İstanbul Mahkemesi 154 Numaralı Sicil (H. 1237-1246 / M. 1822- 1831) cilt: 88, sayfa: 329 Hüküm no: 168 Orijinal metin no: [59a-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. İstanbul ve Bilâd-ı selâsede sahibleri tarafından karşılıksız miriye bırakılan ya da işletmek üzere söz verilen yanmış ve kapanmış fırın ve değirmenlerin defteridir Âsitâne ve Bilâd-ı selâsede olan muhterik ve mesdûd fırın ve değirmen defteri. Âsitâne-i aliyye ve Bilâd-ı selâsede muhterik ve mu‘attal olan habbâz fırını ve değirmeni ve uncu taşları hâlâ mutasarrıfları taraflarından inşâ ve ta‘mîr olunmak bâbında bu def‘a şeref-efzâ-yı sahîfe-i sudûr olan fermân-ı âlişâna imtisâlen Zahîre nâzırı efendi ve Kapan-ı dakīk nâibi efendi ve İhtisâb ağası vesâir iktizâ edenler hâzır oldukları hâlde zikrolunan emr-i âlî kırâet ve me‘âli kendilere ba‘de’t-tefhîm istintak ve istihbâr olunan mârrü’l-beyân fırın ve değirmen mutasarrıfları olan kimesnelerin esâmîsi ve meclis-i şer‘de bi’l-asâle ve bi’l-vekâle eyledikleri ta‘ahhüdleridir ki ber-vech-i âtî zikr olunur. Fî 13 min Ş sene 1243. Dârü’s-sa‘âdeti’ş-şerîfe ağası hazretlerinin zîr-i nezâretlerinde âsûde evkāfdan Kazasker Feyzullah Efendi vakfı mustagallâtından İstanbul’da Destereciler kurbünde Emin Bey Mahallesi’nde vâki‘ bir bâb muhterik Kuşbaz habbâz fırını ve değirmen arsasının on iki sehm i‘tibârıyla üç sehm hissesine <<şâyi‘a>> iştirâken bi’l-icâreteyn mutasarrıflar olan es-Seyyid Mehmed Sâdık Muhyiddin ve es-Seyyid Ebûbekir b. el-Hâc Mehmed Salim nâm sagīrlerin hisseleriyle iki sehm hissesine mutasarrıf olan Gayrıreşid Yovan zimmînin hissesini Zahîre nâzırı efendi vech-i şer‘î üzere bedel mukābelesinde tefevvüz edip mâ‘adâ hisselerden üç hisseye mutasarrıf olan Hilâlîzâde Hâfız Mustafa Efendi ve bir sehm hisseye mutasarrıf olan Ömer İzzet Ağa b. Hüseyin nâm kimesneler ile bir sehm hissesine mutasarrıf olan İstrati ve iki sehm hissesine mutasarrıf olan Eleniko v. Uğurlu nâm zimmî ve Masrâniyelerden her biri meclis-i şer‘de arsa-yı mezkûrede olan hisselerini rızâlarıyla cânib-i mîrîye meccânen ba‘de’t-terk bi’l-cümle hısas-ı mezkûrenin cem‘an yedi kıt‘a temessükâtı kabz olunmuşdur. Köprülü Mehmed Paşa vakfı mustagallâtından İstanbul’da Divanyolu’nda Köprülüzâde kütübhânesi karşısında vâki‘ muhterik bir bâb habbâz fırın ve değirmenin nısfına bi’l-icâreteyn mutasarrıfe olan Mümtaz Kadın bt. Abdullah hisse-i mezkûreyi bedel mukābelesinde Zahîre nâzırı efendiye tefevvüz ve nısf-ı âharına kezâlik mutasarrıf olan Feyzullah Ağa b. Abdullah meclis-i şer‘de arsa-yı mezkûreden hissesini rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk edip şerîkeyn-i mezkûreynin iki kıt‘a temessükleri kabz olunmuşdur. İstanbul’da Devoğlu nâm mahalde vâki‘ Murad Paşa fırını demekle şehîr bir bâb mevcûd habbâz fırını ile muhterik değirmen arsasına müteveffâ Seydî Ali Paşa’nın evlâdı iştirâken bi’l-icâreteyn mutasarrıflar olup evlâd-ı mûmâ-ileyhimden Şemstâb Hanım’ın hissesini mûmâ-ileyhânın zevci sâbıkā Üsküdar kādısı Kethüdâzâde Mehmed Münir Efendi meclis-i şer‘de bi’l-vekâle ta‘mîr ve inşâya ta‘ahhüd edip sâir evlâd Karahisâr’da sâkin olduklarından keyfiyeti Kapıkethüdâsı Ata Beyefendi tarafından bâ-tahrîrât <> tahkīke muhtâc idiği ihbâr olunmuşdur. Kapı ağası hazretleri nezâretinde âsûde evkāfdan Mi‘mâr Hasan Efendi vakfı mustagallâtından İstanbul’da Koca Mustafa Paşa Câmi‘i karşısında vâki‘ bir bâb harâb ve mesdûd uncu değirmeni icâre-i vâhideli olmağla vakf-ı mezkûrun kāimmakām-ı mütevellîsi Fâtih Sultan Mehmed Hân Câmi‘i civârında Yenihamam kurbünde