Evkaf-ı Hümâyûn Mahkemesi 673 Numaralı Sicil (H. 1300-1301 / M. 1883-1884) cilt: 100, sayfa: 108 Hüküm no: 65 Orijinal metin no: [42-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Bahriye Nâzırı Hasan Hüsnü Paşa’nın vakfiyesi Mümeyyiz-i evvel Efendi Kapudan-ı Deryâ devletlü Hasan Hüsnü Paşa Hazretlerinin vakfiyesi Numara: 95, 185,5 guruş Uhbirtü bimâ fîhi ve neffeztü mâ-yahvîhi min-asli’l-vakfı ve’ş-şurût ale’n-nemati’l-mebsût ve ene’l-fakīr ilâ rabbihi zi’l-eltâf Gelenbevîzâde es-Seyyid Mahmud Aziz el-müfettiş li-umûri’l-evkāf -gufire lehümâ- El-hamdü lillâhillezî va‘ade li-ibâdihi’llezîne âmenû ve amilu’s-sâlihâticennâtin tecrî tahtehe’l-enhâr ve ce‘ale mâ-kaddemû li-enfüsihim mine’l-hayrâti sebeben li-ref‘i derecâtihim fî-dâri’n-na‘îm ve’l-karâr zi’l-azameti ve’l-küberâi ve’l-ceberrûti’l-ferdi’l-kayyum mâlikü’l-mülk ve’l-melekût küllü şey’in hâlikun illâ vechehû hüve’l-hayyüllezî lâ-yenâm ve lâ-yemût hâlikü küllî şey’in hüve’l-azîzü’l-mu‘în rezzâkü’l-bereyâ? hüve’r-rezzâk zü’l-kuvveti’l-metîn ve’s-salâtü ve’s-selâmü alâ-seyyidi’l-evvelîn ve’l-âhırîn ve hâtemü’n-nebiyyîn ve efdalü’l-mürselîn Muhammed erselehullâhu mübeşşiren ve nezîren ve hüden ve rahmeten ve sirâcen münîren ve alâ-âlihî ve ashâbihi’l-mücâhidîn fî-sebîlillâh ez-zâhidîn fi’l-mâl ve’l-câhi a‘lâmü’d-dîn ve hüdâtü’l-islâm el-a‘izzetü’l-berere? ve’l-kirâmammâ ba‘d, işbu kitâb-ı sıhhat-nisâbın tahrîr ü imlâ ve tastîr ü inşâsına bâ‘is ve bâdî oldur ki, müşîrân-ı i‘zâmdan hâlâ Bahriye Nezâret-i celîlesine şeref-bahş-ı âtıfet ve iclâl olan sâhibü’l-hayrât ve râgıbü’l-ücûr ve’l-mesûbât devletlü Hasan Hüsnü Paşa Hazretleri b. el-merhûm Hüseyin Paşa savb-ı şer‘-i enverden bi’l-iltimâs me’zûnen bi’l-hükm ta‘yîn ve irsâl olunan Mümeyyiz-i evvel mevlana İbrahim Âsım Efendi b. Mehmed Emin Efendi’nin mahmiye-i İstanbul’da Haydar civârında el-Hâc Hasan mahallesinde vâki‘ konak-ı âlîlerinde zeyl-i kitâbda muharrerü’l-esâmî Müslimîn huzûrlarında akd eylediği meclis-i şer‘-i şerîf-i enver ve mahfil-i dîn-i münîf-i ezherde vakf-ı âti’l-beyâna li-ecli’t-tescîl ve li-itmâmi emri’l-vakfı ve’t-tekmîl mütevellî nasb ü ta‘yîn olunan müderrisîn-i kirâmdan mekremetlü es-Seyyid Osman Nuri Efendi b. el-Hâc Hüseyin mahzarında ikrâr-ı sahîh-i şer‘î ve i‘tirâf-ı sarîh-i mer‘î buyurup mahalle-i mezbûre civârında Bıçakçı Alâaddin mahallesinde vâki‘ olup bundan akdem muhterik olarak müddet-i medîdeden berü arsa-i hâliye kalmış olan Divitdâr Keklik Mehmed Efendi Mescid-i şerîfini ahlas-ı mâlımdan teberru‘an harc ü sarfla müceddeden binâ ve inşâsına muvaffak