İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 141 Hüküm no: 71 Orijinal metin no: [25b-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır.
Mavnacı esnafının nizâmı
Mavnacı esnâfının nizâmına dâir fermân.
A‘lemü’l-ulemâi’l-mütebahhirîn, efdalü’l-fudalâi’l-müteverri‘în, yenbû‘u’l-fazli ve’l-yakīn, keşşâfü’l-müşki[l]âti’d-dîniye, hallâlü’l-mu‘dılâti’l-yakīniye, miftâhu künûzi’l-hakāyık, mısbâhu rumûzi’d-dakāyık, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’l-fâyık sudûr-ı ızâmımdan hâlâ İstanbul Kādısı Mevlânâ Mehmed Emin -edâmallâhü te‘âlâ fezâilehû- ve iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim, câmi‘ü’l-mahâmid ve’l-mekârim, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’d-dâim Hadîka-i hâssam Bostancıbaşısı Hâfız İsmail -dâme mecduhû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki
Galata’da vâki‘ Azapkapısı’nda olan mavnacı tâifesinin Dîvân-ı Hümâyûn’uma takdîm eyledikleri arzuhâlleri mefhûmunda merkūmların safra tombazı ashâbı ile safra-keşlikde derkâr olan münâza‘a-i kesîrelerinin ve vâki‘ olan müdâhalelerinin men‘ u def‘i için yedlerine verilen emr-i âlî-şânın tecdîdini tahrîr ve istid‘â etmelerinden nâşî Hazîne-i âmirem kuyûdâtına mürâca‘at olundukda husûs-ı mezkûr mukaddemâ ber-vech-i muharrer lede’l-istid‘â Azap ma‘a-Kapan-ı Revgan İskelesi’nin otuz bir kıt‘a kayık ve mavnacıyân ve yirmi sekiz re‘âyâ ve yetmiş iki askerî mecmû‘u yüz otuz bir kıt‘a kayıklarının dokuz buçuk nefer kürekcileri olduğu mukayyed ve Galata Azapkapısı’nda mavnacı tâifesi tombaz ashâbı ile birkaç def‘a münâza‘a etmeleriyle tombaz ashâbı safradan men‘ ve mavnacı tâifesine mahsûs olmak ve mukaddemâ faysal ve nizâm verildiği üzere hilâf-ı emr-i âlî-şân ve bilâ-sened müdâhale olunmamak üzere bin yüz kırk dört târihinde [26a] mavnacı tâifesine verilen emr-i âlî-şânın tenfîz ve icrâ olunmak için bin yüz kırk dört senesi evâil-i Cumâdelûlâ’sında başka emr-i şerîfim verildiği ve Hâssam Bostancıbaşısı nezâretinde olan Hasköy’de vâki‘ kadîmden kırk beş aded safra mavnacıları olup on sene mukaddem bâ-berât-ı âlî-şân yirmi aded safra mavnası dahi müceddeden inşâ ve zammile altmış beş kıt‘a mavnacılar olup ber-mantûk-ı emr-i âlî-şânım bahçe dizimelerini kendi mâlından görmek üzere iktizâ eyledikçe Kasımpaşa ve Kâğıthane ve Alibeyköy Boğazı’na dek ve Küçük Göksu Kasr-ı hümâyûnumun bilâ-ücret meremmât ve Tophâne’ye top kalıbı için toprağının nakil ve sâir sandal-ı hümâyûn ve harem-i hümâyûnum yanaşacak iskelelerinin tathîr ve bi’l-cümle sefînelere peyder pey safra yanaştırmak üzere Hacı Süleyman nâm kimesne altmış beş safra mavnası üzerine otuz beş kıt‘a safra mavnası inşâ ve zammile yüz kıt‘a olup otuz beş kıt‘a mavnasının mukābelesinde Kapan Nâibi bulunanlara merkūm el-Hâc Süleyman şehriye beş guruşdan senevî altmış guruş ma‘îşet olmak üzere vermeğe ta‘ahhüd ve ber-vech-i muharrer hizmetde bi’l-cümle ma‘an istihdâm olunmak şartıyla sâbıkā Ser-bostânîyân-ı hâssam Ali’nin i‘lâmına mebnî bin yüz yetmiş beş senesi evâsıt-ı Receb-i şerîfinde berat-ı âlî-şânım i‘tâ olunduğu Mevkūfât’dan ba‘de’l-ihrâc iktizâ-yı nizâmı sen ki Mevlânâ-yı müşârün-ileyhsin, senden isti‘lâm olundukda ashâb-ı arzuhâl Azapkapısı mavnacılarının tecdîdini istid‘â eyledikleri emr-i âlî-şân mazmûnu zamân-ı adâlet-nişân-ı mülûkânemde ref‘-i inhisâr-ı bey‘ u şirâyı hâvî şeref-rîz-i sudûr olan hatt-ı hümâyûn-ı adâlet-makrûnum mûcebince merfû‘ ve mülgā ve tecdîdinde mazmûn-ı hatt-ı şerîf-i sa‘âdet-redîfime muhâlefet ve mugāyereti zâhir ü hüveydâ olduğu ve ale’l-ıtlâk mavna ve tombaz ve sâirlerinin safra nakline izin ve ruhsat-ı aliyyem erzânî buyurulmak ibâdullâha enfa‘ ve şer‘-i şerîfe muvâfık ve mazmûn-ı hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûnuma mutâbık emr-i savâb olduğunu i‘lâm eylemişsin. İ‘lâmın mûcebince mavnacı tâifelerinin yedlerinde olan emrin kaydı terkīn olunup ale’l-ıtlâk mavna ve tombaz ve sâirlerinin safra nakline izin ve ruhsat verilmek fermânım olmağın hâssaten ve tenbîhen işbu emr-i celîlü’l-kadrim ısdâr ve ( ) ile irsâl olunmuşdur. İmdi vusûlünde i‘lâmın mûcebince mavnacı esnâfının yedlerinde olan emrin kaydı ref‘ ü terkīn olunup bundan sonra ale’l-ıtlâk mavna ve tombaz ve sâirlerinin safra nakline izin ve ruhsat-ı şâhânem erzânî kılındığı ma‘lûmun oldukda işbu emr-i âlî-şânımı lâzımü’l-huzûr muvâcehelerinde ba‘de’l-kırâet ve’t-tescîl tarafeyn birbirlerine müdâhale etmeyip ve ederi olur ise ma‘rifet-i şer‘ ve Bostancıbaşı-i mûmâ-ileyh ma‘rifetiyle men‘ u def‘ ve bâlâda mezkûr berat-ı âlî-şân kaydında münderic hidemât-ı mühimmenin tesviye ve rü’yeti husûsunu tenbîh ve te’kîde ihtimâm ve dikkat eyleyesin ve sen ki Bostancıbaşı-i mûmâ-ileyhsin, sen dahi işbu emr-i âlî-şânımı mutâla‘a ile mûcebince amel ve hareket ve dâimâ tenfîz ve icrâsına nezâret ve dikkat eylemen bâbında fermân-ı âlî-şânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki: Hükm-i şerîfimle ( ) vardıkda bu bâbda vech-i meşrûh üzere şeref-yâfte-i sudûr olan işbu emr-i celîlü’ş-şân-ı vâcibü’l-ittibâ‘ ve lâzımü’l-imtisâlimin mazmûn-ı münîfi birle âmil olup hilâfından hazer eyleyesiz. Şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız.
Fî 4 Cumâdelâhire sene 1219
Kostantıniyye-i mahrûse
|