Anadolu Sadâreti Mahkemesi 2 Numaralı Sicil (H. 1251-1257/ M. 1835-1841) cilt: 94, sayfa: 152 Hüküm no: 110 Orijinal metin no: [25b-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Miras kalan berber dükkânı gediği hissesinin teslimi Ma‘rûz, Medîne-i Üsküdar’da Selman Ağa mahallesinde sâkin iken bin iki yüz otuz yedi senesi Şa‘bânü’l-mu‘azzamı’nın on dördüncü günü vefât eden Fâtıma bt. Mehmed Salih b. Abdullah nâm hatun’un verâseti zevc-i metrûku İbrahim b. Mahmud nâm kimesne ile vâlidesi Hadice bt. Abdullah nâm hatun ve sadrî oğlu olup mukaddemâ sagīr ve hâlâ kebîr Mehmed Salih’e münhasıra ve tashîh-i meselesi on iki sehmden olup sihâm-ı mezbûreden üç sehmi zevc-i merkūma ve iki sehmi ümm-i mezbûreye ve bâkī yedi sehmi ibn-i merkūma isâbeti tahakkukundan sonra verese-i merkūmûn sâhib-i arzuhâl ibn-i mezbûr Mehmed Salih bi’l-ma‘iyye teftîşe memûr evkāf müfettişi olup İstanbul pâyesiyle tekrîm buyurulan fazîletlü es-Seyyid Mehmed Emin Âsaf Beyefendi hâzır olduğu hâlde Salı günü huzûr-ı hazret-i fetvâ-penâhîde ma‘kūd meclis-i şer‘-i münîrde derûn-ı arzuhâlde isimleri mastûr Tavukçu Filib v. Petro ve Bakkāl Anastaş v. Filib ve Pretamos v. Vasil nâm zimmîler muvâcehelerinde zevc-i mezbûr İbrahim ile mu‘arrefetü’z-zât ümm-i mezbûre Hadice Hatun ve Hazîne-i celîle-i evkāfa mülhak evkāfdan Dârüssa‘âdeti’ş-şerîfe ağası esbak merhûm Selman Ağa Vakfı’nın kāimmakām-ı mütevellîsi ricâl-i Devlet-i aliyye’den hâlâ evkāf-ı celîle ve Haremeyn-i muhteremeyn nâzırı atûfetlü Numan Mahir Beyefendi hazretleri taraflarından mürsel vekîl-i müseccel-i şer‘îleri câbî-i vakıf es-Seyyid Mehmed Emin Efendi b. es-Seyyid Abdurrahman’dan her biri hâzır oldukları hâlde vakf-ı mezkûr musakkafâtından olup mahalle-i mezbûrede Köprübaşı nâm mahâlde vâki‘ bir tarafdan [26a] abacı dükkânı ve bir tarafdan Değirmen sokağı ve bir tarafdan değirmen ve taraf-ı râbi‘i tarîk-i âm ile mahdûd derûnunda mahzeni müştemil şehriye kırk beş akçe icâre-i müecceleli bir bâb tavukçu dükkânı vâlidem müteveffât-ı mezbûre Fâtıma Hatun’un hayatında ile’l-vefât bâ-temessük-i mütevellî bi’l-icâreteyn müstakılleten taht-ı tasarrufunda olup ba‘de vefâtihâ âdiyen bana intikāl etdikden sonra babam hâzır-ı mezbûr İbrahim yedimde olup diğer bir kıt‘a arzuhâl hâmişinde mastûr bin iki yüz otuz dokzu senesi Şevvâli’l-mükerreminin on beşinci günü târîhiyle müverraha müfettiş-i evkāf mahkemesi sicillâtından muhrec işbu bir kıt‘a izin hücceti nâtıka olduğu üzere ol târîhde hâl-i sugrumda dükkân-ı mahdûd-ı mezkûru bâ-mesûğ-ı şer‘î kıbel-i şer‘den âhara ferâğa me’zûn olduğuna binâen târîh-i mezkûrda bedel-i misli idüğü bi’l-ihbâr zâhir ve mütehakkık olup defter-i kassâma idhâl olunan iki bin guruş bedel-i medfû‘ ve makbûza temessük-i