sâkin Mehmed Raif Efendi b. Ali meclis-i şer‘de değirmen-i mezkûru galle-i vakf-ı mezbûr ile ta‘mîre bi’t-tevliye ta‘ahhüd eylemişdir. Bâlî Paşa zevcesi Hümâ Hatun vakfı mustagallâtından İstanbul’da Şehzâdebaşı’nda vâki‘ bir bâb muhterik Bâlî Paşa habbâz fırını ve değirmen arsalarına bi’l-icâreteyn mutasarrıf olan Harem Kethüdâsı es-Seyyid Mahmud Ağa b. es-Seyyid Halil meclis-i şer‘de arsa-yı mezkûreyi rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessükünü teslîme ta‘ahhüd eylemişdir. Nezâret-i hazret-i sadr-ı âlî’de âsûde evkāfdan Hüsrev Kethüdâ vakfı mustagallâtından İstanbul’da Alacahamam’da vâki‘ mesdûd habbâz fırını ile muhterik değirmen arsasına bi’l-icâreteyn mutasarrıf olan Süpürgeci İbrahim Ağa b. Murad meclis-i şer‘de zikrolunan fırın ve değirmen arsasını rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve bir kıt‘a temessükünü teslîm eylemişdir. İstanbul’da Bozdoğan kemeri nâm mahalde vâki‘ mesdûd ve harâb habbâz fırınının bi’l-icâreteyn mutasarrıfı olup Kütahya’da mukīm sa‘âdetlü atûfetlü Ragıb Paşa hazretlerinin etbâ‘ından hâlâ Kütahya’da sâkin el-Hâc Abdülvehhab Ağa’nın sulbî oğlu es-Seyyid Abdulkādir nâm kimesne meclis-i şer‘de fırın-ı mezkûru erbâbıyla ba‘de’l-mu‘âyene ta‘mîre ta‘ahhüd eylemişdir. Haremeyn nezâretinde Hâcce Verdinaz kadın nâm sâhibetü’l-hayrın Aksaray’da Mekteb vakfı mustagallâtından İstanbul’da Hocapaşa’da vâki‘ bir bâb muhterik habbâz fırını ve değirmeni arsasının bi’l-icâreteyn mutasarrıfesi olan Raife bt. Mustafa nâm hatunun sadr[î] oğlu Mehmed İzzet Efendi meclis-i şer‘de arsa-yı mezkûreleri bi’l-vekâle rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessükünü teslîme ta‘ahhüd eylemişdir. İhrâc şüde fî-17 Ca Sene 1250 İstanbul kādısı efendiler nezâretinde olan evkāfdan İncekara vakfından İstanbul’da Keçeciler’de vâki‘ bir bâb harâb habbâz fırını ve değirmeni ile İstanbul’da Sultan Selim Hân Câmi‘-i şerîfine eczâ vaz‘ eden Taşçı İshak ve Pîr Paşa vakıflarından câmi‘-i müşârun-ileyh civârında kâin bir bâb mesdûd habbâz fırını ve muhterik değirmen arsasına Ekmekçiler kethüdâsı Mehmed > Efendi ihbârı mûcebiyle islâsen bi’l-icâreteyn mutasarrıflar olan Bergama voyvodası etbâ‘ından hâlâ Bergama’da sâkin Salih ve Âsitâne-i aliyyemde sâkinler Hafiza ve Mahtûme evlâd-ı el-Hâc Hasan’dan merkūmân Hafiza ve Mahtûme meclis-i şer‘de zikrolunan fırın ve değirmenden sülüsân hisselerini her biri rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessüklerini teslîme ta‘ahhüd eylemişlerdir. Dârü’s-sa‘âdeti’ş-şerîfe ağası hazretlerini nezâretlerinde âsûde evkāfdan Çinili Vâlide Sultan vakfı mustagallâtından İstanbul’da Şehremîni’nde vâki‘ mesdûd harâb Vâlide fırın ve değirmeninin münâsafaten bi’l-icâreteyn mutasarrıfları olup gediğinin dahi münâsafaten mâlikleri olan es-Seyyid Ali ve es-Seyyid Mehmed ibney es-Seyyid İsmail’in her biri meclis-i şer‘de fırın ve gedik-i mezkûrları rızâlarıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessüklerini teslîme ta‘ahhüd eylemişlerdir. İstanbul kādıları efendiler nezâretlerinde olan evkāfdan Neccâr Subaşı vakfı mustagallâtından İstanbul’da Hüsrev Paşa Mahallesi’nde vâki‘ bir bâb muhterik habbâz fırınının el-yevm bahçe olan arsasının nısfı Dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından Hacıoğlupazarı’nda menfiyyen mukīm İsmail Ağa’nın ve nısf-ı âharı merkūmun zevcesi Hadice bt. Ali nâm hatunun bi’l-icâreteyn tasarruflarında olup zevce-i mezbûre meclis-i şer‘de adem-i kudretlerinden bahisle bahçe-i merkūm üzerine fırın binâ ve inşâ etmekden asâleten ve vekâleten