İstanbul Mahkemesi 22 Numaralı Sicil (H. 1107-1108 / M. 1695-1697) cilt: 57, sayfa: 520 Hüküm no: 403 Orijinal metin no: [128a-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Hoca Şemseddin b. Mahmud vakfının geçirdiği yangından sonra vakıf kaymakamı Şerife Ümmühani tarafından yapılan tamirine ait keşif Mahmiye-i İstanbul’da merhûm Hoca Şemseddin Ahmed b. Mahmud’un vakfına evlâdiyet ve meşrûtiyet üzere mütevellî olan es-Seyyid Mehmed Çelebi b. İbrahim Bey tarafından kāim-makām-ı mütevellî olan vâlidesi Şerîfe Ümmühani bt. ( ) nâm hatun meclis-i şer‘-i şerîf-i enverde bi’t-tevliye takrîr-i kelâm ve ta‘bîr ani’l-merâm edip vâkıf-ı mezbûrun mahmiye-i mezbûrede Haffâflar sokağında Dülgerzâde mahallesinde vâki‘ lede’l-ahâlî ve’l-cîrân ma‘lûmü’l-hudûd câmi‘-i şerîfi bin yüz beş senesinde vâki‘ harîkde muhterik olup câmi‘-i mezbûrun kapısı üzerinde vâki‘ kebîr sundurma sakfı kable’l-harîk kurşun örtülü olup taraf-ı vâkıfdan vaz‘-ı kadîmi üzere binâya müsâ‘ade olmamağla sakf-ı mezbûr binâ olundukda kurşun yerine kiremit vaz‘ olunup ba‘de’l-binâ vâkıf-ı mezbûrun vakfı mülhakātından olup mahmiye-i mezbûrede Uzunçarşı sûkında vâki‘ Uşşâkī dükkânının mutasarrıfı Uşşakīzâde el-Hâc Mehmed bilâ-veled fevt olup dükkân-ı mezbûr taraf-ı vakıfdan icâre-i mu‘accele ve müeccele ile âhara îcâr olunup mu‘accelinden hâsıl olan meblağdan câmi‘-i mezkûrun mukaddemâ kiremid ile binâ olunan sakf-ı mezbûru kal‘ ve yerine sakf-ı mezbûr ke’l-evvel kurşun ile binâ olunduğu minvâl üzere binâ ve imâret-i meremmete muhtâc olan mevzi‘leri imâret ve meremmet olunmak üzere kıbel-i şer‘den me‘zûn olduğuma binâen yedimde olan vakf-ı mezbûr malıyla sakf-ı mezbûru ba‘de’l-kal‘ ber-vech-i muharrer müceddeden binâ ve ba‘zı mevzi‘leri imâret ve meremmet etdirmişimdir. Hâlen kıbel-i şer‘den câmi‘-i mezbûrun üzerine varılıp masrûfum keşf ve tahmîn-i sahîh ile tahmîn ve takvîm olunmak matlûbumdur deyüp mazmûnu min-külli’l-vücûh takrîr-i meşrûhuna muvâfık buyruldu-yı şerîfe ibrâz etmeğin imtisâlen leh savb-ı şer‘den me’zûnen Abdurrahman Efendi b. Mehmed Efendi irsâl olunup ol dahi ser-mi‘mârân-ı hâssa fahrü’l-eşbâh el-Hâc Hasan Ağa ve hâssa mi‘mârlardan Dede Mehmed Halîfe ve es-Seyyid Mustafa Halîfe ve zeyl-i kitâbda muharrerü’l-esâmî Müslimîn ile câmi‘-i mezbûrun üzerine varıp ba‘de’l-mu‘âyene ve’l-müşâhede kazıyye minvâl-i muharrer üzere olduğu mütehakkık olduktan sonra mi‘mârân-ı mezbûrân cümle muvâcehelerinde mütevellî-i mezbûr hazır olduğu hâlde keşf ve misâha etdiklerinde câmi‘-i