İstanbul Mahkemesi 97 Numaralı Sicil (H.1217-1225 / M. 1802-1810) cilt: 83, sayfa: 514 Hüküm no: 382 Orijinal metin no: [137a-3] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Osmanlı ordusunun ekmek ihtiyacının karşılanması için 30 adet ekmekçi çadırı ve ekmekçiler hazırlanması Ordu-yı hümâyûna habbâz fırını tertîbi. Düstûr-ı mükerrem, müşîr-i mufahham, nizâmü’l-âlem, müdebbiru umûri’l-cumhûri bi’l-fikri’s-sâkıb, mütemmimü mehâmmü’l-enâmi bi’r-reyi’s-sâib, mümehhidü bünyânü’d-devleti ve’l-ikbâl, müşeyyidü erkâni’s-sa‘âdeti ve’l-iclâl, el-mahfûfu bi-sunûf-i avâtıfı’l-Meliki’l-a‘lâ hâlâ Rikâb-ı hümâyûnum Kāimmakāmı Seyyid Osman Paşa -edâmallâhü te‘âlâ iclâlehû- ve akzâ kuzâtü’l-Müslimîn, evlâ vülâti’l-muvahhidîn, ma‘denü’l-fazli ve’l-yakīn, râfi‘u a‘lâmi’ş-şerî‘ati ve’d-dîn, vârisü ulûmü’l-enbiyâi ve’l-mürselîn, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’l-mu‘în Mevlânâ İstanbul Kādısı -zîdet fezâilühû- ve iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim, câmi‘ü’l-mahâmid ve’l-mekârim, el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki<<’l-Mu‘în>>’d-dâim Dergâh-ı mu‘allâm Yeniçerileri Ocağı Sekbânbaşısı ( ) -dâme mecduhû- ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân esnâf kethudâsı ve yiğitbaşısı ve nizâm ustaları ve sâir -zîde kadrühum- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki Bi-tevfîkihî sübhânehû ve te‘âlâ sene-i âtiyede Ordu-yı hümâyûn-ı nusret-makrûnum meştâdan sahrâya hurûcunda tecemmu‘ edecek cünûd-i muvahhidîne rûz-merre verilmesi iktizâ eden nân-ı azîzin tabhı için esfâr-ı sâbıkada de’b ve mu‘tâd olduğu vechile müstevfî amele ve mühimmât-ı sâire ile kadr-ı vâfî habbâzân fırınlarının şimdiden tertîb ve tanzîmlerinden lâ-büd ve lâzım ve muktezâ-yı râbıta-i nizâmları üzere ma‘rifet-i şer‘ ve esnâf kethudâları ve nizâm ustaları ittifâk ve ma‘rifetleriyle bi’t-taharrî tâife-i Ermeniyândan olarak ve Arnabud tâifesinden ve serkeşlik eder makūleden olmayarak bi’l-ittifâk tedârük ve isim ve şöhret ve kavî kefîlleri ahz olunarak ve ustaları ve işcileri Ermeni milletinden olmak üzere bu def‘a ordu-yı hümâyûnumdan Habbâzânbaşı nasb olunan Simyon zimmîden başka ikinci ve üçüncü usta nasb ve iktizâ eden hıyâm ve neferâtıyla ma‘an nevrûz-ı fîrûzdan mukaddem irsâl olunmak üzere ber-vech-i mu‘tâd her bir haymede ale’d-devam üçer fırın i‘mâl olunmak üzere otuz aded hıyâmın doksan fırın i‘tibârıyla cânib-i mîrîden beher fırına mu‘ayyen olan iki yüz guruş mühimmât-bahâ ve li-ecli’l-i‘âne ücret-i tabhıyelerine mahsûben yüzer guruş hesâbıyla min-haysü’l-mecmû‘ yirmi yedi bin guruş Rikâb-ı hümâyûnum [137b] tarafından verilmek üzere tezkire ve sûreti verilmekle her bir fırının işcileri dörder neferden üç yüz altmış nefer olmak üzere tertîbine irâde-i aliyyem ta‘alluk etmekle bi-avnihî sübhânehû ve te‘âlâ ordu-yı hümâyûn-ı nusret-makrûnum meştâdan sahrâya hurûcunda