imtinâ‘ eylemişlerdir. Hümâye Hatun vakfı mustagallâtından İstanbul’da Hüsrev Paşa civârında Kazasker Mehmed Efendi Mahallesi’nde vâki‘ bir bâb muhterik habbâz fırını ve değirmen arsasına bi’l-icâreteyn mutasarrıf olan Muhzır Derviş Ağa kayını Mehmed Emin Ağa b. Ebîbekir meclis-i şer‘de arsa-yı mezkûreyi rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessükünü teslîme ta‘ahhüd eylemişdir. [59b] Dârü’s-sa‘âdeti’ş-şerîfe ağası hazretlerinin zîr-i nezâretlerinde âsûde evkāfdan Mahmud Paşa vakfı mustagallâtından Mahmud Paşa Câmi‘i civârında vâki‘ bir bâb muhterik habbâz fırını arsasının bi’l-icâreteyn mutasarrıfı sa‘âdetlü atûfetlü Serasker paşa hazretlerinin Tatar ağası Mehmed Ağa b. Mustafa meclis-i şer‘de zikrolunan fırın arsasını rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessükünü teslîme ba‘de’t-ta‘ahhüd fırın-ı mezkûra merbût İstanbul’da Unkapanı dâhilinde Arabacılar nâm mahalde vâki‘ bir bâb harâb ve mesdûd değirmen Kanlıca’da sâkin Oğuz oğlu Mehmed Ağa’nın bi’l-icâreteyn tasarrufunda olup ve merkūm Mehmed Ağa rızâsıyla değirmen-i mezkûru cânib-i mîrîye terk ve temessükünü teslîme ta‘ahhüd eylediğini Ekmekçiler kethüdâsı Mehmed Efendi ihbâr eylemişdir. Dârü’s-sa‘âdeti’ş-şerîfe ağası hazretlerinin zîr-i nezâretlerinde âsûde evkāfdan Osmaniye Câmi‘i vakfı mustagallâtından câmi‘-i mezkûr civârında vâki‘ bir bâb muhterik habbâz fırını arsasının bi’l-icâreteyn mutasarrıfesi Mahmud Paşa Câmi‘i civârından Tarakçılar’da kâin müteveffâ Mısırlızâde el-Hâc Mehmed Emin Efendi menzilinde sâkine Şerîfe Fâtıma bt. Süleyman nâm hatun meclis-i şer‘de fakr-ı hâlinden bahisle arsa-yı mezkûre üzerine fırın binâ ve inşâ etmekden imtinâ‘ eylemişdir. İstanbul’da Kumkapı Nişacısı’nda vâki‘ habbâz fırını ve değirmeni arsasının nısf hissesiyle gediğinin yirmi dört re’s bârgir i‘tibârıyla altı buçuk bârgir hisesine mutasarrıf ve mâlik olan Karabet zimmî hâlik olup hisseleri Sivas kazâsı nevâhîsinden Divriği nâhiyesi kurâlarından Sincan karyesinde mütemekkinler zevcesi Ana Nasrâniyye ile sulbiye sagīre kızları Gedher ve Harat ve Meyrem ve Nahrat ve Âsitâne-i aliyyemde mütemekkin sulbî kebîr oğulları Manuk ve Kirkor zimmîlere ve nısf-ı âhar hissesiyle gediğinin on yedi buçuk bârgir hissesine mutasarrıf ve mâlik olan Ohan zimmî dahi hâlik olup hisseleri kazâ-i merkūmda Pingan karyesinde mütemekkinler zevcesi Hıropisima Nasrâniyye ile evlâd-ı sulbiyesi Kebîre diğer Meyrem ve sagīr Takohi’ye mevrûs ve müntakil olup mesfûr Manuk zimmî asâleten ve mersûme diğer Meyrem Nasrâniyyenin zevci ve tarafından mürsel vekîli Sekyas v. Artin nâm zimmî vekâleten her biri meclis-i şer‘de mersûmânın hisselerini cânib-i mîrîye terk ve senedlerini teslîme ta‘ahhüd eylemişlerdir. İstanbul’da Kumkapı hâricinde mevcûd ve müsta‘mel francalacı fırını ile bir bâb muhterik değirmeni arsası ve gediği yüz yirmi sehm i‘tibârıyla kırk sehm hissesine mutasarrıf ve mâlik olan Fener’de mütemekkin Yorgi v. Manol ve on sehm hissesine mutasarrıf ve mâlik olan Aleksan v. Haçador ve kezâlik on sehm hissesine mutasarrıfı ve mâlik olan Mardiros v. Ohannes zimmîlerden her biri meclis-i şer‘de mâ‘adâ hisselerden otuz sehm hisseye mutasarrıfı ve mâlik olan Yani v. Andon nâm zimmî ve on sehm hissesine mutasarrıfe ve mâlike olan Ogide nâm Nasrâniyyenin hisseleriyle bâkī onar sehmden yirmi sehm hissesine mutasarrıf ve mâlikler olan mersûm Mardiros zimmînin li-ebeveyn karındaşları sagīr Mıgırdıç ve sagīre Maryana’nın hisselerini ma‘rifet-i şer‘le ba‘de’t-tanzîm arsa-yı mezkûre üzerine değirmen binâ ve inşâsına