mezbûrun derûnunda tûlen ve arzan bi-hesâb-ı terbî‘î otuz iki zirâ‘ ağa tahtasından döşemenin zirâ‘ı otuz beş akçeden bin yüz yirmi akçe ve yine mahâll-i mezbûrda on basamaklı müceddeden bir nerdübân sekiz yüz akçe ve sekiz zirâ‘ müceddeden boyalı tarabuzan dört yüz akçe ve yine mahâll-i mezbûrda aşı boyalı bir dolab yüz elli akçe ve yine câmi‘-i mezbûrun sekiz aded pencere demirlerinin sülügen boyası ber-vech-i tahmîn üç yüz altmış akçe ve yine beheri yirmişer camlı sekiz aded pencere üçer yüz akçeden iki bin dört yüz akçe ve yine câmi‘i mezbûrun taşra sofasında merteklemesi İnebolu tabanı ve kuşakları İznikmid çini ve makasları verdenar kuşun altında tûlen ve arzan bi-hesâb-ı mezbûr beş yüz on zirâ‘ meşe ağa tahtasından döşemenin zirâ‘ı yüz yirmi beş akçeden altmış bir bin iki yüz akçe ve yine çam tahtasından sülüğen ve cingâr boyalı devir şişeler dört yüz yirmi iki buçuk zirâ‘ tavanın zirâ‘ı altmış beş akçeden yirmi yedi bin dört yüz altmış iki akçe ve yine sofa-i mezbûrda [128b] kırk dört zirâ‘ meremmet ve beyaz sıvanın zirâ‘ı onar akçeden dört yüz kırk akçe ve sofa-i mezbûrda kadden yedi ve arzan on parmak on aded sütun çapa ma‘a başlık yedi bin beş yüz akçeden on beş bin akçe ve yine beş aded kürsî taşı beheri yüz ellişer akçeden yedi yüz elli akçe ve yine mahâll-i mezbûrda aşı boyalı on aded topacı kebîr beheri üçer yüz akçeden üç bin akçe ve yine taban için aşı boyalı beş aded sütun verdenar dörder yüz akçeden iki bin akçe ve yine mahâll-i mezbûrda aşı boyalı yüz on iki zirâ‘ biçme direkden parmaklık kırk akçeden dört bin dört yüz seksen akçe ve yine hucurât üzerinde iki tarafı sıvalı taşı mevcûd yirmi yedi zirâ‘ taş duvarın zirâ‘ı yüzer akçeden iki bin yedi yüz akçe ve duvar-ı mezbûr üzerinde sefine tahtasından yirmi yedi zirâ‘ döşeme ma‘a pervazın zirâ‘ı ellişer akçeden bin üç yüz elli akçe ve yine câmi‘-i mezbûrun sofasında üç yüz altmış zirâ‘ sıvanın zirâ‘ı on ikişer akçeden dört bin üç yüz yirmi akçe ve yine haffâflar tarafında vâki‘ kapı kurbünde taşı mevcûd kırk iki zirâ‘ taş duvarın zirâ‘ı kırkar akçeden bin altı yüz seksen akçe ve yine taşı mevcûd beş zirâ‘ duvar iki yüz akçe ve yine taşı mevcûd yetmiş iki zirâ‘ taş duvar iki bin sekiz yüz seksen akçe ve duvar-ı mezbûr üzerinde otuz altı zirâ‘ sakf kırkar akçeden bin dört yüz kırk akçe ve iki aded mükemmel ağa tahtasından sokak kapısı beş yüz akçe ve câmi‘-i mezbûr önünde kırk zirâ‘ taşı mevcûd duvar ma‘a tuğla elli beş akçe[den] iki bin akçe ve câmi‘-i mezbûrun önünde bi-hesâb-ı