Evkaf-ı Hümâyûn Müfettişliği 1 Numaralı Sicil (H. 1016-1035 / M. 1608-1626) cilt: 45, sayfa: 133 Hüküm no: 68 Orijinal metin no: [21b-2, Arapça] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır.
Başcı Memi b. Hızır’ın vakfiyesi
Sûreti mâ fi’s-sicilli’l-mahfûz nükılet bi-ma‘rifeti Mehmed b. Kasım el-kassâmü’l-askerî bi-Kostantıniyyeti’l-mahmiye -ufiye anhümâ-
Elhamdü li-men ce‘ale’s-sadakāti ve’l-evkāfi vesîleten ilâ ma‘rifeti’z-zünûbi’lletî hiye ehadü evkāfi’l-vâkıf alâ-külli… ve’s-salâtü ve’s-selâmü alâ-seyyidinâ Muhammedin hayrü’l-enâm ve alâ-âlihi’l-kirâm ve eshâbihi’l-izâm ve ale’t-tâbi‘în el-müctehidîn fî-ihyâi’l-islâm ammâ ba‘d, işbu mazmûnunda vakıf ikrârından bahseden sahîh ve şer‘î bir hüccettir. Mahmiye-i Kostantıniyye mahallâtından Ayasofya-i kebîr mahallesinde sâkin olan fahrü’l-eşbâh ve’l-a‘yân Başcı Memi b. Hızır meclis-i şer‘-i şerîf-i şâmihu’l-imâd ve mahfil-i dîn-i münîf-i râsihu’l-evtâda hâzır olup dünyâ-yı deniyyenin fâni, âhiretin bâkī olduğunu idrâk ettiğinde, işbu ikrârın kendisinden sudûruna kadar mâliki olduğu ve taht-ı tasarrufunda bulundurduğu, mahalle-i mezbûrede vâki‘, fevkānî iki bâb hâneyi, mahzeni, kenîfi ve muhavvatayı hâvî, bir tarafından Küçük Ayasofya Vakfı, bir tarafından Yeni Saray’daki mîzân-ı mâ-i cârî, bir tarafından dükkânlar, bir tarafından tarîk-ı âm ile mahdûd menzilini cümle hudûdu ve hukukuyla niyet-i hâlise ve taviyet-i vâfiye ile habs, tasadduk ve vakfetti. Menzilde süknâyı evvelâ müddet-i hayâtınca kendisine, sonra evlâdına, evlâd-ı evlâdına ile’l-inkırâz, sonra Medîne-i münevvere fukarâsına şart etti. Vâkıf-ı mezbûr ilâveten râyicü’l-vakt yüz bin akçesini vakfetti ve meblağ-ı mezkûrun ona on bir ribh üzere rehn-i kavî ve kefîl-i melî ile veya birisi ile istiğlâl ve istirbâh edlmesini şart etti… Hâl bu minvâl üzere iken vâkıf-ı mezbûr vakf-ı akār İmâm-ı A‘zam Hazret-i Ebû Hanîfe-i Kûfî hazretleri yanında lâzım değildir diyerek vakfiyyetten rücû‘ edip menzil-i mezkûrun silk-i mülküne idhâlini talep ve mütevellî-yi mezkûrdan istirdâd eyledi. Mütevellî, el-Hâc Ahmed b. Abdullah redden imtinâ‘ edince hâkim-i muvakki‘ü’l-kitâb huzûrunda murâfa‘a edip tarafeynden hüküm taleb ettiklerinde hâkim-i mûmâ-ileyh, cânib-i vakfı ihtiyâr edip menzil-i merkūmun vakfiyetinin lüzûmuna -âlimen bi’l-hilâf beyne’l-eimmeti’l-eşrâf- hükmetmekle vakf-ı mezbûr, bey‘i, hibesi ve îrâsı câiz olmayacak şekilde, müseccel, müebbed bir vakıf olarak bi’l-ittifâk evkāf-ı lâzimeden oldu. Fe-men beddelehû ba‘de mâ semi‘ahû el-âyetü.
Cerâ zâlike ve hurrire fî-evâili Recebi’l-mürecceb min-şühûri sene erba‘a ve sittûn ve tis‘a mi’e mine’l-hicreti.
Şühûdü’l-hâl: Münakkaş b. Mehmed, Fahrü’l-akrân Hüseyin Ağa b. Abdullah el-müteferrika, Osman Bey b. Ahmed el-cündî, el-Hâc Alagöz b. Abdullah, Hızır b. Alagöz, Mustafa b. Sinan, el-Hâc Mehmed b. Seydi, Aydın b. Hasan, Uzun Mustafa b. Mahmud, Mehmed Bey b. Hasan el-bevvâb, Veli b. Mehmed, Mehmed b. Abdullah er-râcil, Rüstem b. Abdullah, el-Hâc Bayram b. Mehmed, Yahya b. Ali, Mehmed Çelebi b. Ramazan el-muhzır, Ali Bey b. Hasan el-bevvâbü’s-sultânî, Murad Bey b.Abdullah el-cündî
|