ta‘ahhüd eylemişlerdir. İstanbul’da Balat’da Tokmak habbâz fırını demekle şehîr mevcûd ve mesdûd habbâz fırını ile muhterik değirmeni arsasının ve gediğinin üç sehm i‘tibârıyla bir sehm hissesine Mısr-ı Kahire’de mütemekkin Nikofor ve bir sehm hissesine Hasköy’de mütemekkin A‘mâ Karabet zimmîler mâlik ve mutasarıflar olup diğer bir sehm hissesine dahi mâlik ve mutasarrıf olan mesfûr Nikofor zimmînin karındaşı alîl yek-dest Serope v. Mikail zimmî meclis-i şer‘de adem-i kudretinden bahisle hissesini binâdan imtinâ‘ eylemişdir. İstanbul’da Balat’da Sultanhamamı nâm mahalde vâki‘ mevcûd ve mesdûd bir bâb habbâz fırını ve muhterik değirmeni arsası mecmû‘uyla gediğinin yirmi dört re’s bârgir i‘tibârıyla on üç re’s bârgir hissesine mutasarrıf ve mâlik olup otuz dört bin yedi yüz yedi guruş mîrî hazînesine deyni olan Mıgırdıç zimmî hâlik ve hissesi Eğin kazâsında Pinyan karyesinde mütemekkine sulbiye kızı Taşhona Nasrâniyye’ye müntakil ve mevrûs olmağla düyûn-ı mezkûre hâlik-i mesfûrun terekesinden tahsîl ile husûs-ı mezbûrun tanzîmine değin zikrolunan fırın esnâf ma‘rifetiyle <> idâre ettirilmek üzere zahîre nâzırı efendi karâr vermişdir. İstanbul’da Ayazmakapısı’nda vâki‘ muhterik Kıbleçeşmesi habbâz fırını ve değirmeni arsası ve gediğinin mutasarrıf ve mâliki Mikail zimmî mîrî hazînesine on bin yedi yüz kırk dört guruş medyûnen hâlik olup arsa-yı mezkûre sulbiye kebîre kızları Hasköy’de mütemekkinler Meyrem ve Aksebet ve Saline [nâm] Nasrâniyyelere müntakil gedik-i mezbûr zevcesi Ginar Nasrâniyye ile kızları mersûmâta mevrûs olup zevce-i mersûme Ginar Nasrâniyye kızları mesfûrûn taraflarından mürsel vekîlleri olmağla meclis-i şer‘de fakr-ı hâllerinden bahisle arsa-yı mezkûre üzerine binâdan imtinâ‘ eylemişdir. Yenikapı mevlevîhânesi bânisi Mehmed Efendi vakfından İstanbul’da Edirnekapısı’nda Hacı Muhyiddin Mahallesi’nde vâki‘ muhterik habbâz fırını ve değirmeni arsası üç sehm i‘tibârıyla bir sehm hissesine bi’l-icâreteyn mutasarrıf olan Ohan oğlu Agop zimmî bilâ-veled hâlik olmağla sülüs hissesi mahlûlünden vakf-ı mezkûra âid olup ve sülüs-i âhar hissesine mutasarrıf olan Balat’da Tokmak fırınında mütemekkin Serkiz zimmî tarafından vekîl-i mürseli Ekmekçiler kethüdâsı Mehmed Efendi ile diğer sülüs hissesine mutasarrıf olan Topkapı’da mütemekkin Kirkor v. Artin zimmîden her biri meclis-i şer‘de zikrolunan sülüsân hisseyi asâleten ve vekâleten rızâlarıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessüklerini teslîme ta‘ahhüd eylemişlerdir. Ayasofya-i kebîr vakfından İstanbul’da Avratpazarı’nda Çolak Sultan habbâz fırını ve değirmeni harâb ve mesdûd olup Kayseriye kazâsında Tavlu[su]n karyesinde sâkinler es-Seyyid Mehmed ve Fâtıma ibney es-Seyyid Mehmed’in münâsafaten tasarruflarında olduğunu merkūmânın üveği vâlideleri İstanbul’da Küçükpazar’da sâkine Mu‘teber bt. Abdullah nâm hatun haber vermişdir. Haremeyn nezâretinde olan evkāfdan sadr-ı esbak Mesih Paşa-yı cedîd vakfından İstanbul’da Eski Ali Paşa’da vâki‘ muhterik habbâz fırını ve değirmeni arsası mahlûlen cânib-i vakf-ı mezkûra âid olduğunu ve vakf-ı mezkûr meşrûta evkāfdan olmamağla binâ ve inşâsı Haremeyn-i şerîfeyn hazînesinden tanzîm oluna geldiğini vakf-ı mezbûrun mütevellîsi Haremeyn sergi halîfesi es-Seyyid Mehmed Sa‘îd efendi b. Osman tarafından mürsel câbî-i vakf es-Seyyid Mehmed Sa‘îd Efendi b. İsmail meclis-i şer‘a ihbâr eylemişdir. [60a] Ümmüveledzâde Abdülazîz Efendi vakfı mustagallâtından İstanbul’da Sultanmehmed Nişancısı’nda vâki‘ münhedim habbâz fırını arsası mutasarrıfesi Zeliha