olmamla mescid-i mezkûr havlusunun terbî‘an otuz zirâ‘ mu‘ayyen mahâlline senevî beş guruş mukāta‘a takdîriyle üzerine bi-izn-i mütevellî ber-vech-i mülkiyet binâ ve inşâ eylediğim bir bâb dükkânı ve etyab-ı mâlımdan ifrâz ve kemâl-i imtiyâz ile mümtâz eylediğim on beş bin guruşu hasbeten lillâhi te‘âlâ ve taleben li-merzâti’r-rabbi’l-a‘lâ vakf-ı sahîh-i müebbed ve habs-i sarîh-i muhalled ile vakf ü habsedüp şöyle şart ü ta‘yîn eyledim ki, dükkân-ı mezkûr icâre-i vâhide-i misliye-i sahîha-i şer‘iye ile bâ-yed-i mütevellî âhara îcâr ve meblağ-ı merkūm on beş bin guruşu dahi rehn-i kavî ve kefîl-i melî veyâhûd her ikisinden biri ile bâ-yed-i mütevellî alâ-vechi’l-helâl istirbâh ve istiğlâl olunup hâsıl olan galle ve nemâsından senevî beş guruş mukāta‘a-i mezkûr vakfına i‘tâ oluna ve mescid-i şerîf-i mezkûre edâ-yı salât-ı Cum‘a ve îdeyn olunmak üzere minber vaz‘ına izn-i sultânî erzân buyurulduğu hâlde mescid-i şerîf-i mezkûrun hasbî ve kadîm olan imâmeti içün şehriye seksen guruş ve hasbî ve kadîm olan müezzinliği içün şehriye altmış guruş ve müceddeden bir kimesne hatîb olup şehriye otuz guruş ve bir kimesne vâ‘iz olup Ramazan-ı şerîfde beher gün ve eyyâm-ı sâirede beher hafta Cum‘a günleri ba‘de’z-zuhr hâzır olan cemâ‘at-i Müslimîne vâ‘iz ve nasîhat edüp mukābelesinde şehriye kırk guruş ve bir kimesne devirhân olup şehriye kırk guruş ve bir kimesne kayyum olup şehriye kırk guruş vazîfe verile ve mescid-i şerîf-i mezkûrun revgan-ı zeyt ve mum ve mesârif-i sâiresi içün şehriye otuz guruş verile ve beher sene şehr-i Rebî‘ülevvel’inin on ikinci gününden sonra münâsib bir günde mescid-i şerîf-i mezkûrda menbağ-ı zilâl-i şefâ‘at melce-i usât-ı ümmet sultan-ı cumhûru’l-enbiyâ burhân-ı sâdâtü’l-asfiyâ habîb-i Hüdâ şefî‘-i rûz-ı cezâ a‘nî bihî Ebe’l-Kasım Muhammedini’l-Mustafâ -aleyhi efdalü’s-salâti ve ekmelü’t-tehâyâ- efendimiz hazretlerinin menkıbe-i müteberrike-i velâdet-i bâ-sa‘âdet-i Nebeviyeleri kemâl-i ta‘zîm ve tekrîm ile kırâet ve esnâsında aşr-ı şerîf tilâvet olunarak hâsıl olan ecr ü mesûbâtı evvelâ ravza-i mutahharalarına ve ba‘dehû âl ve evlâd ve ashâb-ı kirâm hazerâtının ervâh-ı mukaddeselerine ve sâir enbiyâ-i i‘zâm ve rusul-ı fihâm hazerâtının ervâh-ı şerîfelerine ve benim ebeveyn ve akrabâ ve ta‘allukātımdan irtihâl-i dâr-ı bekā edenlerin ve kâffe-i ehl-i îmânın ervâhına ihdâ ve benim dahi mütena‘im-i hayat oldukça selâmet-i dâreynim içün duâ ve âzim-i civâr-ı rahmet ve gufrân olduğumda rûhuma ihdâ olunup mukābelesinde mevlidhâna [43] kırk guruş ve aşrhânlara taksîm olunmak üzere