İstanbul Mahkemesi 22 Numaralı Sicil (H. 1107-1108 / M. 1695-1697) cilt: 57, sayfa: 452 Hüküm no: 347 Orijinal metin no: [108b-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Rusya’da ölen Yorgaki v. Dimitri v. Yorgi’nin varisleri ile Mihal v. Mercan arasındaki alacak verecek davasının anlaşmayla sonuçlandığı Mahmiye-i İstanbul’da hâssa ebvâbından Balat kapısı hâricinde Karabaş mahallesi sükkânından olup diyâr-ı Moskov’da bundan akdem hâlik olan Yorgaki v. Dimitri v. Yorgi nâm zimmînin verâseti zevce-i metrûkesi Zoli bt. Yenaki v. Dimitraşko nâm Nasrâni’ye ile sulbî kebîr oğlu Dimitraşko’ya ve sulbî sagīr oğlu Yenaki’ye ve sulbiye kebîre kızı Maryora’ya munhasıra olduğu şer‘an zâhir ve müta‘ayyen oldukdan sonra kendi taraflarından asil ve sagīr-i mezbûr Penaki’nin anası ve tesviye-i umûruna kıbel-i şer‘den mansûbe vasîsi olan mezbûre Zoli tarafından husûs-ı âti’z-zikre vekîl olduğu zât-ı mezbûreyi ma‘rifet-i şer‘iye ile ârifân Rum Patriği etbâ‘ından Dimitraki v. Yani ve Yazıcı Hürmüz v. Gavril şehâdetleriyle şer‘an sâbit olan merkūm Dimitraşko asâleten ve vekâleten ve mezbûre Maryora’nın zevci ve tarafından kezâlik husûs-ı âti’z-zikre vekîl olduğu mezbûrenin dahi zâtına ârifân merkūmân Dimitraki ve Hürmüz şehâdetleriyle şer‘an sâbit olan diğer Dimitraki v. Penaki vekâleten meclis-i şer‘-i şerîf-i lâzımü’t-teşrîfde mahmiye-i mezbûrede Vâlidehanı’nda sâkin tüccârdan Mihal v. Mircan nâm zimmî muvâcehesinde herbiri ikrâr-ı tâm ve takrîr-i kelâm edip hâlik-i mezbûr Yorgaki târih-i kitâbdan on üç sene mukaddem hâl-i hayatında götürüp Moskov diyârında ahz ve bey‘ edivermek için yedinde mülk ve hakkı olan sekiz aded elmas kaşlı bir çift küpe ve roza ta‘bîr olunur birer kaşlı iki kebîr elmas yüzüğü mahmiye-i mezbûre kurbünde Küçükköy nâm karyede işbu mezbûr Mihal’e def‘ ve teslîm ol dahi ahz u kabz ve diyâr-ı Moskov’a götürüp Moskov kıralı olan Saryuvan nâm Nasrâniye altmış kîse olmak üzere otuz bin guruşa bey‘ ve teslîm etdikden sonra mezbûr Yorgaki mahmiye-i mezbûreden diyâr-ı Moskov’a varıp meblağ-ı mezbûrun otuz kîse üzere on beş bin guruşu bâkī kaldıkda mevrûsumuz mezbûr Yorgaki hâlik olup meblağ-ı bâkī-i mezbûr ırsen bana ve sâir verese-i mezbûrûna isâbet eyledikden sonra merkūm Mihal meblağ-ı bâkī-i mezbûr on beş bin guruşu kral-ı mezbûr yedinden ba‘de’l-kabz meblağ-ı mezbûrun yirmi kîse olmak üzere on bin guruşu mezkûr Mihal’den ahz u kabz ve bize îsâle vekîl olan Drako v. Yorgi yediyle mezbûr Mihal tarafından gelip bize vâsıl olmağla bâkī beş bin guruşu bize teslîm etmeyip kendi mesârifine sarfla istihlâk etmişdir deyü meblağ-ı mezbûr beş bin guruşu târih-i kitâb senesi şehr-i Ramazani’l-mübâreke’nin on ikinci günü Davudpaşa sahrâsında Ordu-yı Hümâyûn’da hâlâ Rumeli kazaskeri olan a‘lemü’l-ulemâ’i’l-mütebahhirîn efdalü’l-fudalâi’l-müteverri‘în yenbû‘u’l-fezâil ve’l-meâli metbû‘i’l-efâzıl ve’l-e‘âlî sa‘âdetlü es-Seyyid Ali Efendi hazretleri huzûrunda mezkûr Mihal’den taleb ve da‘vâ eylediğimizde ol dahi cevâbında fi’l-hakīka meblağ-ı mezbûr on beş bin guruşu kral-ı mezbûrdan ba‘de’l-kabz on bin guruşunu diyâr-ı Moskov’da ber-vech-i muharrer vekîl-i merkūm Drako yediyle size ba‘de’l-irsâl hâlâ müdde‘âya olan beş bin guruşun üç bin guruşuna diyâr-ı Moskov’da gümrükcü olan Aleksi nâm zimmî zikrolunan küpe ve yüzükleri öşr-i kıymet ve resm-i gümrükleri için yedimden ba‘de’l-kabz iki bin guruşunu dahi mârrü’z-zikr küpe ve yüzükleri ber-vech-i mübeyyen otuz bin guruşa kral-ı mezbûra bey‘ edivermek için ba‘zı kimesnelere rüşvet vermişidim deyicek biz dahi diyâr-ı merkūmda gümrük alınmak mu‘tâd olduğuna