bt. Abdullah’ın bilâ-veled fevtiyle mahlûlünden ve fırın-ı mezkûr dâhilinde kâin yine vakf-ı mezbûrdan münhedim değirmen arsasının nısfı dahi mutasarrıfesi Hadice bt. Hâfız Ali nâm hatunun bilâ-veled fevtiyle kezâlik mahlûlünden cânib-i vakf-ı mezkûra âid ve değirmen arsasının nısf-ı âharına bi’l-icâreteyn mutasarrıf olan Kapan-ı asel tüccârından Kasabzâde el-Hâc Mehmed Emin Ağa meclis-i şer‘de hissesini rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessükünü teslîm ve vakf-ı mezbûrun kāimmakām-ı mütevellîsi Mustafa Sıdkı Efendi b. el-Hâc Mehmed vakfa âid olan fırın ile değirmen hissesini binâya vâfî galle-i vakf olmadığını ihbâr eylemişdir. İstanbul’da Devehanı kurbünde vâki‘ muhterik habbâz fırını ve değirmeni arsasıyla gediğinin hisse-i ma‘lûmesine mutasarrıf ve mâlik olan İstanbul’da Fâtih Sultan Mehmed Hân Câmi‘i kurbünde Büyükkaraman fırınının gediği mâliki Lazar v. Mercan nâm zimmî meclis-i şer‘de zikrolunan Devehanı fırın ve gediği hissesini rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve senedini teslîme ba‘de’t-ta‘ahhüd sâir hissedârlarından Kirkor v. İstefan zimmî Erzurum’da Bülbül v. Peço zimmî ile Avram v. Duçin zimmî Rumeli’de Debre kazâsında mütemekkinler olduğunu ihbâr eylemişdir. İstanbul’da Kızılmusluk habbâz fırın ve değirmenini binâ ve inşâya sâbıkā sadr-ı Rumeli Halil Hamîd Paşazâde semâhatlü Mehmed Ârif Beyefendi hazretleri ta‘ahhüd buyurduklarını Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi meclis-i şer‘de ihbâr eylemişdir. İstanbul’da Koska’da vâki‘ bir bâb harâb ve mesdûd habbâz fırın ve muhterik değirmenini ta‘mîr ve binâya müşârun-ileyh Ârif Beyefendi hazretleri ta‘ahhüd buyurduklarını merkūm Mehmed Efendi <> meclis-i şer‘de kezâlik ihbâr eylemişdir. İstanbul’da Küçük Mustafa Paşa’da vâki‘ harâb ve mesdûd habbâz fırını ve değirmeni ta‘mîre müşârun-ileyh Ârif Beyefendi hazretleri ta‘ahhüd buyurduklarını merkūm Mehmed Efendi meclis-i şer‘de kezâlik ihbâr eylemişdir. İstanbul’da Çukurbostan habbâz fırını ve değirmeni mevcûd olup lâkin düyûn-ı mîrîye sebebiyle mesdûd olduğunu Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi meclis-i şer‘de ihbâr eylemişdir. Gedik Ahmed Paşa vakfından İstanbul’da Dîvâne Ali Mahallesi’nde vâki‘ şehriye yüz yirmi akçe icâre-i müecceleli muhterik habbâz fırını ile değirmeninden şehriye yetmiş <> altı akçe icâre-i müecceleli hissesi Mehmed Sâdık ve Mehmed Sa‘îd ibney el-Hâc Hüseyin nâm kimesnelerin bi’l-icâreteyn tasarruflarında olup merkūmân hisselerini rızâlarıyla cânib-i mîrîye meccânen terk etmeleriyle vakf-ı mezbûrun kāimmakām-ı mütevellîsi Teberdâr Mehmed İzzet Ağa b. Salih meclis-i şer‘de zikrolunan hisselerin temessükünü teslîm eyleyip mâ‘adâ şehriye kırk dört akçe icâreli hisse kimlerin uhdelerinde olduğu defter-i vakfın ihtirâkına binâen kaydına zafer-yâb olunamamışdır deyü ihbâr eylemişdir. İstanbul’da Sincanlı’da vâki‘ harâb ve mesdûd habbâz fırını ve değirmeni mahlûlen vakfa âid olduğunu Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi meclis-i şer‘de ihbâr eylemişdir. Serbostanyân-ı hâssa ağa nezâretinden olan evkāfdan merhûm Mi‘mâr el-Hâc Kasım Ağa vakfından İstanbul’da Kapan-ı dakīkde Atlamataşı nâm mahalde vâki‘ bir bâb münhedim habbâz ve değirmenin nısfı iki kıt‘a temessük ile İstanbul’da Zeyrek kurbünde Hâcce Kadın Mahallesi’nde sâkin Sabuncu Mehmed Ağa b. Hüseyin’in ve nısf-ı âharı bir kıt‘a temessük ile es-Seyyid Mehmed Sâdık b. es-Seyyid Mehmed Sâdık nâm sagīrin ve değirmen-i mezkûra merbût merhûme Haseki Sultan vakfı mülhakātından Dâye Hatun vakfı