblîgāt-ı umûmiye icrâ kılınmış olmağla mahkeme-i fâzılânelerince dahi ona göre îfâ-yı mu‘âmeleye himmet buyurulması siyâkında tezkire-i mecî terkīm olundu. Fî 19 Rebî‘ülâhir sene 308, fî 20 Teşrîn-i sânî sene 306. Şeyhülislâm Ömer Lütfi