İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 364 Hüküm no: 249 Orijinal metin no: [96a-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Selimiye ve Valide Sultan vakıflarının kiracısı olan esnafın vakfiye şartlarını feshettirme girişimlerine izin verilmemesi İstanbul Kādısı Fazîletlü Efendi Sicillâtına İlmühaberdir. Haremeyn-i muhteremeyne tâbi‘ evkāfdan Üsküdar’da Kavak Sarayı arsasında kâin Selimiye ismiyle müsemmâ ve merhûme Vâlide Sultân evkāf-ı şerîfelerinin Sultân Ahmed Han ve Sultân Mustafa Han ve Sultân Abdülhamid Han -tâbe serâhum- evkāfı misillü şurûtları mer‘î ve mu‘teber tutulmak vakfiye-i ma‘mûlün-bihâlarında mukayyed ve musarrah ve şerâitına kemâ-yenbagī ri‘âyet olunmak bâ-hatt-ı hümâyûn meşrût olup vakfiye-i müşârün-ileyhimânın sâir zikrolunan evkāfda olduğu gibi mukāta‘at misillü îrâd-ı cesîme-i mahsûsası olmayıp ekser-i îrâdı müsakkafât ve esnâf gedikleri [96b] ve ba‘zı havâyî îrâd-ı mu‘ayyeneye mahsûs ve bu vechile idâre olunagelip husûsan vakfe[y]n-i müşârün-ileyhimânın vâridât-ı mürettebesi Nizâm-ı Cedîdin sâir bida‘ ve mezâlimi misillü bilâ-mûcib ü sebeb fukarâ ve sâir ibâdullâha mazarrât ve hasâreti müstelzim makūlesinden değil iken [i]nkılâb-ı zamâniyye takrîbiyle esnâf ve tüccâr ve ba‘zı müste’cir ve müzevvirîn makūleleri fırsatı ganîmet ittihâz ederek fesh-i şurût dâ‘iyesiyle ba‘zan nizâmlarını feshettirtip ve ba‘zısı feshettirmek murâd etmeleriyle ancak vech-i muharrer üzere vakfeyn-i mezkûreynin cevâmi‘ ve mesâcid ve hayrât-ı sâirelerinin idâreleri ve mürtezika ve hademesinin edâ-yı vezâif ve masârifât-ı sâiresi sâlifü’z-zikr îrâd-ı mahsûsalara merbût olmak mülâbesesiyle ma‘âzallâhi te‘âlâ bir maddesinin şîrâze-i nizâmına halel târî olmak lâzım gelir ise sâirlerine sirâyet ile vakfeyn-i mezkûreynin harâbiyetine bâ‘is bir keyfiyet olmağla sıyâneten li’l-vakfi’ş-şerîf vakfeyn-i müşârün-ileyhimâya merbût sandalcı ve debbâgān ve bükücüyân ve boyacıyân ve dökmeciyân ve kassâbân ve kirişciyân ve esnâf-ı sâire ve kurâ ve çiftlikân ve îrâd-ı vakfda cüz’î ve küllî vakfiye-i ma‘mûlün-bihâlarında mukayyed îrâd-ı mu‘ayyenelerinin şurût-ı serbestiyyet ve nizâm-ı mer‘iyyeleri her ne ise kemâ-fi’s-sâbık selâtîn-i mâziye vakıfları misillü şurûtları mâşâallâhü te‘âlâ düstûrü’l-amel tutulup hilâfına kimesneye vaz‘ ve hareket ettirilmemek üzere Haremeyn Muhâsebesi’ne kayd ve İstanbul Kādısı ve Haremeyn Müfettişi ve vakfeyn-i mezbûreyn taraflarına ve sâir iktizâ eden mahalle ilmühaberleri i‘tâsı için bâlâ-yı takrîre mübârek hatt-ı hümâyûn keşîde ve erzânî buyurulmasını vakfeyn-i mezbûreyn kāimmakām-ı mütevellîsi olan devletlü Vâlide Sultân Kahvecibaşısı Abdurrahman Efendi takrîr etmekle takrîr bâlâsına “Takrîr mûcebince tanzîm ve iktizâ eden mahallere ilmühaberi verile” deyü mübârek hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûn keşîde ve erzânî buyurulmağla şeref-yâfte-i sudûr olan mübârek hatt-ı hümâyûn-ı mehâbet-makrûn mûcebince Haremeyn Muhâsabesi’ne kayd ve İstanbul Kādısı ve Haremeyn Müfettişi ve vakfeyn-i mezkûreyn taraflarına ve sâir iktizâ eden mahallere ilmühaberleri verilmek ricâsına iftihârü’l-havâs ve’l-mukarrebîn, mu‘temedü’l-mülûk ve’s-selâtîn, muhtârü’l-izzi ve’t-temkîn bi’l-fi‘il Dârü’s-sa‘âdeti’ş-şerîfe Ağası olup hâlâ Haremeyn-i şerîfeyn Evkāfı Nâzırı olan el-Hâc Mercan Ağa -dâme ulüvvuhû- Rikâb-ı hümâyûna arz etmeğin mûcebince iktizâ edenlere hitâben ilmühaberleri verilmek bâbında fermân-ı âlî sâdır olmağın ber-minvâl-i muharrer Haremeyn Muhâsebesi’ne kaydolunup iktizâ eden ilmühaberleri verilmekle İstanbul Kādısı fazîletlü Efendi hazretleri sicillâtına dahi işbu ilmühaber verildi. Fî 11 N sene 1222