mustagallâtından İstanbul’da Okçularbaşı’nda Kökçülerkapısı pîşgâhında vâki‘ muhterik Çakılcı habbâz fırını sagīr-i merkūm es-Seyyid Mehmed Sâdık ile Yusuf nâm kimesnenin bi’l-icâreteyn tasarruflarında olup mezbûr Sabuncu Mehmed Ağa değirmen-i mezkûrdan hissesini rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessükünü teslîme ta‘ahhüd eylediğini ve sagīr-i mezbûr Mehmed Sâdık’ın vâlidesi ve vasîsi mârrü’l-beyân Hâcce Kadın Mahallesi’nde sâkine Esma bt. Mustafa nâm hatun oğlu sagīr-i mezbûrun hisselerini bi’l-vesâye ta‘mîr ve inşâya vâfî sagīr-i mezbûrun mâlı olmadığından bahisle ta‘mîr ve binâdan imtinâ‘ eylediğini ve merkūm Yusuf dahi menfiyyen diyâr-ı âharda mukīm olduğunu Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi meclis-i şer‘a inhâ ve ihbâr eylemişdir. İstanbul’da Unkapanı kurbünde Taşçı dükkânı civârında münhedim Karagöz uncu değirmeni Topçular’dan diyâr-ı âharda bir kimesnenin tasarrufunda olduğu Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi ihbâr eylemişdir. Dârü’s-sa‘âdeti’ş-şerîfe ağası hazretlerinin nezâretinde âsûde evkāfdan Hoca Paşa vakfı mustagallâtından şehriye altmış bir akçe icâre-i müecceleli muhterik bir bâb uncu değirmeni arsasından şehriye yirmi dört akçe iki pul hissesine iki kıt‘a temessük-ı mütevellî mantûkunca bi’l-icâreteyn mutasarrıf olan Üsküdar’da Büyükiskele civârında Süleyman Ağa Mahallesi’nde Şeyh Câmi‘i kurbünde sâkine Emine bt. Mehmed Sa‘îd nâm hatun ile hisse-i ma‘lûmeye kezâlik bi’l-icâreteyn mutasarrıfe olan Sarâyî Âişe bt. Abdullah nâm kadının üveği oğlu ve tarafından mürsel vekîli Çavuşbaşı ağa odacısı Hocapaşalı Musa Çavuş b. Hasan meclis-i şer‘de merkūme Emine Hatun asâleten hissesini rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessük-ı mezkûrları teslîme ta‘ahhüd ve mezbûr Musa Çavuş üveği vâlidesi mezbûrenin fakr-ı hâlinden bahisle hissesini binâdan bi’l-vekâle imtinâ‘ eyleyip diğer hisse-i ma‘lûmeye iki kıt‘a temessük ile mutasarrıfe olan Şerîfe Sâliha Hatun fevt olup hissesi sadriye kızı Şerîfe Refî‘a bt. Mustafa nâm hatuna <<Şehzâde uncusu>> intikāl etmekle mezbûrenin zevci ve tarafından vekîl-i mürseli Şehzâde uncusu İsmail Ağa b. el-Hâc Yahya hisse-i mezbûreyi cânib-i mîrîye meccânen bi’l-vekâle terk ve temessükünü teslîme ta‘ahhüd eylediğini vesâir hissedârlar kimler olduğuna bir vechile zafer-yâb olunamadığını Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi ihbâr eylemişdir. Yedikule hâricinde müsta‘mel habbâz fırınının muhterik değirmeni mutasarrıfı matrûd Arnabudlardan olduğunu Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi meclis-i şer‘de ihbâr eylemişdir. Hazret-i Ebâ Eyüb el-Ensârî ve Sinan Paşa vakıfları mustagallâtından medîne-i Eyüb’de Oyuncakcılar nâm mahalde vâki‘ bir bâb münhedim habbâz fırını arsası es-Seyyid Mehmed Zeynelâbidin ve Şerîfe Zeyneb nâm sagīrânın bi’l-icâreteyn münâsafaten tasarruflarında olup sagīrân-ı mezbûrânın vasîleri medîne-i mezbûrede Dere Mahallesi’nde sâkine Fâtıma bt. İbrahim nâm hatun meclis-i şer‘de sagīrân-ı merkūmânın fakr-ı hâllerinden bahisle arsa-yı mezkûre üzerine fırın binâ etmekden imtinâ‘ eylemişdir. [60b] Sadr-ı esbak Merzifonlu Mustafa Paşa vakfı mustagallâtından medîne-i Eyüb’de vâki‘ Oyuncakcılar fırınının münhedim değirmenine bi’l-icâreteyn münâsafaten mutasarrıflar olan Bagdik v. Kirkor ve Artin v. Anparsum nâm zimmîlerden her biri meclis-i şer‘de fakr-ı hâllerinden bahisle zikrolunan değirmeni binâ ve inşâdan imtinâ‘-birle rızâlarıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessükünü teslîme ta‘ahhüd