İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 168 Hüküm no: 87 Orijinal metin no: [34a-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. İstanbul, Galata, Eyüp ve Üsküdar bölgelerinde, yanlış işler yapan ve Rum milleti arasına fitne sokan Rum papaz, keşiş ve rahiplerinin İstanbul Rum Patriği tarafından cezalandırılmasına dair fermanın yenilendiği Düstûr-ı mükerrem, müşîr-i mufahham, nizâmü’l-âlem, müdebbiru umûri’l-cumhûri bi’l-fikri’s-sâkıb, mütemmimü mehâmmü’l-enâmi bi’r-re’yi’s-sâib, mümehhidü bünyânü’d-devleti ve’l-ikbâl, müşeyyidü erkâni’s-sa‘âdeti ve’l-iclâl, el-mahfûfu bi-sunûf-i avâtıfı’l-Meliki’l-a‘lâ hâlâ Kaptan-ı Deryâ Vezîrim İsmail Paşa -edâmallâhü te‘âlâ iclâlehû- ve akzâ kuzâtü’l-Müslimîn, evlâ vülâti’l-muvahhidîn, ma‘âdinü’l-fezâili ve’l-yakīn, râfi‘u a‘lâmi’ş-şerî‘ati ve’d-dîn, vârisü ulûmü’l-enbiyâi ve’l-mürselîn, el-muhtassûne bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’l-mu‘în İstanbul ve Galata ve Üsküdar ve Hâslar kādıları -zîdet fezâilühüm- ve iftihârü’l-ümerâi ve’l-ekâbir, müstecmi‘u cemî‘i’l-ma‘âlî ve’l-mefâhir, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’l-kādir bi’l-fi‘il Dergâh-ı mu‘allâm Yeniçerileri Ağası ( ) -dâme ulüvvuhû- ve iftihâre[yi]’l-emâcid ve’l-ekârim, câmi‘ayi’l-mahâmid ve’l-mekârim, el-muhtassa[ynı] bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’d-dâim Hâssam Bostancıbaşısı ( ) ve İstanbul Gümrüğü Emîni ( ) -dâme mecdühümâ- ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-a‘yân Dergâh-ı mu‘allâm Cebecibaşısı ( ) ve Topcubaşısı ( ) -zîde mecdühümâ- ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Çardak İskelesi Zâbiti ( ) -zîde kadrühû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki İstanbul Rum Patriği ve Âsitâne-i sa‘âdetimde mukīm cemâ‘at-i metrepolidân Dîvân-ı Hümâyûn’uma memhûr arzuhâl edip İstanbul ve Galata ve Eyüp ve Üsküdar ve havâlîlerinde ba‘zı müfsid papas ve keşiş ve ruhbân ve sâir Rum zimmî tâifeleri kendi hâllerinde olmayıp devr-i ebvâb ile ehl-i ırzı ta‘cîz ve üzerlerine düşmeyen âyinlere sülûk ile ibâdullâhı tazyîk etmeleriyle o makūleler bulundukları mahallerde Patrik-i mersûmun Başyasakcısı ma‘rifetiyle ahz ve iktizâ edenlerini küreğe vaz‘ ve ba‘zılarını dahi ıslâh-ı nefs olunmaları için kayıklara vaz‘ ile iktizâ eden mahallere irsâl olunmak üzere ber-mûceb-i şurût-ı berat muahharan ısdâr olunan emr-i âlî-şân kazâen zâyi‘ olmağla zâyi‘den müceddeden emr-i şerîfim sudûrunu tahrîr ve istid‘â eyledikleri ecilden Hazîne-i âmiremde mahfûz Piskopos Mukāta‘ası defterlerine nazar olundukda; ba‘zı şerîr papas ve keşiş ve ruhbân ve sâir Rum zimmî tâifeleri kendi hâllerinde olmayıp devr-i ebvâb ve ehl-i ırzı tekdîr ve üzerlerine düşmeyen işlere sülûk ve ibâdullâhı tazyîk ve ta‘cîz etmeleriyle mukaddemâ o makūle müfsidler bulundukları mahallerde Patrik-i merkūm ma‘rifeti ve Yasakcısı ma‘rifetiyle ahz ve ıslâh-ı nefs olunmaları için iktizâ edenleri vaz‘-ı kürek ve ba‘zıları dahi kayıklara vaz‘ ve iktizâ eden mahallere irsâl olunmak bâbında emr-i şerîf sudûru lede’l-istid‘â, ba‘zı keşiş ve papas ve ruhbân tâifesi manastırların terk ve Âsitâne-i aliyyeme gelip kendi hâllerinde olmadıklarından mâ‘adâ ba‘zı şerîr papas ve keşişleri tahrîk ve devr-i ebvâb edip Patrik-i merkūm ile metrepolidlerin