kırk guruş ve hizmetinde bulunanlara on beş guruş verile ve beş guruşluk ûd ve gülâb iştirâ ve huzzâr tebhîr ve ta‘tîr ve yüz altmış guruş ile elvân şeker iştirâ ve huzzâr-ı meclise tevzî‘ oluna ve vakf-ı mezkûrumun ber-vech-i hasbî tevliyeti hayatda oldukça nefsime ve irtihâl-i dâr-ı bekā eylediğimde evlâdımın ve evlâd-ı evlâdımın ve evlâd-ı evlâd-ı evlâdımın ekber ve erşedine meşrûta ola ve yine galle ve nemâ-i mezkûrelerden lede’l-iktizâ câmi‘-i şerîf ve dükkân-ı mezkûrlar ta‘mîr ve termîm oluna ve her ne fazla kalır ise fazla-i mezkûre ile münâsib mahallerde akār iştirâ olunup vakf-ı mezkûra tashîh ve ilâve oluna ve mürûr-ı eyyâm ve kürûr-ı a‘vâm ile şurût-ı vakfa ri‘âyet müte‘azzire olur ise menâfi‘-i vakf mutlakā fukarâ-i Müslimîne harc ü sarf oluna ve vakf-ı mezkûrumun tebdîl ü tağyîr ve taklîl ü teksîri ve idhâl ve ihrâcı merreten ba‘de uhrâ yed ve meşiyetimde ola deyü ta‘yîn-i şurût ve tebyîn-i kuyûd birle mevkūf-ı mezkûrları bundan akdem mütevellî-i mûmâ-ileyhe teslîm eylediğimde ol dahi tesellüm ve kabûl ve sâir mütevellîlerin evkāfda tasarrufları misillü tasarruf eyledi dedikde gıbbe’t-tasdîki’ş-şer‘î emr-i vakf tamam ve hâl-i teslîm encâm bulunmuş iken vâkıf-ı müşârün-ileyh hazretleri vakf-ı mezkûrlarını ihkâm murâd-ı hayriyesiyle vakf-ı mezkûrdan rücû‘ ve mevkūf-ı mezkûrları ke’l-evvel mülküne istirdâd ve mütevellî-i mûmâ-ileyh dahi reddü teslîmden ibâ ve imtinâ‘ ile mümeyyiz-i evvel-i mûmâ-ileyh huzûrunda kemâ-hüve’l-mastûr fi’l-kütübi’l-fıkhiyye müterâfi‘ân ve herbiri mübtegāsınca fasl ü hasma tâlibân olduklarında mümeyyiz-i mûmâ-ileyh dahi cânib-i vakfı evlâ ve teşyîd-i mebânî-i hayrı ahrâ görüp âlimen bi-hilâfi’l-cârî beyne’l-eimmeti’l-eslâf alâ-kavli men-yerâhu mine’l-eimmeti’l-müctehidîn -rıdvân[ullâhi] te‘âlâ aleyhim ecma‘în- vakf-ı mezkûrun evvelâ sıhhatine ve sâniyen lüzûmuna ve şurûtunun cevâzına hükm-i sahîh-i şer‘î ve kazâ-i sarîh-i mer‘î eylediğini mahâllinde ketb ü tahrîr ve ma‘an mürsel ümenâ-i şer‘le gelip alâ-vukū‘ihî inhâ ve takrîri tenfîz olunmağın vakf-ı mezbûrun sahîh ve lâzım ve habs-i sarîh ve mütehattim olup min-ba‘d nakz ü ibtâli muhâl ve tebdîl ü tağyîri vâkıf-ı müşârün-ileyh hazretlerinden gayra adîmü’l-ihtimâl oldu, cerâ zâlik ve, Hurrire fi’l-yevmi’t-tâsi‘ min-Zilka‘deti’ş-şerîfe li-sene selâse mi’e ve elf. Şühûdü’l-hâl: Bahriye kolağalarından Şükrü Efendi b. Ali, Yine Bahriye kolağalarından İsmail Efendi b. Ârif, Bahriye mülâzımlerinden İbrahim Ağa b. el-Hâc Ali, el-Hâc Salih Efendi b. Hüseyin, Bahriye mu‘temedlerinden Alican b. İsmail ve gayruhum