İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 87 Hüküm no: 27 Orijinal metin no: [8b-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Aracıların kurbanlık koyun fiyatlarını yükseltmesini önlemek için dileyen herkesin İstanbul’a koyun getirip ucuz fiyatla pazarlarda satmasına izin verildiği Ağnâm muhtekirlerinin men‘i. İstanbul Kādısı Fazîletlü Efendi Îd-i adhâ takarrubundan, celeblerin getirdikleri ağnamı erbâb-ı ihtikâr mübâya‘a ve ibâdullâha gālî bahâ ile füruht eylediklerine binâen işbu ihtikâr maddesinin def‘i zımnında kasab ustaları celeb tâifesini esnâ-yı râhda karşılayıp ağnam ashâbından füruhtunu matlûb edenlerden kendi rızâlarıyla ağnamlarını mübâya‘a ve Dersa‘âdet’de füruhtunu murâd eden celeb tâifesiyle ma‘an esvâk ve pazarda ibâdullâha füruht eylemeleri husûsu geçen sene bâ-emr-i âlî tenbîh olunmuş olup ancak yalnız kasabların bu vechile celeb tâifesini karşılayıp velev rızâsıyla olsun ağnamlarını mübâya‘a ile sâirlerinin mübâya‘asına ruhsat verilmemesi maddesi inhisâr-ı bey‘ u şirâ hâletlerini imâ edip ma‘a-hâzâ inhisâr-ı bey‘ u şirâ maddesi kat‘ıyyü’l-irâde olarak memnû‘âtdan olmak hasebiyle husûs-ı mezkûrun dahi def‘i lâzımeden ve mukaddemlerde olduğu misillü herkes gidip diledikleri mikdâr ağnam mübâya‘a ve getirip Der-aliyye’de füruht eylemesine ruhsat verilmesi mukteziyâtdan olup lâkin ba‘zı kimesneler gidip gerek esnâ-yı râhda celebden ve gerek kurâ ve çiftliklerden mübâya‘a eyledikleri ağnamı bir âhar muhtekire ve ol dahi birine bey‘ ile böyle böyle üç beş elden geçerek ve her biri beher ağnama vâfirce kâr zamm<>ederek ağnamın kemâl-i galâsıyla ibâdullâhın ızrârını mûcib olduğu zâhir ve el-hâletü hâzihî îd-i adhâ takarrub edip bu maddelere dikkat olunarak indifâ‘-ı galâ ve ref‘-i inhisâr-ı bey‘ u şirâ esbâbının istihsâli lâzımeden idiği bedîhî ve bâhir olduğundan birkaç ele geçip kesb-i galâ etmemek şartıyla gerek kassâbân ve gerek celeb tâifesi ve sâir her kim olur ise Dersa‘âdet’e koyun getirip ashâbı esvâk ve pazarda ibâdullâha füruht eylemelerine mümâna‘at olunmamak için bu def‘a Yeniçeri Ağası ve Bostancıbaşı ve Kasabbaşı ağalara evâmir-i aliyye ısdâr olunmağla imdi herkes gidip rızâlarıyla celeb tâifesinden ve sâir kurâ ve çiftliklerden diledikleri mikdâr ağnam mübâya‘a ve rahîs bahâ ile ibâdullâha füruhtuna ruhsat verildiğini iktizâ edenlere ifâde ve i‘lân ve birkaç def‘a elden ele geçerek ağnamın galâsına kat‘an rızâ-yı âlî olmadığından bu misillü ihtikâra cesâret eder bâyi‘ ve müşteri her kim olur ise olsun beher hâl icrâ-yı tedîblerine müsâra‘at olunacağını dahi gereği gibi gûş-ı hûşlarına tefhîm ederek siz dahi nezâret ve dikkat eyleyesiz deyü buyruldu. Fî 2 Zilhicce sene [1]217 *** El-hamdü lillâhi alâ-ni‘amâihî? Ve ene’l-fakīru ileyhi -azze şânühu- Ömer Efendizâde Süleyman El-kādı bi-Dârü’s-saltanati’s-seniyye -gufira lehümâ- ***