mezkûr hâmişleri mantûklarınca gāib ani’l-meclis es-Seyyid Mehmed Sadık Efendi’ye bâ-re’y-i mütevellî bi’l-velâye kat‘iyyen ferâğ ve tefvîz ve teslîm eylediğinde ol dahi ber-vech-i muharrer ba‘de’t-teferru‘ ve’t-tefevvüz ve’t-tesellüm dükkân-ı mahdûd-ı mezkûru şehr-i mezbûrun on yedinci günü bedel-i ma‘lûm ve makbûz mukābelesinde bâ-re’y-i mütevellî babam hâzır-ı merkūm İbrahim kat‘iyyen ferâğ ve tefvîz ve teslîm eylediğinde ol dahi tefevvüz ve tesellüm ve kabûl edip ol vechile dükkân-ı mahdûd-ı mezkûrda benim kat‘â alâka ve medhalim kalmayıp babam hâzır-ı mezbûrun ber-minvâl-i muharrer tedâvül-i eydî bulunarak dâhil-i havza-i tasarrufu ve hakk-ı makbûzu olundukdan sonra babam hâzır-ı merkūm İbrahim elli üç senesi Zilhicceti’ş-şerîfesi’nin dokuzuncu günü ber-minvâl-i muharrer mutasarrıf olduğu dükkân-ı mahdûd-ı mezkûrun nısf hisse-i şâyi‘âsını mersûmûndan mersûm Filib zimmîye ve rub‘ hisse-i şâyi‘asını mersûm Anaştaş zimmîye ve rub‘-ı âhar hisse-i şâyi‘asını mersûm Pretamos zimmîye dört bin guruş bedel-i medfû‘ ve makbûza kezâlik hâmiş-i temessük-i mezkûr mantûkunca bâ-re’y-i mütevellî her birine vech-i meşrûh üzere kat‘iyyen ferâğ ve tefvîz, onlar dahi teferruğ ve tefevvüz ve kabûl etmeleriyle ol vechile dâhil-i havza-i tasarrufları olmuş idi. Lâkin ben ba‘de’l-bülûğ dükkân-ı mahdûd-ı mezkûru mücerred babam hâzır-ı merkūmun ber-vech-i meşrûh ferâğlarına râzı olmamamla öyle olucak dükkân-ı mahdûd-ı mezkûrdan keff-i yed birle bana teslîme mesfûrûn Filib ve Anaştaş ve Pretamos zimmîlerden her birine cebr olunsun deyü bundan akdemce takrîr-i meşrûhum üzere tasaddî eylediğim da‘vâm mesmû‘a ve iltifâta şâyân olmadığı kıbel-i şer‘den bana tefhîm olundukda ben dahi mücâb ve mülzem olmamla fakat dükkân-ı mezkûr derûnunda mevcûde beyne’l-esnâf gedik ta‘bîr olunur âlât-ı lâzıme-i ma‘lûmenin nısfı ceddem hâzıra-i merkūme Hadice Hatun’un ve nısf-ı şâyi‘i dahi mûrisemiz vâlidem müteveffât-ı mezbûrenin kezâlik hayatında ile’l-vefât yedlerinde bâ-hüccet-i şer‘iyye şirâen emvâlleri olup ba‘de vefâtihâ âlât-ı gedik-i mezkûrda mâlike olduğu nısf hisse-i şâyi‘ası benimle babam ve ceddem hâzırân-ı merkūmân İbrahim ve Hadice Hatun’a ber-tashîh-i mezkûr mevrûs oldukdan sonra âlât-ı gedik-i mezkûrun nısf hisse-i şâyi‘asında ber-mûceb-i tashîh-i mezkûr ırsen mâlik olduğum yedi sehm hisse-i şâyi‘am ile ceddem hâzıra-i mezbûre Hadice Hatun’un ırsen mâlike olduğu iki sehm ve şirâen mâlike olduğu âhar nısf hisse-i şâyi‘alarını benim bülûğumdan sonra babam hâzır-ı mezbûr kendi hissesiyle ma‘an benimle ceddem hâzıra-i mezbûrenin izin ve icâzetimiz olmaksızın sâlifü’l-beyân elli üç senesi şehr-i Rebî‘ülvevveli’nin yedinci günü bir takrîb fuzûlî ve bi-gayr-ı hakkın mecmû‘-ı âlât-ı gedik-i