ve meblağ-ı mezbûr üç bin guruşu ber-vech-i muharrer resm-i gümrük için def‘ ve teslîm eylediğini inkâr eylediğimizde mezbûr Mihal müdde‘âsını beyânı için istimhâl etmekle mehl-i şer‘î birle imhâl olunup ve meblağ-ı mezbûr iki bin guruşu rüşvet olmak üzere def‘-i meşrûh olmamağla meblağ-ı mezbûr iki bin guruşu bi-tarîkı’d-damân bize edâ ve teslîme mezbûr Mihal’e tenbîh olunup işbu hüccet-i şer‘iye verilmişidi hâlâ mezbûr Mihal diyâr-ı merkūmda resm-i gümrük için öşr-i kıymet olunmak mu‘tâd-ı kadîm olduğuna ve resm-i gümrük için meblağ-ı mezbûru ber-vech-i muharrer def‘ ve teslîm eylediğine Moskov tüccârından olup zikrolunan Vâlidehânı’nda sâkin olan Bursalı Sava v. Likori ve Paşkoyuvan v. Kostantin ve Vasil v. Yorgi ve Zota v. Nikola ve Kostantin v. Yorgaki ve Yano v. Dimitri ve Yamandi v. Nikola ve Mahmudpaşa hânında sâkin Atanaş v. Apostol şehâdetleriyle hâkim-i muvakki‘-i sadr-ı kitâb tûbâ-lehû ve hüsnü-meâb hazretleri huzûrlarında bizim muvâcehemizde şer‘an isbât etmekle meblağ-ı mezbûr üç bin guruşun mütâlebesi için ber-vech-i mu‘ârazadan men‘ olunduğumuzdan sonra ancak meblağ-ı mahkûm-bih merkūm iki bin guruşu mezbûr Mihal zimmetinde bâkī kalıp ve mezbûr Mihal dahi bana ücret ile hizmet eder makûlesinden olup ücret-i kavlinsiz zikrolunan küpe ve yüzükleri mezbûr Yorgaki bana teslîm ve diyâr-ı mezkûra husûs-ı merkūm için beni mahsûsan irsâl edip ben dahi ahz ve bâlâda tafsîl olunan vech üzere bey‘ ve kabz-ı semen edinceye değin sekiz sene hizmet edip diyâr-ı mezkûrda ve esnâ-yı tarîkde ecr-i mislim beher sene üç yüz altmış guruşdan ol vechile sinîn-i mezbûrda ecr-i mislimden iki bin sekiz yüz seksen guruş müctemi‘ olmuşdur deyü Rikâb-ı hümâyûn-ı şevket-makrûnda ısdâr eylediği emr-i şerîf-i cihân-mutâ‘ mûcebince hâkim-i muvakki‘-i sadr-ı kitâb tûbâ-lehû ve hüsnü-meâb hazretleri huzûrlarında bizden da‘vâ ve müdde‘âsına tüccâr-ı mezbûrûn Sava ve Yuvan ve Vasil ve Zovo ve Kostantin ve Yano ve Yemandi ve Atanaş şehâdetleriyle muvâcehemizde ba‘de’l-isbât ve’l-tahlîf meblağ-ı mezbûr iki bin sekiz yüz seksen guruş ücretini mezbûr Mihal’e tereke-i hâlik-i mezbûrdan edâ etmek üzere üzerimize hükm-i hâkimü’ş-şer‘î lâhık olmuşidi. Hâlâ mezbûr Mihal meblağ-ı mahkûmun-bih mezbûr iki bin sekiz yüz seksen guruşun iki bin guruşuna zikrolunan küpe ve yüzükler semenlerinden âhara rüşvet vermekle zimmetinde bi-tarîkı’d-d-damân edâsı lâzım gelen iki bin guruşa takas biz dahi mukāssa ve kabûl edip mezbûr Mihal mâ‘adâsı olan sekiz yüz seksen guruşa zikrolunan küpe ve yüzüklere ve semenlerine (…) müte‘allika âmme-i da‘vâdan bizim ve sâir verese-i mezbûrûnun zimmetlerini ibrâ-i âmm-ı kātı‘u’n-nizâ‘la [109a] ibrâ ve ıskāt edip biz dahi zikrolunan küpe ve yüzüklere ve semenlerine ve ücretine müte‘allika âmme-i da‘vâdan herbirimiz asâleten ve vekâleten mezbûr Mihal’in zimmetini ibrâ-i âmm kātı‘u’n-nizâ‘la ibrâ ve ıskāt eyledik min-ba‘d husûs-ı mezbûra müte‘allik birbirimiz ile vechen mine’l-vücûh da‘vâ ve nizâ‘ımız kalmadı dedikde gıbbe’t-tasdîkı’ş-şer‘î mâ vaka‘a bi’t-taleb ketb olundu. Fi’l-yevmi’l-‘işrîn min-Zilka‘deti’ş-şerîfe li-sene seb‘a ve mie ve elf. Şuhûdü’l-hâl: Fahrü’l-cüyûş Osman çavuş-ı Atpazarî, Mehmed Efendi b. Hüseyin, tüccârdan el-Hâc Mustafa sâkin-i Vâlidehân, Mehmed Çelebi b. İbrahim, Receb Çelebi b. Süleyman, Receb Çelebi b. Mehmed, Yani v. Panayot, Dimo v. Yani, Hokaz v. Mıgırdıç, Panayot v. İspilyot, Alekidi v. Dimo, Dimo v. Yani, Hürmüz v. Yorgi, Anastaş v. Yaraki, Alaz v. Kutlu, Kürkçü Yemandi v. Praşkova, Bereket v. Kurt, Şahin v. Mirhan, Murad v. Pazbak, Dimitraki v. Lefter, Yorgaki v. Mihal.