İstanbul Mahkemesi 154 Numaralı Sicil (H. 1237-1246 / M. 1822- 1831) cilt: 88, sayfa: 365 Hüküm no: 187 Orijinal metin no: [66b-2] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Kazzaz esnafının sattığı tire, ipek, kaytan ve diğer bezlerden alınacak damga vergisi Kazzâz esnâfına dâir Akzâ kuzâti’l-Müslimîn evlâ vülâti’l-muvahhidîn ma‘denü’l-fazli ve’l-yakīn râfi‘u a‘lâmi’ş-şerî‘ati ve’d-dîn vârisü ulûmi’l-enbiyâi ve’l-mürselîn el-muhtassu bi-mezîd-i inâyeti’l-Meliki’l-Mu‘în mevlânâ İstanbul kādısı -zîdet fezâilühû- tevkī‘-i refî‘-i hümâyûn vâsıl olucak ma‘lûm ola ki Kazzâziye-i Harîr Mukāta‘ası müteferri‘âtından olan tire ve iplik ve iplikden sibağlı? ve gayr-ı sibağlı? gaytan ve parmak işi ve ipek gaytanı ve sibağlı? yün ipeği ve gaytanı ve penbeden envâ‘-ı sibağ? ile taşradan vürûd eden ve Der-aliyyemde i‘mâl olunan gaytan beyne’l-esnâf bey‘ ve şirâ olunmakda olup ancak ba‘zı dükkâncı tama‘-ı hâma tâbi‘iyetle dilediği bahâya fürûht ederek ibâdullâhı ızrâr ve hasârdan hâlî olmadıklarından başka mukāta‘a-yı mezkûreye mazarratı âşikâr olmak mülâbesesiyle bir taht-ı nizâma rabt ve tevsîki lede’l-mütâla‘a mârru’z-zikr tire dökmenin dizisi kırk beş aded ve ipek dökmenin elli aded olarak on dizisi bir masu? ta‘bîriyle sâlifü’l-beyân tire dökmenin masusu? altı guruşa ve evsatı beş guruşa ve ednâsı dört guruşa ve parmak işi ta‘bîr olunan şerit ve ince ipek gaytanının dirhemi on paraya ve kirpi saçağın dirhemi altı paraya ve kalın tire gaytanının dirhemi sekiz paraya ve ipek dökme masusu? üç guruşa olarak gerek tire ve gerek ipek dökmenin masusunda? on para ve parmak işi ve gaytanının dirheminde nısf para ve çivit sibağlı? beher kıyyesi otuz altı guruşa a‘lâ yün gaytanının beher kıyyesinden seksen para ve beher kıyyesi yirmi iki guruşa olan evsatının kıyyesinde altmış para ve siyah sibağlı? olup beher kıyyesinde yirmi guruşa olan ednâsının kıyyesinde kırk para vakıyyesi on yedi guruşa olan siyah ipek kaytanının kıyyesinde kırk para ve penbeden masnû‘ olup beher kıyyesi yirmi guruşa olan beyâz gaytanın kıyyesinde kırk para ve beher kıyyesi on sekiz guruşa olan evsatının kıyyesinde kırk para ve beher kıyyesi kırk guruşa olan ince ipek gaytanın kıyyesinde yüz yirmi para resm-i damga alınarak mukāta‘a-yı merkūma rabt ve ilhâk olunduğu hâlde hem ibâdullâha hayır ve nef‘i mûcib ve hem cânib-i mîrîye fevâid-i zâideyi müstevcib olacağından bahisle ber-vech-i muharrer eşyâ-yı mezkûre fiyatına göre ol mikdâr resm-i damga alınarak mukāta‘a-yı mezkûreye rabt ve ilhâkı husûsuna irâde