İstanbul Mahkemesi 56 Numaralı Sicil (H. 1201-1203 / M. 1786-1787) cilt: 80, sayfa: 197 Hüküm no: 207 Orijinal metin no: [54a-2] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır.
Fazlıpaşa Sarayı’ndaki kazzâz ve bükücü esnafının nizamlarına muhalif hareket edenlerin men edilmeleri
Ma‘rûz
İstanbul’da Fazlıpaşa Sarayı nâm mahalde sâkin arzuhâl eden ibrişim bükücü tâ’ifesinden İbrahim ve Ahmed ve Ömer ve Deli Kerh ve Laz Vasil ve Kabril ve Topkapılı Karabet ve Ustabaşı Kabril ve Deli Ağya ve Sahak ve Abram ve Pero ve Anasti ve Lazari ve Bogos ve Asvador ve Arkanti ve Manas ve Sogomon ve Mar ve Peros ve Ketohon vesâ’ir mazbûtü’l-esâmî kimesneler sâdır olan emr-i âlîlerine imtisâlen Harameyn-i muhteremeyn müfettişi müderrisîn-i kirâmdan es-Seyyid Abdülhalim Efendi dâ‘îleriyle bi’l-ma‘iyye dâ‘îhânede ma‘kûd meclis-i şer‘-i şerîf-i enverde merhûm ve mağfûrun leh Sultân Ahmed Hân -tâbe serâhû- hazretlerinin enderûn-ı hümâyûnda binâ ve ihyâ buyurdukları kütübhâne-i celîleleri vakfının mütevellîsi Salih Ağa tarafından vekîli kâtib-i vakf el-Hâc İsmail Efendi hâzır olduğu hâlde mahmiyye-i mezbûrede vâki‘ Kazzâz Esnâfı Kethüdâsı Ömer Ağa ve Yiğitbaşı Mehmed Odabaşı ve Kazzâzbaşı Mustafa Ağa ve Topkapılı Ahmed Ağa [54b] ve Molla Ali ve Salih Ağa ve Mehmed Beşe ve Serkiz ve Vasil ve Rafael ve Ohannis ve Hacador ve Komadas ve Sakızlı Serope ve İstefan ve diğer Serkiz ve Karabet ve Kerope ve Bagdesar ve Kirkor ve Arslan ve Mosi ve Pako ve Sabetay ve Menahim ve Hayim ve İsak vesâ’ir mazbûtü’l-esâmî Müslim ve Nasârâ ve Yahûdî ustalar ile terâfu‘larında ez-kadîm ibrişim bükücü tâ’ifesi yetmiş aded destgâh olmak üzere mârrü’z-zikr Fazlıpaşa Sarayı’nda vâki‘ bodrum ta‘bîr olunur otuz bâb odada cânib-i vakfdan senevî iki bin guruş icâre-i vâhide ile müste’cirler olup müstakil esnâf iken kazzâz esnâfı bir takrîb bizi kendilere zam ve ilhâk ve sınıfeyn-i mezkûreynin umûrlarını ancak kazazlar kethüdâsı rü’yet etmek üzre tanzîm ve i‘lam mûcebince emr-i âli sâdır olmuşidi lâkin biz kemâ fi’s-sâbık müstakil esnaf olmak üzere kazzâz esnâfından tefrîk olunup umûrumuzu rü’yet içün üzerimize bir kethüdâ nasb ve ta‘yîn olunmak murâdımızdır deyü eyledikleri bi’l-cümle takrîrlerini kazzâz esnâfı ba‘de’l-istimâ‘ cevâblarında fi’l-vâki‘ bükücü esnâfı mukaddemâ müstakil esnâf olup taşradan Âsitâne’ye tevârüd harîrin bey‘ ü şirâsı kendilere mahsûs olmak zu‘mıyla getiren tüccârdan iştirâ ve ziyâde bahâ ile kazzâz esnâfına bey‘ ve bükülmüş ibrişimi dahî taşra götürenleri men‘ etmeleriyle kazzâz esnâfına ve ibâdullâha gadr-ı küllî ve mazarrat-ı azîmeleri olduğu zâhir ve sâbit olmağın siyâneten li’l-ibâd taraf-ı vakfdan fesh-i akd îcâr ile altmış adet gedik i‘tibârıyla zikr olunan otuz adet oda îcâr-ı mu‘accele-i ma‘lûme ve aded-i sinîn beyân olunmaksızın iki bin guruş senevî icâre-i mü’eccele tesmiyesiyle bin yüz yetmiş sekiz senesi Saferü’l-hayrın yirminci [günü] iki yüz beş nefer kazzâz esnâfından ihtiyâr eyledikleri ma‘lûmü’l-esâmî altmış nefer kimesneye îcâr anlar dahî istîcâr ve kabûl ve yedlerine başka başka temessük i‘tâ olunup mahall-i merkûmede bükücü amelesi iskân ve bi’t-terâzî ücret ile istihdâm ve cümlesi kazzâz esnâfı kethüdâsına inkıyâd ve umûrlarını kethüdâ-yı merkûm rü’yet edip taşradan Âsitâne-i aliyye’ye gelen harîr ve ibrişimi kazzâz esnâfı getiren tüccârdan değer bahâsıyla iştirâ ve dükkânlarına vaz‘ ve yedlerinde olan evâmir-i aliyyeler mantûklarınca ibâdullâha bey‘ edeler deyü ta‘yîn-i şurût ile nizâma rabt ve i‘lâm olunup ve ilâ mâşâllâh düstûrü’l-amel tutulmak içün kalemine kayd ve yedlerimize i‘tâ olunan emr-i âlînin bâlâsı bu nizâm fukarâ ve tarafeyne enfa‘ olmağla ahlâf-ı kirâmım zamânında dahî tebdîl ve tağyîrden siyânet olmaya deyü mübârek hatt-ı hümâyûn-ı ma‘delet makrûn ile tevşîh ve tezyîn olunup ilâ hâze’l-ân ber-mûceb-i emr-i hümâyûn şurût-ı nizâm-ı mezkûr beynimizde cârî ve ma‘mûlün bih olup ancak tâ’ife-i mezbûrenin iltimâsları rüfekâlarından işbu meclis-i şer‘de hâzır Kör Ahmed nâm kimesnenin iğfâliyle olmuşdur deyü eyledikleri bi’l-cümle takrîr-i meşrûhlarını ve mazmûnların min külli’l-vücûh takrîrlerine mutâbık ibrâz eyledikleri [55a] üç kıt‘a evâmir-i aliyyelerin mazmûnlarını bükücü tâ’ifesi vicâhen ve şifâhen ba‘de’t-tasdîk bükücü tâ’ifesi ber-mûceb-i emr-i hümâyûn kazzâzlar kethüdâsına inkıyâd ve esnâf-ı mezbûre ile ittifâk ve ittihâd edip fîmâ ba‘d teferrük dâ‘iyyesiyle mu‘âraza etmemeleriçün bükücü amelesinden her birine tenbîh-i ekîd olunduğu bi’l-iltimâs huzûr-ı âlîlerine i‘lâm olundu.
Fî 11 min Zilka‘de sene 1202.
|