umûrlarını tahrîr ve milletleri beyninde ilkā-i fitne ve fesâd ve nizâm-ı kadîmeleri muhtell ü müşevveş ve şerlerinden bir türlü emn ü rahatları kalmayıp ol makūle fesâd üzere gezip şakāvete bâ‘is olan papas ve keşiş ve ruhbân ve sâir Rum zimmî her kim olur ise şakāvetleri men‘ u def‘ ve tedîb olunup ve bu makūle müfsidler Patrik-i merkūmun ma‘rifeti ve yasakcısı ma‘rifetiyle bulundukları mahallerde ahz ve tedîb ve ıslâh-ı nefs olunmaları için vaz‘-ı kürek olunmaları bâbında mukaddemâ verilen emr-i şerîfim mûcebince zimmî tâifesinden olup ba‘zıları zararsız cüz’î illet ile kâr u kisbe kādir iken harpûşteciler ile kendilerin gezdirip türlü türlü bî-edeb tasallutlar ile ibâdullâhı ta‘cîz eylediklerinden mâ‘adâ ehl-i İslâm mahallâtından geşt ü güzâr ve nice kimesneleri ta‘cîz ve ba‘zı papas ve keşiş makūleleri dahi kilise ve manastırların terk ve türlü türlü kabâhatleri ile sâilliği kendilere kâr ittihâz ve devr-i ebvâb ve ehl-i İslâm mahallâtından nice kimesneleri ta‘cîz eylediklerinden bundan akdem o makūleler def‘ olunmaları için emr-i âlî-şân sâdır ve Patrik’e dahi emir ve tenbîh olunup lâkin o makūleler bî-edeb olup tedîb-i ekîd ile muhkem haklarından gelinmedikçe mütenebbih olmayıp ve bu husûsun def‘ini müş‘ir mukaddemâ sâdır olan emr-i âlî-şân mûcebince Dergâh-ı mu‘allâm Yeniçerileri Ağası tarafından kolluklara tenbîh ve o makūle ehl-i İslâm mahallâtından geşt ü güzâr ve devr-i ebvâb edenler Patrik-i merkūm ma‘rifetiyle bulunup Gümrük ve Çardak’a gönderildikde âhar mahallere gitmelerine [34b] ruhsat verilmeyip kayığa vaz‘ ve iktizâ eden mahallere irsâl ve dahi mütemerrid olup emr-i âlî-şâna itâ‘at etmeyen keşiş ve papas makūlelerinden ibâdullâhı ta‘cîz ve devr-i ebvâb edenlerin serseri geşt ü güzâr eylemeleri Patrik-i merkūmun yedinde olan berat-ı âlî-şân şurûtuna mugāyir ve kā‘ide-i kadîmelerine muhâlif olduğu lede’l-inhâ o makūle papas ve keşiş tâifesinden ba‘zıları kilise ve manastırları yoğiken mahalle be-mahalle gezip fesâda bâ‘is olanları Patrik-i merkūm âyinleri üzere tedîb ve men‘ ve geri kadîmî sâkin oldukları manastırlarına gönderilmek üzere şurûta mukayyed ve vech-i meşrûh üzere sinîn-i muhtelifede verilen evâmir-i âlî-şân mûceblerince bin iki yüz üç senesi Zilka‘desi’nin yedinci günü tecdîden emr-i şerîfim verildiği derkenâr olunmağla imdi derkenârı mûcebince amel olunmak bâbında fermân-ı âlî-şânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki: Hükm-i şerîfim vardıkda bu bâbda sâdır olan emrim üzere amel edip dahi husûs-ı mezkûr için ber-mûceb-i şurût sinîn-i muhtelifede verilen evâmir-i âlî-şân mûceblerince târih-i merkūmda ber-mûceb-i şurût tecdîden emr-i şerîfim verildiği Hazîne-i âmirem defterlerinde mukayyed olmağla siz ki Vezîr-i müşâr ve mevâlî ve Yeniçeri Ağası ve Bostancıbaşı ve Gümrük Emîni ve Cebecibaşı ve Topcubaşı ve Zâbıt-ı mûmâ-ileyhimsiz, zâyi‘den şeref-yâfte-i sudûr olan işbu emr-i celîlü’ş-şânım mûcebince o makūle müfsidler Patrik-i mersûm ma‘rifeti ve Başyasakcısı ma‘rifetiyle ahz ve vaz‘-ı kürek ve iktizâ eden mahalle irsâl ve tedîb eylediklerinde hilâf-ı şurût ve mugāyir-i emr-i âlî-şânım kimesne tarafından müdâhale ve ta‘arruz ettirmeyesiz. Şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız. Fî 3 Zilhicce sene [1]219 Kostantıniyyeti’l-mahrûse