İstanbul Mahkemesi 148 Numaralı Sicil (H. 1241-1242 / M. 1826-1827) cilt: 90, sayfa: 174 Hüküm no: 116 Orijinal metin no: [25b-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. İrade gereğince sahipleri Arnavut olan Irgad Pazarı’ndaki fırına devlet tarafından el konulup mezada verildiği Cânib-i mîrîden Irgād Pazarı’nda habbâz fırını mübâya‘ası Ma‘rûz Zahîre nâzırı izzetlü Mehmed Ârif Efendi bendeleri Âsitâne-i sa‘âdet ve bilâd-ı selâsede vâki‘ Arnabud fırınlarının Müslim hamîrkâr ve hademe-i sâiresinin mukaddemce bâ-irâde-i seniyye yerlerine re‘âyâ ve kendileri mahallerine i‘zâm ve bu def‘a dahi lâzımü’l-huzûr-ı nâzır-ı mûmâ-ileyh nezdine celb ve navul kalemi kuyûduna mürâca‘at ve tatbîk ve kā‘ide-i mer‘iyye-i mîrîyye ve ticârete tevfîk olunarak zikrolunan fırınların derûnlarında mevcûd zehâir ve bargir ve hatab bahâları ve tablakâr ve sâiri zimmetlerinde olan matlûbâtlarının ve anbâr-ı âmire mevcûdundan aldıkları zahîre bahâsından zahîre hazînesine ve tüccârdan aldıkları zahîre bahâsından tüccâra ve hatab ve saman ve sâir zimemâtlarının yegān yegān hesâbları rü’yet ve yerlerine şimdilik ikāmet sûretiyle re‘âyâdan habbâz ustası ik‘âd ve ikāmet ettirilmiş ve sâye-i veliyyü’n-ni‘amîde nân-ı azîz husûsunda ibâdullâha zarûret çektirilmemek husûsunun vesâili istihsâl olunmuş ise de müddet-i medîde emâneten idâresinde telefâtı mûcib ve bi’l-âhare zahîre hazînesine ve tüccâra zarar ve hasârı müstevcib olmağla zikrolunan fırınlar kadîmi vechile şehrî Müslim re‘âyâdan tâliblerine füruht olunarak semen-i misilleri düyûn-ı mîrîyyelerine mahsûben zahîre hazînesine teslîm ve ba‘dehû iktizâsı vechile tüccâr ve sâir kimesnelerin matlûbâtı istifâ kılınmak şartıyla zikrolunan fırınlar başka başka mezâda verilerek her biri ne mikdâra resîde olur ise taraf-ı mûmâ-ileyhden diğer tekārîr ve defâtir ile hâk-i pây-i devletlerine ifâde kılınarak ve kādı-i Dârü’l-hilâfe tarafından dahi taharrî olunarak her kim ziyâde verir ise ona i‘tâ olunmak ve şimdilik mezâda verilmek istid‘âsı meâlinde nâzır-ı mûmâ-ileyhin takdîm eylediği memhûr takrîri bâlâsına bu dâ‘îlerine hitâben zahîre nâzırı efendinin işbu takrîri mûcibince zikrolunan fırınlar efendi-i mûmâ-ileyh ma‘rifetiyle başka başka mezâda verilerek tâlibleri miyânında arttırılıp ne mikdâra karâr eder ise ve her kim ziyâde verir ise ona verilmek üzre iktizâ eden bahâsı ma‘rifet-i şer‘ ve efendi-i mûmâ-ileyh ma‘rifetiyle tahsîl olunmak üzre zahîre hazînesine teslîmi sûretinin istihsâline mübâderet eyleyesin deyü unvânı sahh-ı âlî ile müveşşah sâdır olan fermân-ı âlîlerine imtisâlen nâzır-ı mûmâ-ileyhin vekîl-i şer‘îsi habbâzân kethudâsı Mehmed Ağa b. Ali meclis-i şer‘-i münîrde Agop v. Toma zimmî muvâcehesinde takrîr-i kelâm edip Âsitâne-i aliyyede Irgād Pazarı’nda vâki‘ altı horoslu bir kıt‘a habbâz fırını derûnunda mevcûde beyne’l-esnâf gedik ta‘bîr olunur yirmi dört re’s bargir ve sâir âlât-ı lâzıme-i ma‘lûmenin mâlikleri olan Arnavud tâifesinden ma‘lûmü’l-esâmî kesân bundan akdem ber-vech-i muharrer bâ-irâde-i seniyye vilâyetlerine i‘zâm ve merkūmûnun der-dest olan defter mantûkunca cânib-i mîrîye on iki bin beş yüz otuz üç buçuk guruş ve tüccâra on sekiz bin beş yüz yetmiş bir buçuk guruş deynleri olup sâdır olan fermân-ı âlî mûcibince bey‘i lâzım gelmeğin zikrolunan gedik lede’l-müzâyede otuz bir bin yüz beş guruşda ve mersûm Agop zimmî üzerinde karâr ve ziyâde ile tâlib-i âharı olmayıp ve meblağ-ı merkūm gedik-i mezkûrun el-yevm semen-i misli idüğü ihbâr olunmağla hâlâ ben gedik-i mezkûru meblağ-ı merkūm otuz bir bin yüz beş guruşa mersûma bi’l-vekâle bey‘ ve teslîm ve semen-i merkūmun üç bin guruşunu ber-vech-i peşîn ve mâ‘adâsı olan yirmi sekiz bin yüz beş guruşunu senevî biner guruş vererek mukāssatan emsâli misillü zahîre hazînesine edâ etmek [üzre] ihâle eylediğimde ol dahi ber-minvâl-i muharrer iştirâ ve tesellüm ve ber-vech-i meşrûh semen-i mezkûru hâlâ ve mukāssatan kabzına me’mûra teslîme ta‘ahhüd etmekle fîmâ-ba‘d mârrü’l-beyân gedik âlâtı mersûm Agop zimmînin olmuşdur deyü ba‘de’t-takrîr ve’t-tasdîk sâlifü’z-zikr gediğin kayd-ı atîki kaleminden ref‘ ve terkīn ve mersûm Agop zimmînin ismine tashîhan kayd ile yedine sûret i‘tâsını mersûm istid‘â ve istid‘âsı şurût-ı nizâma muvâfık olduğu hazır bi’l-meclis mazbûtü’l-esâmî nizâm ustaları ihbâr ve inhâ eyledikleri İstanbul Mahkemesi’nden huzûr. Fî 5 R sene 1242