İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 211 Hüküm no: 119 Orijinal metin no: [50b-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Rumların nikah ve boşanma işlerinin Rum Patriği veya vekili tarafından yürütülmesi; mahkemelere ve imamlara bu amaçla Rumlar tarafından yapılacak müracaatların reddedilmesi Kefereye İslâm nikâhı olunmamak ve tefrîk olunmamak bâbında fermân-ı âlî-şân. A‘lemü’l-ulemâi’l-mütebahhirîn, efdalü’l-fudalâi’l-müteverri‘în, yenbû‘u’l-fazli ve’l-yakīn, hallâlü’l-müşkilâti’d-dîniye, keşşâfü’l-mu‘dılâti’l-yakīniye, miftâhu künûzi’l-hakāyık, mısbâhu rumûzi’d-dakāyık, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-fâyık Rumeli Kādıaskeri Mevlânâ ( ) -edâmallâhü te‘âlâ fezâilehû- ve akzâ kuzâtü’l-Müslimîn, evlâ vülâti’l-muvahhidîn, ma‘âdinü’l-fezâili ve’l-yakīn, râfi‘u a‘lâmi’ş-şerî‘ati ve’d-dîn, vârisü ulûmü’l-enbiyâi ve’l-mürselîn, el-muhtassûne bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’l-mu‘în İstanbul ve Üsküdar ve Galata ve Hâslar kādıları -zîdet fezâilühüm- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki İstanbul Rum Patriği ve Âsitâne-i aliyyemde mukīm cemâ‘at-i metrepolidân Dîvân-ı Hümâyûn’uma memhûr arzuhâl edip; Rum tâifesinin âyinleri üzere nikâhları maddesine Patrik ve tarafından ta‘yîn eylediği vekîllerinden gayri kimesne karışmamak ve bir zimmî, avrat boşamalu olsa veyâhûd zimmiye avrat erinden kaçsa aralarına kezâlik Patrik ve vekîllerinden gayri kimesne müdâhale eylememek ve âyinleri üzere nikâh câiz olmayan zimmîye nikâh ettirilmemek Patrik-i mersûmun yedine verilen berat-ı şerîfim şurûtunda musarrah iken bu esnâda ba‘zı kimesneler gerek er ve gerek avrat âyinlerine adem-i rağbet birle mahâkime ve mahalle imâmlarına varıp iğfâl ve ıtmâ‘ ederek zevce ve avratları var iken mücerred hilâf-ı âyin zevce-i âhar ve zevce-i dîger almak merâmlarına mebnî yalnız takrîrleri üzere nikâh ve ıtlâk olunduklarından evlâdları sefîl ü sergerdân ve sokaklara düşmüş perîşân oldukları meşhûd olduğu ve ba‘zılar Rumeli ve Anadolu vilâyetlerinde tekâlîf ve rüsûmâtdan hissesine isâbet edeni vermemek için Âsitâne’ye gelip ol vechile mûmâ-ileyhimi iğfâl ve âhar zevceler tenkîh birle vilâyetlerinde sefîl ü sergerdân terk eyledikleri ıyâl ü evlâdları ehl-i örf tâifelerinden hisse-i tekâlîf mutâlebesiyle tecrîm ve te‘addî olundukları ve bu hâlet nice fesâdâtı mûcib ve nizâm-ı milletin ihtilâlini müstevcib olup yevmen fe-yevmen izdiyâdıyla zabt u rabt-ı nizâm bir vechile mümkün olmadığı âşikâr olduğun bildirmeleriyle fîmâ-ba‘d Rum tâifesinin nikâhları akd ve feshine dâir husûsâta Patrik ve tarafından ta‘yîn olunan vekîllerinden gayri müdâhale etmemek ve o makūleler icrâ-yı merâm için mahâkim-i dâime-i mahalliyyeye vardıklarında iltifât olunmayıp reddile cevâb verilmek üzere emr-i âlî-şânım sudûrunu tahrîr ve istid‘â-yı inâyet eyledikleri ecilden Hazîne-i âmiremde mahfûz Piskopos Mukāta‘ası defterlerine mürâca‘at olundukda “Patrik ve metrepolid-i mersûm ve vekîllerinin ma‘rifet ve izinleri yoğiken taht-ı iltizâmlarında olan papaslar âyinleri üzere câiz olmayan nikâhları akdeylemeyeler ve zimmî tâifesi avrat boşamak ve üzerine avrat almak ve zevcleri helâkinden sonra ancak üç def‘aya dek teehhül edip ondan ziyâde teehhül âyinlerine muhâlif olmağla o makūlelere ruhsat verilmeyip tedîb ve gûş-mâl olunalar” deyü Patrik-i mersûmun yedine verilen berat-ı âlî-şânım şurûtunda musarrah olduğu derkenâr olunmağla imdi şurûtu ve arzuhâli mûcebince amel olunmak bâbında fermân-ı âlî-şânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki: Hükm-i şerîfim vardıkda bu bâbda sâdır olan emrim üzere amel edip dahi Patrik-i mersûmun beratı şurûtu vech-i meşrûh üzere olduğu Hazîne-i âmirem defterlerinde mukayyed olmağla siz ki Kādıasker-i müşâr ve mevâlî-i ızâmım mûmâ-ileyhimsiz, şurût-ı muharrere-i mezkûre ve Patrik-i mersûmun inhâsı mûcebince Rum tâifesinin nikâhları akd ü feshine dâir husûsâta Patrik-i mesfûr ve tarafından ta‘yîn olunan vekîllerinden gayri kimesne müdâhale eylemeyip ve âyinlerine mugāyir ve şurût-ı mezkûre ve emr-i âlî-şânıma muhâlif o makūleler icrâ-yı merâm için mahkemelere ve mahalle imâmlarına vardıklarında iltifât olunmayıp reddile cevâb verilmesini iktizâ edenlere tenbîh ve te’kîde mübâderet eyleyesiz. Şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız. Fî-gurreti Muharremi’l-harâm sene 1221 Mahrûse-i Kostantıniyye