İstanbul Mahkemesi 20 Numaralı Sicil (H. 1099-1100 / M. 1688-1689) cilt: 56, sayfa: 295 Hüküm no: 371 Orijinal metin no: [79b-2] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır.
Miri ipeğin miri kârhanelerin dışında işlenilmemesi
Düstûr-ı mükerrem müşîr-i müfahham nizâmü’l-âlem müdebbir-i umûri’l-cumhûr bi’l-fikri’s-sâkıb mütemmim-i mehâmmi’l-enâm bi’r-re’yi’s-sâib mümehhid-i bünyâni’d-devleti ve’l-ikbâl ve müşeyyid-i erkânü’d-devleti ve’l-iclâl el-mahfûf bi-sünûfi <> avâtıfi’l-meliki’l-a‘lâ Âsitâne-i sa‘âdetimde sadâret-i uzmâ kāimmakāmı olan vezîrim ( ) paşa edâmallâhu te‘âlâ iclâlehû ve akzâ kuzâtü’l-müslimîn ve evlâ vülâtü’l-muvahhidîn ma‘denü’l-fezâ’ili ve’l-yakīn hüccetü’l-hakkı ale’l-halki ecma‘în vâris-i ulûmi’l-enbiyâi ve’l-mürselîn el-muhtas bi mezîdi inâyeti’l-meliki’l-Mu‘în Mevlânâ İstanbul kādısı zîdet fezâ’iluhu tevkî‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki hâlâ Cerrâhbaşı Nuh? zîde kadruhû Dîvân-ı hümâyûnuma arzuhâl sunup İstanbul’da vâki‘ tamgateyn-i akmişe ve sandal rüsûmu mukāta‘ası bunun uhdesinde olup kānûn-ı kadīm üzere kadîfenin her bir zirâ‘ından ve sandal ve atlas ve kuşaklık kumaş vesâir kumaşlardan yine her bir zirâ‘ından birer akçe ve tezgâhlarda işlenilen telli pûşi vesâirenin yine beher zirâ‘ından birer akçe ve iki buçuk zirâ‘dan olan <> sandalın beher zirâ‘ından dörder akçe resm-i mîrî alına gelip ve bundan mâ‘adâ mîrî ipek saran tâife ipek [80a] hâricden almayıp emîni olanlardan [a]la gelip ve mîrî resmini vermedikce kârhânelerden hâric yerlerde işlenmek hilâf-ı kānûn iken tâife-i mezbûre üzerlerine edâsı lâzım gelen mîrî resimlerini vermekde ta‘allül ve hilâf-ı kānûn hareketleri olmağla mâl-ı mîrîye gadr ve iltizâmına kesr ve noksân terettüb eylediğin bildirip kānûn-ı kadîm üzere alınagelen rüsûmu alıverilip hilâf-ı kānûn hareketden men‘ olmaları bâbında inâyet recâ etmeğin Hazîne-i âmiremde mahfûz olan Başmuhâsebe defterlerine nazar olundukda beher kadîfenin zirâ‘ından birer akçe ve mukaddem kuşağın zirâ‘ından birer akçe kumaş ve sandal ve atlasın her zirâ‘ından birer akçe resm ve tamga alınıp ve tezgâhlarda işlenilen telli vesâir her ne ise her zirâ‘ından birer akçe alınıp ve bundan gayrı mîrî ipek saran tâife ipeği hâricden almayıp emîn yedinden alıp ve âdet-i mîrîsin vermedikce kârhânelerden gayrı yerlerde resimsiz <> işlenmeyip iki buçuk zirâ‘ eni olup işlenilen sandalın her zirâ‘ından dörder akçe alınıp ve kârhâne-i mezbûrede işlenilen sandal ve kadîfe ve kuşak kârhânede sarılıp resm-i tamgaları alınıp min ba‘d âhar yerlerde sarılmayıp ve sarılır var ise men‘ oluna deyü mukaddemâ emr-i şerîf verilip ve kadîfecilerden resm alına gelmiş değildir deyü iddi‘â ve men‘i için emr-i şerîf recâ eylediklerinde şer‘ ve kānûn ve emr ve defter mûcebince alıp hilâf-ı defter rencîde olmayalar deyü emr-i şerîf verilip derkenâr ve arz olundukda derkenârı mûcebince amel olunmak bâbında fermân-ı âlîşânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki; hükm-i şerîfim vardıkda bu bâbda sâdır olan emrim üzere amel edip dahi mîrî ipek saran tâife ipeği mukāta‘a-i mezbûreden emîn yedinden aldırıp hâricden aldırmayıp â[d]etden mîrî resm vermedikce hilâf-ı şer‘ ve kānûn ve mugāyir-i emr ve defter mîrî kârhâneden gayrı yerlerde işlenmeğe cânib-i mîrîye ve rüsûm-ı mukāta‘aya gadr ve zarar etdirmeyesiz mukaddemâ ve hâlâ verilen emr-i şerîfe muhâlif kimesneye iş etdirmeyesiz. Şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız.
|