İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 162 Hüküm no: 83 Orijinal metin no: [32a-2] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. İstanbul, İzmir ve Selanik iskelelerinde resmî yetkili Ahmed ve adamları dışında kimsenin gemi kiralama ve kiraya verme işi yapmaması Dellâliye-i sefâin. Akzâ kuzâtü’l-Müslimîn, evlâ vülâti’l-muvahhidîn, ma‘denü’l-fazli ve’l-yakīn, râfi‘u a‘lâmi’ş-şerî‘ati ve’d-dîn, vârisü ulûmü’l-enbiyâi ve’l-mürselîn, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’l-mu‘în İstanbul ve Galata kādıları -zîdet fezâilühümâ- ve iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim, câmi‘ü’l-mahâmid ve’l-mekârim, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’d-dâim Dergâh-ı mu‘allâm kapıcıbaşılarından İstanbul Gümrüğü Emîni Hasan -dâme mecduhû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki Kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân el-Hâc Ahmed -zîde kadrühû-nun Dîvân-ı Hümâyûn’uma takdîm eylediği arzuhâli mefhûmunda senevî ma‘a-zam dört yüz on beş guruş mâl ile mukayyed olan Resm-i Dellâliye-i Îcâr-ı Sefâin Mukāta‘ası ber-vech-i mâlikâne uhdesinde olup İstanbul ve İzmir ve Selanik iskelelerinde ve sâir ehl-i İslâm ve re‘âyânın ve müste’men tâifesinin îcâr eyledikleri sefâinden ez-kadîm dellâliye nâmıyla yüzde iki resm-i dellâliyeleri kaptanları tarafından verilegelmekle fîmâ-ba‘d zikrolunan iskelelerde îcâr olunan sefâin Mukāta‘a-i mezbûre mutasarrıfı ma‘rifetiyle îcâr ve istîcâr olunup ber-mu‘tâd îcâb eden resm-i dellâliyeleri tarafından mîrî için ahz ü kabz olunmak beratı şurûtunda iken el-hâletü hâzihî ba‘zı ecnebi dellâ[l]lar hilâf-ı şurût hufyeten sefîne istîcarını i‘tiyâ[d] eylediklerinden bu keyfiyet hem kaptanlara ve hem tüccâra gadri ve nizâ‘ tekevvününü mûcib ve mal-ı mîrînin kesr u noksan terettübünü müstevcib olduğunu beyân birle [32b] ba‘d-ezîn îcâr ve istîcâr olunan sefâin, tarafından ta‘yîn eylediği vekîli Hacı Hüseyin ve ma‘iyyetinde olan mu‘temed dellâllar ma‘rifetleriyle kat‘-ı pazar olunarak şurûtu üzere resm-i dellâliyesi tahsîl olunmak için emr-i şerîfim sudûrunu tahrîr ve istid‘â etmekle kuyûda mürâca‘at olundukda Mukāta‘a ve şurût-ı mezkûresi kaydı ve muktezâsı Haremeyn Mukāta‘ası ve Mâlikâne’den ba‘de’l-ihrâc Gümrük Emîni mûmâ-ileyhden lede’l-isti‘lâm, sefâin istîcarı resm-i dellâliyesi mûmâ-ileyh el-Hâc Ahmed -zîde kadrühû-nun mâl ve kalemiye ile ber-vech-i mâlikâne uhdesinde olmağla ber-vech-i muharrer tarafından ta‘yîn eylediği vekîli Hacı Hüseyin kâr-güzâr ve ma‘iyyetinde olan Avram ve Marko nâm iki nefer dellâllar her cins sefâin umûruna âşinâ olduklarından ba‘d-ezîn Müslim ve re‘âyâ ve müste’men sefînelerinden istîcâr olunacak sefâin, vekîl-i merkūm Hacı Hüseyin ve ma‘iyyetinde olan mersûmân ma‘rifetleriyle senedât-ı mu‘tebere ile mukāvelelerinde ihtimâm ve ber-mûceb-i şurût navlundan yüzde iki resm-i dellâliyesi tahsîl birle mukayyed olan mâl ve kalemiyesi cânib-i mîrîye ve mahallerine edâ ve kusûr fâizi ile mûmâ-ileyh el-Hâc Ahmed -zîde kadrühû- ve vekîlleri ta‘ayyüş eylemek üzere bir kıt‘a emr-i şerîfim ısdârı [ile] şurût-ı Mukāta‘a ve mal-ı mîrî vikāye olunmuş olacağını memhûren i‘lâm etmekle tanzîmi bâ-takrîr lede’l-arz imdi mûcebince tanzîmine mübâderet olunmak bâbında fermân-ı âlî-şânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki: Hükm-i şerîfim vardıkda bu bâbda sâdır olan emrim üzere amel edip dahi ber-vech-i muharrer Îcâr-ı Sefâin Mukāta‘ası mezkûru’l-mikdâr mâl ile mûmâ-ileyhin ber-vech-i mâlikâne uhdesinde olduğu Hazîne-i âmirem defterlerinde mukayyed olmağla siz ki Mevlânâ ve Gümrük Emîni mûmâ-ileyhimsiz, merkūmun vekîli mezkûr Hacı Hüseyin ve ma‘iyyetinde olan mersûmlar ma‘rifetiyle îcâr ve istîcâr olunan sefâin senedât-ı mu‘tebere ile mukāvelelerinde ihtimâm ve ber-mûceb-i şurût navlundan yüzde iki resm-i dellâliyesi tahsîl husûsunda ihtimâm ü dikkat ve mugāyir-i emr-i âlî-şânım vaz‘ ü harekete bir türlü rızâ ve cevâz göstermeyesiz. Şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız. Fî 15 Ramazanü’l-mübârek sene 1219 Kostantıniyyeti’l-mahrûse