eylemişlerdir. Hasköy’de mevcûd ve mesdûd bir bâb habbâz fırını ve muhterik değirmeni arsasıyla gediği yirmi dört re’s bârgir i‘tibârıyla altı bârgir hissesi Hasköy’de mütemekkin Parnik v. Artin ve altı bârgir hissesi Haçador <> ve iki bârgir hissesi Eğin’de mütemekkin Avadis v. Mikail ve iki bârgir hissesi Eyüb’de mütemekkin Ohan ve iki bârgir hissesi Ayvansaray’da mütemekkin Bogos v. Karabet ve iki bârgir hissesi Poliçeci Karabet v. Agop ve dört Bârgir hissesi Uşak’da mütemekkin Bedros v. Margos nâm zimmîlerin uhdelerinde olup Zahîre nâzırı efendi husûs-ı mezkûru esnâf ma‘rifetiyle tanzîm etmeğe karâr vermişdir. Galata kādıları efendiler nezâretinde olan evkāfdan Kasımpaşa’da vâki‘ mesdûd ve Piyalepaşa habbâz fırını ve değirmeni mutasarrıflarından Piyalepaşa Mahallesi’nde sâkin es-Seyyid Mustafa b. es-Seyyid Mehmed meclis-i şer‘de sâir hissedârlardan mahalle-i mezkûre imâmı es-Seyyid İbrahim Efendi ve hemşîresi Şerîfe Âişe ibney el-Hâc Hasan tarafından mürsel Kasımpaşa’da Sirkeci Mahallesi’nde sâkin es-Seyyid İsmail Ağa b. es-Seyyid el-Hâc Halil ile zikrolunan fırın ve değirmeni ta‘mîre asâleten ve vekâleten ta‘ahhüd eylemişlerdir. Nezâret-i hazret-i Sadr-ı âlî’de âsûde evkāfdan Şeyhü’l-harem es-Seyyid Mehmed Efendi vakfından Galata’da Kürkçüler sûkunda Karaki Mahallesi’nde vâki‘ muhterik uncu değirmeni arsasının bi’l-icâreteyn mutasarrıfesi Şerîfe Âişe b. Veliyüddin nâm hatunun sulbî oğlu Mâliye kalemi küttâbından es-Seyyid Ali Efendi meclis-i şer‘de hisse-i mezkûreyi bi’l-vekâle rızâsıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessükünü teslîm eylemişdir. Galata Mevlevîhânesi vakfından Mevlevîhâne-i mezkûrda vâki‘ ma‘mûr ve mesdûd habbâz fırını ve muhterik değirmeni kimesnenin tasarrufunda olmamağla mütevellîsi Galata Şeyhi Kudretullah Efendi tarafından mürsel Aşçı Yunus Dede meclis-i şer‘de değirmen-i mezkûru binâya vâfiye galle-i vakf olmadığını ihbâr eylemişdir. Dârü’s-sa‘âdeti’ş-şerîfe ağası hazretleri nezâretlerinde âsûde evkāfdan es-Seyyid Derviş Ahmed Efendi vakfından Tophâne’de Firuz Ağa Mahallesi’nde vâki‘ muhterik habbâz fırını ve değirmeni arsasının bi’l-icâreteyn mutasarrıfları Topçubaşı Abdullah Ağa b. Salih’in kerîmeleri Cemile ve Hadice ve Sâliha nâm hatunlardan mezbûre Cemile Hatun’un zevci ve tarafından mürsel vekîli Kasımpaşa’da sâkin Balmumcu es-Seyyid el-Hâc Mehmed Emin b. el-Hâc Nurullah ile merkūme Hadice’nin zevci ve kendi ile mezbûre Sâliha tarafından kezâlik mürsel vekîlleri mahalle-i mezbûrede sâkin Mehmed Emin b. Mehmed meclis-i şer‘de her biri bi’l-vekâle arsa-yı mezkûreyi rızâlarıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve temessüklerini teslîme ta‘ahhüd eylemişlerdir. Tophâne’de vâki‘ harâb ve mesdûd Ağahamamı habbâz fırını ve değirmeni bi’l-icâreteyn mutasarrıfı ve gediğinin mâliki matrûd Arnabudlardan idiğini Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi meclis-i şer‘de ihbâr eylemişdir. Tophâne’de Kapıiçi müsta‘mel habbâz fırınının muhterik değirmeni arsası ve gediği mutasarrıf ve mâliklerinden Zuhrab v. Kirkor nâm zimmî meclis-i şer‘de nefsinden asâleten ve şürekâsı karındaşları Serkiz ve Eğin kazâsında mütemekkin Haçador taraflarından vekâleten değirmeni mezkûru binâ ve inşâya ta‘ahhüd <> eylemişdir. Mehmed Eminzâde vakfı mustagallâtından Fındıklı’da vâki‘ bir bâb muhterik habbâz fırını ve değirmeni arsasına münâsafaten bi’l-icâreteyn mutasarrıflar olan Fındıklı’da sâkin Bâb-ı defteri kalemi hulefâsından Süleyman Feyzi Efendi ve hemşîresi Demirkapı’da sâkine Hadice Hatun bintey Mustafa ref‘inden her