olunduğu sûretde ol bâbda emr-i şerîfim ısdâr husûsunu mukāta‘a-yı mezbûre nâzırı Abdüllatif -zîde mecdühû- bâ- takrîr istid‘â eylediği ecilden nizâmı keyfiyeti ba‘de’l-ihrâc iktizâsı mu‘teberân-ı ricâl-i Devlet-i aliyyemden mukāta‘ât nâzırı iftihâru’l-ümerâi ve’l-ekâbir Hüseyin Hüsnü Bey -dâme ulüvvühu-dan isti‘lâm olundukda mûmâ-ileyh Abdüllatif -zîde mecdühû- Mukāta‘ât Hazînesi’ne celb ile istintak ve müzâkere olundukda Kazzâziye Mukāta‘ası müteferri‘âtından olan tire ve ipek ve ipekden sibağlı? ve gayrı sibağlı? gaytan ve parmak işi ve ipek gaytanı ve sibağlı? yün ipeği ve gaytanı ve penbeden envâ‘-ı sibağ? ile taşradan vürûd eden ve Der-aliyyemde i‘mâl olunan gaytan beyne’l-esnâf bey‘ ve şirâ olunmakda olduğundan ba‘zı tüccâr tama‘-ı hâma tab‘iyetle dilediği bahâya fürûht ederek ibâdullâhı ızrârdan hâlî olmadığından başka Kazzâziye Mukāta‘ası’na dahi mazarratı derkâr ve ber-mûceb-i takrîr tireden ma‘mûl olunan kazzâziyeden resm-i damga ahz olunmak üzere mukāta‘a-yı merkūma rabt ve ilhâk olunduğu hâlde hem ibâdullâha nef‘i mûcib ve hem cânib-i mîrîye fevâidi müstevcib olacağı âşikâr idüğünü ifâde ve beyân etmiş olmağla bu sûrette mûmâ-ileyhin inhâ ve ifâdesi vechile husûs-ı mezkûrun tanzîmi husûsuna irâde kılındığı hâlde vâki‘ olacak hâsılâtının Asâkir-i Mansûre mesârifine tahsîsen Mukāta‘ât Hazînesi’ne teslîm olunmak üzere Başmuhâsebe’ye kayd ile emr-i şerîfim ısdâr ve Mukāta‘ât Hazînesi’ne ilmuhaberi i‘tâsıyla tanzîmi îcâb edeceğini i‘lâm eylediği bâ-takrîr rikāb-ı hümâyûn-ı şâhâneme lede’l-arz inhâ ve i‘lâm olunduğu üzere tanzîmi husûsuna irâde-i seniyyem ta‘alluk edip ol bâbda şeref-yâfte-i sahîfe-i sudûr olan hatt-ı hümâyûn-ı şevket-makrûn-ı şâhâne mûcibince Başmuhâsebe’ye kayd ile ilmuhaberi verilmekle vech-i meşrûh üzere amel ve hareket olunmak fermânım [67a] olmağın hâssaten işbu emr-i âlîşânım ısdâr ve irsâl olunmuşdur. İmdi keyfiyet-i irâde-i şâhânem sen ki mevlânâ-yı mûmâ-ileyhsin mantûk-ı emr-i şerîfimden meczûmun oldukda vech-i muharrer üzere vâki‘ olacak hâsılâtının mesârif-i merkūmeye tahsîsen Mukāta‘ât Hazînesi’ne teslîm olmak üzere resm-i damga-yı mezkûrun nâzır-ı mûmâ-ileyh tarafından ol vechile ahz u kabz olunması husûsuna mübâderet ve hilâfı hareket vukū‘a gelmemesine dikkat eylemen bâbında fermân-ı âlîşânım sâdır olmuşdur. Buyurdum ki hükm-i şerîfim vardıkda bu bâbda vech-i meşrûh üzere şeref-yâfte-i sudûr olan işbu emr-i şerîfim celîlü’ş-şânımın mazmûn-ı münîfi-birle âmil olasın, şöyle bilesin, alâmet-i şerîfe i‘timâd kılasın. Fî 2 S sene 1244