Evkaf-ı Hümâyûn Müfettişliği 1 Numaralı Sicil (H. 1016-1035 / M. 1608-1626) cilt: 45, sayfa: 568 Hüküm no: 513 Orijinal metin no: [165a-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. El-Hac İlyas mahallesinden Gazi Mustafa’nın hayattayken evini vakfettiğinin tespiti Mâ fî-hâzihi’s-sahîfeti’s-sahîhati’ş-şer‘iyye ve’l-vesîkati’l-enîkati’l-mer‘iyye min-asli’l-vakfı ve şerâitihî ve’l-habsi ve zavâbitihî veddaha ledeyye ve sahha eyne yedeyye ve innî hakemtü bi-sıhhatihî ve lüzûmihî aslen ve fer‘an hükmen yu‘teberu dîniyyen? ketebehü’l-fakīr Abdulbâki b. Mehmed el-Kādî bi-asâkiri’l-muzaffer fî-vilâyeti Rumeli el-mahrûsa -ufiye anhümâ- Tezammene mâ-yu‘teberu inde sübûtihî şer‘an harrerehü’l-fakīr Mehmed -ufiye anhû- Bismillâhirrahmânirrahîm, Hamd-i nâ-mahdûd ve senâ-i gayr-ı ma‘dûd vâkıf-ı ahvâl-i ibâd ve ma‘bûd olan vâcibü’l-vücûd ve müfeyyizü’l-hayr [ve]’l-cûd dergâhına olsun ki, nev‘-i beşeri efdal-i mahlûkāt ve bu kavm-i mu‘teberi eşref-i mevcûdât edip içlerinden ehl-i İslâmı hayr-ı ümem ve ekrem-i benî Adem kıldı ve salavât-ı bî-nihâye vürûd-ı bilâ-gāye ol efdal-i enbiyâ ve mürselîn ve ekmel-i asfiyâ ve nebiyyîn olan hazret-i Muhammedü’l-Mustafa -sallallâhü te‘âlâ aleyh ve sellem- üzerine olsun ki, emîni taraf-ı savâba irşâda hâdî ve sübül-i hayrât ve hasenâta hidâyete nâdîdir ve dahi âl-i izâm ve ashâb-ı kirâmlarına olsun ki, herbiri müeyyid-i dîn ve seyyid-i şer‘-i zemîndir, ammâ ba‘d, işbu kitâb-ı müşgîn-nikābın tastîrine bâ‘is ve bâdî ve bu hitâb-ı bâ-savâbın inşâ ve tahrîrine dâ‘î ve nâdî oldur ki, Dârü’s-saltanati’s-seniyye mahmiye-i Kostantıniyye ebvâbından Eğrikapı dâhilinde merhûm Emîr Buharî -aleyhi rahmetü’l-meliki’l-bârî- Zâviyesi kurbünde el-Hâc İlyas mahallesinde bundan akdem vefât eden merhûm Gazi Mustafa nâm kimesnenin sulbiye kızı Neslihan ve zevce-i metrûkesi Sakine bt. Mahmud tarafından vakf-ı âti’z-zikri da‘vâya Hüseyin Çelebi b. Mehmed ve Mehmed b. Hayreddin şehâdetleri ile vekâleti sâbite olan Beyzâde Hasan Çelebi b. Mehmed meclis-i şer‘de müteveffâ-yı mezbûrun oğlu olup hâlâ mahalle-i mezbûrede vefât eden Mehmed Çavuş’un sagīr oğlu Mustafa’ya vasiyy-i muhtâr olan fahrü’z-zu‘amâ Mustafa Bey b. Ahmed ez-Za‘îm mahzarında bi’l-vekâle da‘vâ edip el-ân vasiyy-i mezbûrun yedinde olup mahalle-i mezbûrede vâki‘ hâricinde bir süflî evi ve ahırı ve dâhilinde iki ulvî evi ve iki süflî evleri ve bir kîlârı ve matbahı ve zîr-i zemîni ve bi’r-i mâ’î ve hadîkayı müştemil olup bir tarafı tarîk-i ammâ ve bir tarafı hucurât-ı Şah Sultan ve bir tarafı mülk-i İsmihan Sultan ve bir tarafı sedd-i kâfirîye muttasıl ve müntehî olan menzil-i merkūm mezbûr Gazi Mustafa’nın mülkü iken hâl-i hayât ve kemâl-ı akl u sıhhatde umûr-ı âhireti pîşe edip evvelâ kendi nefsine ba‘dehû oğlu mezbûr Mehmed Çavuş ile kızı Neslihan ve zevce-i metrûkesi merkūme Sakine’ye, anlardan sonra evlâdlarına neslen ba‘de neslin ba‘dehû utekā ve evlâd-ı utekālarına