biri hisselerini rızâlarıyla cânib-i mîrîye meccânen terk edip ve temessüklerini dahi teslîm edeceklerini merkūm Süleyman Feyzi Efendi ve meclis-i şer‘de bi’l-asâle ve bi’l-vekâle ta‘ahhüd eylemişdir. Fındıklı’da vâki‘ muhterik Kazgancı uncu değirmeni bu def‘a bâ-fermân-ı âlî Erzurum cânibine azîmet etmiş olan Hâssa hasekilerinden Osman Ağa nâm kimesnenin bi’l-icâreteyn tasarrufunda olduğu hâlâ Galata kādısı fazîletlü Nidâî Efendi ba‘de’t-tahkīk bâ-tahrîr ihbâr eylemişdir. Fındıklı’da vâki‘ muhterik Hacı Eyüb uncu değirmeninin nısfına bi’l-icâreteyn mutasarrıf olan Sâliha bt. Mustafa nâm hatun meclis-i şer‘de nısf-ı âharına bi’l-icâreteyn mutasarrıfe <> ve gediğinin altı bârgir hissesine mâlik olan Kasımpaşa değirmeninde uncu Eskihan v. Manuk nâm zimmî muvâcehesinde fakr-ı hâlinden bahisle nısf hissesini şerîki mesfûr Eskihan zimmîye ferâg ve tefvîze ol dahi ba‘‘de’t-tefevvüz değirmeni binâ ve inşâya her biri ta‘ahhüd eylemişdir. İstinye’de mesdûd habbâz fırını ve değirmeni noksanı olmayıp Zahîre nâzırı efendi ma‘rifetiyle küşâd ettirilmek iktizâ eylediğini Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi meclis-i şer‘de ihbâr eylemişdir. Nezâret-i hazret-i sadr-ı a‘zamîde âsûde evkāfdan el-Hâc Ahmed Paşa vakfı mustagallâtından medîne-i Üsküdar’da Eskihamam kaşısında vâki‘ muhterik habbâz fırını ve değirmeni arsası altı sehm i‘tibârıyla bir sehm hissesinin sülüsüne mutasarrıfe olan Hafiza Hanım bt. el-Hâc Mustafa ve iki temessük mantûkunca iki südüs ve sülüs an südüs sehm hissesine mutasarrıfe olan şerîfe Âişe Hanım b. Mustafa’dan her biri hisselerini rızâlarıyla cânib-i mîrîye meccânen terk ve cem‘an üç kıt‘a temessüklerini irsâl ve teslîm eyleyip sâir hissedârlar Boğaziçi’nde Bebek nâm mahalde sâkine Şerîfe Fâtıma bt. el-Hâc Ahmed asâleten ve li-ebeveyn er karındaşı müteveffâ es-Seyyid el-Hâc İbrahim Ağa’nın oğlu İstanbul’da Aksaray kurbünde Yusuf Paşa Çeşmesi nâm mahalde sâkin es-Seyyid Halil Ağa nefsinden asâleten ve li-ebeveyn karındaşları Üsküdar’a muzâfa Kādı karyesinde sâkinler es-Seyyid Derviş İsmail ve es-Seyyid Mehmed Latif taraflarından vekâleten meclis-i şer‘de her biri rızâlarıyla hisse-i ma‘lûmelerini cânibi-i mîrîye terk ve temessüklerini teslîme ba‘de’t-ta‘ahhüd diğer hissedâr merkūme Şerîfe Âişe’nin li-üm kız karındaşı Şerîfe Emine Hatun Anadolu’da Emrudlu/Armudlu’da sâkine olduğu ihbâr olunmuşdur. Medîne-i Üsküdar’da Balaban iskelesi kurbünde vâki‘ muhterik habbâz fırını ve değirmeni mutasarrıfı Bozcaada’da menfiyyen mukīm Mehmed Tahir’in pederi Üsküdar’da sâkin Muvakkit Hâfız Süleyman Efendi tarafından mürsel Uncular Kethüdâsı İbrahim Edhem Ağa meclis-i şer‘de merkūm Hâfız Süleyman Efendi kemâ-fi’s-sâbık binâ ve inşâ etmeğe ta‘ahhüd eylediğini ihbâr eylemişdir. [61a] Üsküdar’da Selimiye’de vâki‘ mesdûd habbâz fırını ve muhterik değirmeni Selimiye vakfından icâre-i vâhideli olmağla ta‘mîr ve inşâsı vakf-ı mezkûr tarafından iktizâ edeceğini Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi meclis-i şer‘de ihbâr eylemişdir. Hüdâyî vakfından Üsküdar’da Doğancılar’da vâki‘ mesdûd habbâz fırını İstanbul’da Hüsrevpaşa’da sâkinler Mehmed Efendi ve Âişe Hatun ibney Hüseyin’in bi’l-icâreteyn tasarruflarında olmağla merkūm Mehmed Efendi meclis-i şer‘de fırın-ı mezkûru ta‘mîre asâleten ve vekâleten ta‘ahhüd eylemişdir ve fırın-ı mezkûrun muhterik değirmeni merhûm Kenan Efendi kerîmesiyle Üsküdar Mahkemesi’nde Kassâm Kâtibi Ârif Efendi’nin bi’l-icâreteyn iştirâken tasarruflarında olduğunu Ekmekçiler Kethüdâsı Mehmed Efendi ihbâr eylemişdir.