İstanbul Mahkemesi 24 Numaralı Sicil (H. 1138-1151/M.1726-1738) cilt: 21, sayfa: 296 Hüküm no: 215 Orijinal metin no: [63b-3] Bu defter İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) ortaklığı ile hazırlanmıştır. Saraçhane dışında saraç malzemesi alınıp satılmaması Ma‘rûz-ı dâ‘î-i devletleridir ki Mahmiye-i İstanbul’da cennet-mekân firdevs-âşiyân merhûm ve mağfûrun-leh Ebü’l-feth ve’l-megāzî Sultân Mehmed Han-ı Gāzî -tâbe serâhu- hazretleri câmi‘-i şerîfi kurbunda vâki‘ Saraçhâne-i kebîr’de olan saraç tâifesinin kethüdâları el-Hâc Mehmed ve yiğitbaşıları Hüseyin ve ihtiyâr ustalarından isimleri cerîdede mazbût yirmi dört nefer müslimîn meclis-i şer‘a her biri şöyle takrîr-i kelâm eylediler ki merhûm-ı müşârün-ileyh hazretleri câmi‘-i şerîfi ve kurbunda vâki‘ Saraçhâne-i kebîr’i müceddeden binâ ve inşâ buyurduklarında mahmiye-i İstanbul’da olan cümle saraç tâifesi Saraçhâne-i kebîr’e nakl ve iskân olunup bi’l-cümle serc ve licâm ve sâir saraç metâ‘ı Saraçhâne-i kebîr’de bey‘ ü şirâ olunup âhar mahallerde kat‘â bey‘ ü şirâ olunmamak üzre hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûn ihsân olunup ba‘dehû evlâd-ı kirâmları dahi ol fermânları mukarrer tutup, her biri tekrâr hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûnları ihsân etmeleriyle bu âna gelince hâricde saraç tâifesi olmayıp ve vâki‘ oldukça yine Saraçhâne-i mezkûreye iskân ettirilip nizâm-ı hâlimiz dahi bu vech üzre müte‘ayyin iken hâlâ ba‘zı kimesne hilâf-ı hatt-ı hümâyûn ve mugāyir-i fermân-ı âlî ve nizâm Tavukpazarı’nda ve Hüseyin Ağa odalarında ve ba‘zı esvâkda saraç dükkânları ihdâs edip içlerinde Sipâh çarşısında ve Bitpazarı’nda [64a] kalb ve redî saraç metâ‘ı bey‘ ü şirâ etmeleriyle Saraçhâne-i âmire’nin mu‘attal ve harâb olmasına bâ‘is ve nizâm-ı hâlimiz muhtel ve müşevveş ve ibâdullâh dahi mutazarrır olur deyû teşekkî ve her birinin mazmûnu min külli’l-vücûh takrîr-i meşrûhlarına mutâbık müte‘addid hatt-ı hümâyûnlar ile muhallâ fermân-ı vâcibü’l-imtisâl ibrâz ettiklerinde, zikr olunan Sipâh çarşısında ve Bitpazarı’nda mâl-ı meyyit nidâ ve müzâyede olundukda içlerinde saraç metâ‘ı zuhûr etmekle bi’l-külliye men‘i asîr olduğuna binâen, ba‘de’l-yevm Sipâh çarşısında ve Bitpazarı’nda mâl-ı meyyitden zuhûr eden ancak köhne ve müsta‘mel saraç metâ‘ı bey‘ ü şirâ olunup ondan mâ‘adâ cedîd saraç tâifesi Saraçhâne’ye nakl olunup âhar mahallerde kat‘â saraç dükkânı ve odası olmayıp ve saraç metâ‘ı bey‘ ü şirâ olunmamak üzre kıbel-i şer‘den tenbîh olunup mûcebince tuğrâ-yı sultânî ile muhallâ hükm-i hümâyûn recâ eyledikleri huzûr-ı âlîlerine i‘lâm olundu. El-emru li men lehü’l-emr. Fî 13 Rebî‘ilevvel fî sene [1]139.