mezbûr taşı mevcûd iki yüz dört zirâ‘ bahçe ve hucurât önü duvarının zirâ‘ı kırkar akçeden dokuz bin üç yüz altmış akçe ve mahâll-i mezbûrda yüz altmış zirâ‘ ve her zirâ‘ı sekizer akçeden bin iki yüz seksen akçe ve yine hucurât-ı mezkûrede altı aded ağa tahtasından kapı ma‘a çerçeve dokuz yüz akçe ve altı aded pencere ma‘a kanat ve parmaklık dört yüz seksen akçe ve altı aded odalarda yüz yirmi zirâ‘ ağa tahtasından döşeme zirâ‘ı otuz beş akçeden dört bin iki yüz akçe ve odalarda yedi yüz yirmi zirâ‘ sıva onar akçeden yedi bin iki yüz akçe ve on zirâ‘ taşı mevcûd duvar altı yüz akçe ve iki aded kapı tathîri altı yüz akçe ve hucurâtda sâde korkuluk iki yüz akçe ve meremmât-ı nerdübân iki yüz akçe ve yine yedi zirâ‘ kârgir musallâ duvarı yedi yüz akçe ve yine câmi‘-i mezbûrun hâricinde müezzin ve kayyım menzillerinin etrâfında bi-hesâb-ı mezbûr yüz seksen zirâ‘ taşı mevcûd duvarın zirâ‘ı kırkar akçeden yedi bin iki yüz akçe ve câmi‘-i mezbûrun bi’l-cümle sofa ve dehliz ve sâir mevzi‘lerinin altı bin altı yüz doksan dört vukıyye-i cedîd kurşun vukıyyesi yirmi birer akçeden yüz kırk bin beş yüz yetmiş dört akçe ve yine câmi‘-i mezbûrun imâmı için iki bâb oda ve bir oda ve bir sofa müezzin için ve kayyım için dahi bir oda ve bir sofa ki cem‘an dört bâb oda ve iki sofa müceddeden binâ olunmağla ber-vech-i tahmîn otuz altı bin akçe ki min-haysü’l-mecmû‘ üç yük kırk altı bin yüz yirmi altı akçeye bâliğ olup meblağ-ı mezbûrdan nıkz için on beş bin akçesi ihraç olunduktan sonra sahhu’l-bâkī üç yük otuz bir bin yüz yirmi altı sağ akçe kalıp ebniye-i mezbûre meblağ-ı mezbûrdan noksan ile vücûda gelmek mümkün değildir deyü mi‘mârân-ı mezbûrûn ile sâir ebniye ve sukūf ahvaline ıttılâ‘-ı tâmmı olan bî-garaz Müslimîn icmâ‘ ve ittifâk etmeğin vâki‘ hâli mevlânâ-yı mezbûr mahâllinde tahrîr ba‘dehû ma‘an ba‘s olunan Mustafa b. Hasan ve Mehmed b. İsmail ile meclis-i şer‘a gelip alâ vukū‘ihî inhâ ve takrîr etmeğin mâ-vaka‘a bi’t-taleb ketb olundu. Fi’l-yevmi’l-hâmis ve’l-ışrîn min-Zilhicce li-sene [1]107 Şuhûdü’l-hâl: Mustafa Efendi b. Musa, Mahmud Efendi b. Mehmed el-imâm-ı câmi‘-i mezbûr, Abdullah Çelebi b. Ali, Ali Efendi b. Ali imâm-ı câmi‘-i Bâlî Paşa, Nasuh Çelebi b. Yusuf, Ali Odabaşı b. Murad, Ali Çelebi b. Receb, İshak Çelebi b. Mehmed, el-Hâc Şaban Çelebi b. Mehmed, el-Hâc İbrahim b. el-Hâc Mehmed, es-Seyyid Mustafa Çelebi b. Süleyman, Mehmed Çelebi b. Hasan, Mehmed Çelebi b. Ahmed, el-Hâc Şaban Ağa, İbrahim Efendi b. Hasan, İbrahim Çelebi b. Ahmed.