İstanbul Mahkemesi 154 Numaralı Sicil (H. 1237-1246 / M. 1822- 1831) cilt: 88, sayfa: 160 Hüküm no: 41 Orijinal metin no: [23b-4] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. İstanbul’da yangınların önüne geçebilmek için yeni yapılacak binalarda uyulması gereken esaslar Bâ-sah. İstanbul kādısı fazîletlü efendi Mi‘mârâna dâir. Bi-hikmeti’llâhi te‘âlâ Dersa‘âdet’de harîk zuhûr etmemesi sûretinin çâresi mümkün değil ise de hasbe’l-imkân etrâfına sirâyet maddesine ibâdullâhı vikāye zımnında Dersa‘âdet’de müceddeden inşâ olunacak büyût ve dekâkîn ve ebniye-i sâirenin taşra cânibleri ve saçakları tahta kaplama olmayıp ve karasaçak yapılmayıp hâlis horasandan kârgîr sıva olmak üzere inşâ olunması ve aralarına biraz açıklık bırakılarak mehmâ-emken ittisâlden kurtarılması bâ-hatt-ı hümâyûn-ı şâhâne nizâm-ı kavîye rabt olunarak nizâm-ı mezkûrun düstûrü’l-amel tutulması husûsu bundan akdem iktizâ edenlere hitâben beyaz üzerine fermânlar ısdârıyla tenbîh ve tekîd olunmuş ve keyfiyet ol vakit Hâssa mi‘mârı ağa tarafından iktizâ edenlere tenbîh kılınmış ise de sonraları takayyüd ve ihtimâm olunmadığından neccâr kalfaları hilâf-ı nizâm ebniye inşâsına mütecâsir olmakda ve bu cesâret dahi Hâssa mi‘mâr olanlar taraflarından taharrî ve tahkīk ile mütecâsir olanların tedîbleri Bâb-ı âlî’ye inhâ etmemelerinden neş’et etmekde olduğu zâhir olarak el-hâletü hâzihî müceddeden inşâ olunmakda olan hânelerin etrâfı ve saçakları ahşâb inşâ ve ebniye üzerine tahte’s-semâ ve cihân-nümâ ve birbirine ittisâli iltizâm olunmakda olduğundan gayrı her bir hânenin birbirine ittisâli cihetiyle harîk zuhûrunda etrâfa sirâyet ile ibâdullâha zarâr ve hasâret vukū‘a gelmekde olduğu meşhûd olduğundan bu husûsun kā‘ide-i mi‘mâriyeye tatbîkan kimesneye zarâr olmayacak ve müstakar ve pâyidar olacak sûretle mukaddemâ verilmiş olan nizâmın tekîdiyle o makūle inşâ olunmakda olan büyût ve dekâkîn ve ebniye-i sâirenin etrâf ve saçaklarının ahşâbdan ve ebniye üzerine tahte’s-semâ ve cihân-nümâ inşâsından men‘ olunmaları lâzımeden olmağla imdi fîmâ ba‘d müceddeden inşâ olunacak büyût ve dekâkîn ve ebniye-i sâirenin etrâf ve saçakları tahta kaplama ve karasaçak olmayıp cümlesi hâlis horasanlı kârgîr sıva olmak ve yapılacak hâne ve dekâkînin ocakları künkden tuğla örülü kubûrlu ocak inşâ kılınmak ve mahallinin zîk ve vüs‘atine göre mehmâ-emken ittisâlden kurtarılmak üzere mukaddemâ verilmiş olan nizâm-ı müstahsenenin kemâ-kân icrâsına dikkat ve eğer neccâr kalfalarından biri hilâf-ı nizâm yapmağa mütecâsir olur ise bâ-tahkīk iktizâ-yı tedîblerini Bâb-ı âlî’ye bilâ-garaz inhâ etmeğe ve bu bâbda kat‘â müsâmaha vukū‘a gelmemesine ihtimâm eylemesi husûsu Hâssa mi‘mârbaşına hitâben beyaz üzerine fermân-ı âlî ısdârıyla tenbîh olunmuş ve işbu ebniye husûsuna müte‘allık de‘âvî-yi şer‘iyye zuhûrunda sirâyet-i harîkden men‘ için ihtiyâr olunan işbu nizâmın nakz ve halelden vikāyesi husûsu lâzım gelenlere hitâben fermânlar ısdârıyla tenbîh ve tekîd kılınmış olduğundan siz dahi bu husûsa ale’d-devâm ihtimâm ve dikkat-birle hilâfı hareket vukū‘a gelmemesine mübâderet eyleyesin deyü. Fî 3 Z sene [1]239