İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 176 Hüküm no: 91 Orijinal metin no: [37a-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Beyhan Sultan’a ait, borcundan dolayı kapanmış olan Kumkapı dışındaki ekmekçi fırınının, francalacı fırını olarak açılmasına izin verildiği Kumkapı hâricinde kâin fırında francala tabhı için izin fermânı. A‘lemü’l-ulemâi’l-mütebahhirîn, efdalü’l-fuza[l]âi’l-müteverri‘în, yenbû‘u’l-fazli ve’l-yakīn, vârisü ulûmü’l-enbiyâi ve’l-mürselîn, hallâlü’l-müşkilâti’d-dîniye, keşşâfü’l-mu‘dılâti’l-yakīniye, miftâhu künûzi’l-hakāyık, mısbâhu rumûzi’d-dakāyık, el-mahfûfu bi-sunûf-i avâtıfı’l-Meliki’l-fâyık sudûr-ı ızâmımdan bi’l-fi‘il İstanbul Kādısı Mevlânâ Mehmed Emin Bey -edâmallâhü te‘âlâ fezâilehû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki Seyyidetü’l-muhadderât, iklîletü’l-muhassenât, tâcü’l-mestûrât, zâtü’l-alâ ve’s-sa‘âdât hemşîre-i muhteremem Beyhan Sultân -dâmet ismetühâ ve zâdet iffetuhâ-nın Kumkapı hâricinde kâin mutasarrıfe olduğu bir bâb habbâz fırınlarının ber-mûceb-i kuyûd cânib-i mîrîye beş bin seksen dört guruş ve Kapan tüccârına beş bin guruşdan ziyâde deyni olduğundan yedi seneden beri fırın-ı mezbûr mesdûd olup bir para icâre alınamadığından mâ‘adâ mîrî ve tüccârın matlûbları dahi pes-mânde-i ukde-i ta‘tîl olduğu beyânıyla el-hâletü hâzihî fırın-ı mezbûrun müste’ciri ber-mûceb-i şurût kefîle rabt ile düyûn-ı mezkûreyi tamamen edâ ve teslîm eylemek ve mâh be-mâh iktizâ eden kirâsını taraf-ı müşârün-ileyhâya vermek üzere emsâli misillü okkalık francala i‘mâline ruhsat-ı seniyyem erzânî kılınması iltimâsını şâmil Rikâb-ı kamer-tâb-ı mülûkâneme ref‘ ve takdîm eylediği bir kıt‘a arzuhâli bâlâsına; “Değirmeniyle beraber nizâm verilip kıyyelik nân işlemesine ruhsat ve fermânım verile” deyü şeref-yâfte-i sudûr olan hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûn-ı şâhânem mûcebince iktizâsı Şıkk-ı Râbi‘ Defterdârı ve Zahîre nâzırı iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim Ahmed Şâkir -dâme mecduhû-dan lede’l-isti‘lâm ve şurût-ı nizâmı Navl Kalemi’nden ba‘de’l-ihrâc; fırın-ı mezkûr Balipaşa Kolu mülhakātından olup Tersâne-i âmirem anbârları mevcûdundan Kol-ı mezbûra v[er]ilen zehâir bahâsından on üç bin iki yüz elli beş buçuk guruş Hubûbât Hazînesi’ne deyn ve zimmeti olduğu ve fırın-ı mezbûrun dahi deyni olan meblağ-ı mezbûr beş bin seksen dört guruş Kol-ı mezbûr zimmetine dâhil idiği ve bu makūle müceddeden okkalık francala fırını ihdâsı memnû‘âtdan ise de hasbe’l-iktizâ küşâdı irâde-i seniyyeme ta‘alluk eylediği hâlde mîrî ve tüccâra külliyetlü deyni olan fırına müsâ‘ade olunup iktizâ eden deynini müste’ciri olacak kimesne mahallerine edâya Hubûbât nâzırı bulunanlar muvâcehesinde kavî kefîl gösterip isim ve şöhretiyle kefâleti zabtolunduğu i‘lâm olundukdan sonra sen ki Mevlânâ-yı mûmâ-ileyhsin, ma‘rifetinle küşâdı husûsu tanzîm olunmak şurût-ı [37b] mukayyedesi muktezâsından olduğu kuyûddan müstebân olmağla bu sûretde ber-mûceb-i şurût-ı nizâm fırın-ı mezbûrun düyûn-ı mukayyedesini te’diye şartıyla istîcarını kabûl eden Haçador ve İstefan nâm ustalar Kapan Nâibi ma‘rifetiyle mâhiye beşer yüz guruş deyn-i mîrîsine mahsûben Hubûbât Hazînesi’ne ve ikişer yüz ellişer guruş tüccâr tarafına edâ ve teslîm eylemek üzere ta‘ahhüd edip ma‘rûf ve mukayyed cerrâhînden Lorence’yi kefîl gösterip ol dahi müste’cir-i mezbûra kefîl bi’l-mâl olduğunu takrîr ve ifâde etmekle ber-minvâl-i muharrer Navl Kalemi’ne kaydla ber-mûceb-i hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûnum değirmeniyle ma‘an fırın-ı mezbûrun küşâdı için emr-i şerîfim ısdârı husûsunu nâzır-ı müşârün-ileyh başka ve mûcebince tanzîm olunmasını sen başka, memhûren i‘lâm eylediğiniz ecilden mûcebince Navl Kalemi’ne kaydolunup müste’cir-i merkūmlara sûreti ve Başmuhâsebe’ye ilmühaberi verilmekle imdi fırın-ı mezbûrda hâs francala tabh ve i‘mâline ruhsatı hâvî fermân-ı âlî-şânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki: Hükm-i şerîfim vardıkda bu bâbda vech-i meşrûh üzere şeref-yâfte-i sâdır olan işbu emr-i şerîf-i âlî-şânımın mazmûn-ı münîfi üzere âmil olup hilâfına bir türlü rızâ ve cevâz göstermeyesin. Şöyle bilesin alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasın. Fî 3 M sene 1220 Kostantıniyyeti’l-mahrûse