İstanbul Mahkemesi 24 Numaralı Sicil (H. 1138-1151/M.1726-1738) cilt: 21, sayfa: 127 Hüküm no: 63 Orijinal metin no: [19b-2] Bu defter İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) ortaklığı ile hazırlanmıştır. Bahçekapısı yeni çarşıdaki attarların işlerine dışarıdan müdahale edilmemesi Attâr i‘lâmı Bâ sah İ‘lâmı mûcebince amel olunmak üzre deyû buyruldu. Ma‘rûz-ı dâ‘î-i devletleridir ki Merhûme Vâlide Sultan -tâbet serâhâ- Bahçekapısı kurbunda binâ eylediği câmi‘-i şerîf evkāfından sûk-ı Cedîd’de vâki‘ ashâb-ı arzuhâl attâr tâifesinin kethüdâları el-Hâc Osman ve yiğitbaşıları Mustafa ve tâife-i mezbûrdan cemm-i kesîr meclis-i şer‘de işbu yedimizde olan hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûn ve müte‘addid evâmir-i aliyyeler mantûklarınca kahve ve şeker ve kalay ve sâir bahâr-ı mütenevvi‘a sûk-ı mezkûrda vâki‘ vakf-ı mezbûrdan mutasarrıf olduğumuz kârgîr mahzenli dükkânlarımızda bey‘ ü şirâ olunup sûk-ı mezkûrun gayrı câmi‘ havlularında ve sâir attâr dükkânları önlerinde zenbil ile çiğ kahve ve şeker ve biber ve kalay ve sâir bize mahsûs olan bahâr-ı mütenevvi‘a bey‘ ü şirâ olunmak memnû‘ ve Mısır cânibinden mahmiye-i İstanbul’a gelen kahve hanlarda ve sâir ma‘lûm mahallere vaz‘ olundukda kethüdâ ve ihtiyârlar ma‘rifeti olmadan vezn olunmayıp ve hancılar ve hammâllar kaldırmayıp bey‘ ü şirâ lâzım geldikde kalburlanıp tuzu ve taşı ve darası ba‘de’l-ihrâc pâk ve hâlis kahve bey‘ ü şirâ ve kadîmden cânib-i vakıfdan senede dokuz bin akçe mukāta‘a ile kethüdâ ma‘rifetiyle kahve dellâllığı ancak dört nefer kimesnenin uhdesinde ve bedel-i maktû‘ları yine kethüdâ yediyle cânib-i vakfa edâ olunup ve attârlık umûruna ıttılâ‘ı olmayıp ecânibden olan kimesneler umûrumuza müdâhale etmemek üzre nizâm-ı hâlimiz var iken, nice ecânibden kimesneler umûrumuza müdâhale ve kahve dellâlları kadîme muhâlif dörtden ziyâde ve tüccâr tâifesi kahvenin kılletini müş‘ir sahte mektûblar peydâ ve murâd ettikleri mahallerde bahâsını terfî‘ ve tenkīs edip bu vech üzre ibâdullâhı ızrâr ettiklerinden mâ‘adâ beynimizde ihtilâle bâ‘is olmuşlardır deyû her biri teşekkî edip fîmâ ba‘d ecânibden olan kimesneler dükkânları önüne zenbil ile çiğ kahve ve şeker ve biber ve kalay vaz‘ etmeyip ve kahve dellâllarının kadîmîsi olan dört neferden ziyâdesi ref‘ ve kahve umûrunun narhı terfî‘ ve tenkīs iktizâ ettikde kahve tüccârı dârü’n-nedve ittihâz ettikleri büyût sanâdîd-i tüccârda olmayıp ma‘rifet-i şer‘ ve kethüdâ ve ihtiyârlar ma‘rifetleriyle bâ fermân-ı âlî kahve vaz‘ olunan mahalde olup sûk-ı mezbûrdan hâric mahallerde kahve ve sâir metâ‘ bey‘ ü şirâ olunmayıp gabn-ı fâhiş ile harâm olan bey‘ ü şirâyı irtikâb ve ibâha-i emvâl-i müslimîn edenler men‘ olunmak bâbında tekrâr müekked hükm-i hümâyûn recâsında oldukları huzûr-ı âlîlerine i‘lâm olundu. Bâkī emr men lehü’l-emrindir. Hurrire fî 2 Zilka‘de sene [1]138.