fer‘an ba‘de aslin ve ba‘de’l-inkırâz eşref-i emâkin-i seniyye ve efdal-i arâzî-i kudsiyye olan Medîne-i Münevvere -nevverehallâhü te‘âlâ tenvîren ve tekrîmen bi-nûri sâhibihâ- fukarâsına vakf ve tesbîl edip müddet-i hayâtında vakfiyet üzere mutasarrıf olup ve vakfiyetine musırran ve mukırran evkāf eyledikden sonra oğlu Mehmed Çavuş dahi vâlidesi ve hemşîresi mezbûretân Sakine ve Neslihan ile vakfiyetini kabûl ve şurûtunu makbûl görüp ber-mûceb-i şart-ı vâkıf mutasarrıflar iken hâlâ Mehmed Çavuş vefât etmek ile vasiyy-i mûmâ-ileyh menzil-i mezbûru mülkiyyet üzere sagīr-i mezkûr için kabz ve zabt edip mevkūfün-aleyhâ olan Sakine ve Neslihan’a tasarrufdan mâni‘ olup temellük etmişdir, vakıf olmak üzere mezkûretânın hakk-ı meşrûtlarından bi’l-vekâle taleb ederim dedikde gıbbe’s-suâl vasiyy-i mezbûr vakfiyet-i menzil-i mezkûru inkâr edicek, mahalle-i mezbûre ahâlîsinden udûl ve sikātdan zâviye-i mezbûr müezzini İbrahim b. Cemal ve Şeyh el-Hâc Mustafa b. Kaya ve Mehmed Bey b. Seydi el-Cündî [165b] ve Mehmed Bey b. Ali el-Cündî li-ecli’ş-şehâde hâzırûn olup gıbbe’l-istişhâd münkir-i mezbûr mahzarında edâ-i şehâdet-i şer‘iyye edip fi’l-vâki‘ menzil-i mezbûru müteveffâ-yı mezbûr Gazi Mustafa hâl-i hayâtında ve kemâl-ı sıhhatinde evvelâ kendi nesfine ba‘dehû oğlu Mehmed Çavuş ile kızı Neslihan ve zevcesi Sakine’ye ba‘dehû evlâdlarına neslen ba‘de neslin ba‘dehû utekālarına ve evlâdına fer‘an ba‘de aslin ba‘dehû Medîne-i Münevvere’ye vakf, müddet-i hayâtında vakfiyet üzere mutasarrıf ve musırran vefâtından sonra oğlu Mehmed Çavuş dahi mezbûretân ile vakfiyet üzere mutasarrıf iken vefât etmişdir. Merhûm-ı mezbûr musırran vefât ettiğine ve oğlunun dahi ba‘dehû kabûlüne şâhidleriz, şehâdet dahi ederiz deyu bi’l-müvâcehe edâ-i şehâdet-i şer‘iyye ettiklerinde ba‘de ri‘âyeti şerâiti’l-kabûl şehâdetleri hayyiz-i kabûlda vâki‘ oldukdan sonra sadr-ı kitâbda tevkī‘-i üzere vâki‘ ve hükm-i şerîfi sâtı‘ olan hâkim-i âdil ve fâzıl mesâil-i evkāfda eimme-i eslâf beyninde cârî olan ihtilâf ma‘lûm-ı şerîfleri olmağın vech-i meşrûh üzere vakfın sıhhat ve lüzûmuna eimme-i müctehidîn -rıdvânullâhi te‘âlâ aleyhim ecma‘în-’den zâhib olan imâmların kavl-i vâcibü’l-ittibâ‘ları üzere menzil-i mezkûr sıhhat-i vakfiyetine ve lüzûmuna hükm-i şer‘î ile hükm ü kazâ ve tescîl-i mer‘î ile tescîl ü imlâ edip min-ba‘d menzil-i mezkûr vakf-ı lâzım kabîlinden olup nakz ve nakzına mecâl muhâl ve tebdîl ve tağyîri münteni‘ü’l-ihtimâl oldu, “Fe-men beddelehû ba‘demâ semi‘ahû fe-innemâ ismühû ale’llezîne yübeddilûnehû innallâhe semî‘un alîm” ve ecrü’l-vâkıf ale’l-hayyi’l-kerîm, cerâ zâlik ve, Hurrire fî-evâsıtı Şa‘bâni’l-mu‘azzam li-sene selâse ve [selâsîn] ve elf min-hicreti men lehü’l-izzü ve’ş-şeref. Şühûdü’l-hâl: Rüstem Bey b. Abdullah el-cündî, Halil b. Abdullah el-imâm, Hüseyin b. Abdullah er-râcil, Mehmed b. Hayreddin el-cündî, Ali Subaşı b. Abdullah, Halil b. Seydi, Ahmed b. Seydi.