mezkûr yüz yirmi sehm i‘tibâr kılınarak altmış sehmini mesfûrûndan mersûm Filib zimmîye ve otuzar sehmden cem‘an altmış sehmini dahi mersûmân Anastaş ve Pretamoz zimmîlerden her birine vech-i meşrûh üzere yedi bin beş yüz guruş semen-i medfû‘ ve makbûza bey‘ ve temlîk ve her birine teslîm eylediğinde onlar dahi iştirâ ve temellük ve tesellüm edip lâkin ben ve ceddem hâzıra-i merkūme Hadice Hatun’dan her birimiz bey‘-i mezkûru mücîzler olmadığımıza binâen âlât-ı gedik-i mezkûrdan ben ırsen mâlik olduğum yedi sehm hisse-i şâyi‘am ile ceddem hâzıra-i merkūmenin ırsen mâlike olduğu iki sehm ve şirâen mâlike olduğu âhar nısf hisse-i şâyi‘alardan keff-i yed birle ceddem hâzıra-i mezbûreden her birimize teslîme mersûmûn Filib ve Anastaş ve Pretamos zimmîlerden her birine tenbîh olunmak benimle ceddem hâzıra-i merkūmeden her birimizin matlûbumuzdur deyü hâzırân-ı merkūmân İbrahim ve Hadice Hatun’dan her birinin tasdîkleriyle da‘vâ etdikde onlar dahi cevâblarında fi’l-hakīka âlât-ı gedik-i mezkûrun nısfı hâzıra-i merkūme Hadice Hatun’un ve nısf-ı şâyi‘i müteveffât-ı mezbûre Fâtıma Hatun’un hayatında yedlerinde emvâlleri olup ba‘de vefâtihâ nısf hisse-i şâyi‘a-i mezkûre veresesi müdde‘î-i mezbûr Mehmed Salih ile hâzırân-ı mezbûrâna ber-tashîh-i mezkûr mevrûs olduğunu ikrâr, lâkin hâzırân-ı merkūmân âlât-ı gedik-i mezkûrun mecmû‘unu bizim malımızdır diyerek kendi hisse-i mezkûrelerinde rızâlarıyla bâtten ve sahîhan vech-i muharrer üzere yedi bin beş yüz guruş semen-i medfû‘ ve makbûza bi-safkatin vâhidetin bize bey‘ ü temlîk ve teslîm eylediklerinde biz dahi ber-vech-i muharrer iştirâ ve kabz etmemizle ol vechile mâl-i müşterâmız olmak üzere vaz‘-ı yed ederiz deyü müdde‘î-i mezbûr Mehmed Salih’in yedi sehm hissesinde olan bey‘ fuzûlî olduğunu ikrâr ederek hâzıra-i mezbûre Hadice Hatun’un inkârına [26b] mukārin eyledikleri def‘lerini her biri mahallerinde lede’t-tezkiye adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbâr olunan manav esnâfından Üsküdar’da sâkin Hüseyin b. Hasan ve Bahçekapısı’nda İncesulu İsmail b. İbrahim nâm kimesneler şehâdetleriyle bi’l-muvâcehe vech-i şer‘î üzere isbât etmeğin mûcebince müdde‘iyye-i hâzıra-i merkūme Hadice Hatun da‘vâ-yı mezkûresiyle mesfûrûn Filib ve Anastaş ve Pretamoz zimmîlerden herbirine bî-vech-i şer‘î mu‘ârazadan ba‘de’l-men‘ mersûmûn Filib ve Anaştaş ve Pretamoz zimmîlerin sâlifü’l-beyân ikrârları mûcebiyle âlât-ı gedik-i mezkûrun nısf hisse-i şâyi‘asından ber-tashîh-i mezkûr ancak müdde‘î-i mezbûr Mehmed Salih’in hisse-i irsiyesi olan yedi sehm hisse-i şâyi‘adan keff-i yed ve müdde‘î-i mezbûr Mehmed Salih’e teslîme mesfûrûndan her birine tenbîh olunduğu ba‘de’t-tescîl ve huzûr-ı âlîlerine i‘lâm olundu. Fî 19 B sene [1]256.