tecemmu‘ ve ihtişâd edecek cünûd-i muvahhidînin ta‘yînâtları için nân-ı azîz tabhında mikdâr-ı zerre sıklet çekilmemek ve ba‘zan içlerinden hıyânet ve mel‘anete cür’et ederi olur ise levâzım-ı tedîbleri icrâ olunmak ve ordu-yı hümâyûndan firâr ile tedîbleri icrâ olunamadığı hâlde Âsitâne-i sa‘âdetimde rufekā ve küfelâları muâhaze ve mu‘âteb olacaklarını bilip ona göre hizmetlerinde devam ve istikāmet eylemeleri için siz ki kāimmakām-ı müşâr ve mevlânâ ve sekbânbaşı-i mûmâ-ileyhimsiz, inzimâm-ı re’y ve ma‘rifetiniz ile esnâf-ı mezkûrenin kethudâ ve yiğitbaşı ve nizâm ustaları ve ihtiyârları meclis-i şer‘-i envere cem‘ ve ihzâr ve ol mikdâr hıyâmın iktizâ eden ustaları ve işcileri ber-vech-i muharrer esnâflarının mu‘teber ve mütemevvil ve sahib-i sermâye olarak ve cümlesi Ermeni tâifesinden bi’l-intihâb rufekā ve kefîlleri mu‘âyene ve’t-tescîl ta‘yîn ve ol mikdâr işcilerinin bir neferi firâr etmemek şartıyla iktizâsına göre beyne’l-hiref kavî kefîlleri ahz olunarak cümlesi kethudâ ve yiğitbaşı ve nizâm ustalarının kefâletleriyle istihdâm olunup eğer firâr ve gaybûbet ve sâir gûne muhtellü’n-nizâm hareket ederi olur ise cümle ma‘rifetiyle muktezâ-yı tedîbleri icrâ olunmak misillü şurût u kuyûd ve mu‘âhedeleri şîrâze-bend-i hüsn-i hitâm oldukdan sonra ta‘ahhüdleri ale’t-tafsîl hüccet-i şer‘iye olunup hîn-i ihtiyâcda mürâca‘at için Mevkūfât Kalemi defterlerine sebt ü kayd ve Rikâb-ı hümâyûnumda Mevkūfât kîsedârı ma‘rifetiyle cânib-i mîrîden verilecek meblağ tevzî‘ ve taksîm ve Kalem-i mezbûra kayd için birer mühürleri i‘tâ olunmak üzere habbâzân ustaları ve işcileriyle ma‘an nevrûz-ı fîrûzdan mukaddem ordu-yı hümâyûnuma bi-eyyi vechin kân eriştirilmesi husûsuna bezl-i cüll-i himmet eylemeniz fermânım olmağın işbu emr-i şerîf-i âlî-şânım ısdâr ve ( ) ile irsâl olunmuşdur. İmdi vusûlünde bâlâda bast u beyân olunduğu üzere amel ve hareket ve tesviye ve tanzîmine himmet ve der-akab bi’l-cümle mühimmâtlarıyla hıyâmları tekmîl ve Ermeni milletinden olarak usta ve işcileriyle ma‘an nevrûz-ı fîrûzdan mukaddem ordu-yı hümâyûnuma eriştirilmesi husûsuna sarf-ı küll-i miknet ve ustaların ism ü resmleriyle hüccet-i şer‘iyesin i‘tâsı husûsunu istihsâle bezl-i makderet eyleyesiz ve siz ki esnâf kethudâsı ve yiğitbaşı ve sâirlerisiz, sizler dahi mûceb-i emr-i şerîfimle amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet eylemeniz bâbında fermân-ı âlî-şânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki: Hükm-i şerîfimle ( ) vardıkda bu bâbda vech-i meşrûh üzere şeref-yâfte-i sudûr olan işbu emr-i şerîf-i âlî-şân-ı vâcibü’l-ittibâ‘ ve lâzımü’l-imtisâlimin mazmûn-ı münîfi birle âmil olup hilâfına bir türlü rızâ ve cevâz göstermeyesiz. Şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasız. Tahrîren fi’l-yevmi’s-sânî [ve’l]-işrîn [min]-şehri Zilka‘de sene erba‘a ve işrîn ve mieteyn ve elf. Be-meştâ-yı Şumnu