İstanbul Mahkemesi 334 Numaralı Sicil (H. 1280-1329 / M. 1863-1911) cilt: 99, sayfa: 147 Hüküm no: 124 Orijinal metin no: [59-3] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Emvâl-i eytâm muhasebesinden alınan verginin tadili ile Mehâkim-i Şer’iyye Nizamnamesi’nin elli yedinci maddesi yerine kaim olacak maddenin gönderildiği İstanbul kādılığına Makām-ı Meşîhat’den Fazîletlü efendim hazretleri, Emvâl-i eytâm muhâsebesinden alınagelen rüsûmun ta‘dîliyle Mehâkim-i Şer‘iyye Nizâmnâmesi’nin elli yedinci maddesine kāim olmak üzere Meclis-i Tedkīkāt-ı Şer‘iyye’den kaleme alınıp lede’l-arz ve düstûrü’l-amel tutulmasına idâre-i seniyye-i hazret-i pâdişâhî şeref-sâdır olan fıkra-i ibtâliyenin bâ-tezkire-i sâmiye irsâl buyrulan bir sûreti manzûr-ı vâlâ-yı fâzılâneleri buyurulmak üzere leffen irsâl kılınmağla bi’l-mütâla‘a ber-minvâl-i muharrer icrâ-yı îcâbına himmet buyurulması siyâkında tezkire-i senâverî terkīmine ibtidâr olundu. Fî 19 Receb sene [12]92 ve fî 8 Ağustos sene [1]291. Elli yedinci bend yerine kāim olacak fıkra-i nizâmiyedir Elli yedinci madde: Hasebü’n-nizâm üç senede bir kerre emvâl-i eytâm muhâsebesi rü’yet olunarak gerek mülk ve vakıf akārât-ı icârâtdan ve gerek akçe ve konsolide vesâir fâizli senedât nemâlarından ve’l-hâsıl her türlü vâridâtdan eytâmın hisselerine ne mikdâr fazla isâbet eder ise kâffe-i mesârifât yalnız o fazladan ihrâc olundukdan sonra ancak fazla-i mezkûrenin binde yirmi beş guruşu [60] harc-ı muhâsebe nâmıyla ahz olunacakdır. Fakat lede’l-îcâb bir sene mürûrunda muhâsebesi rü’yet olduğu hâlde fazla-i mebhûseden zikrolunan binde yirmi beş guruş harc-ı muhâsebenin sülüsü ve iki sene geçib de rü’yet kılındığı takdîrce sülüsânı ve üç sene yâhûd daha ziyâde mürûrunda rü’yet edilir ise zikri sebk eden binde yirmi beş harc-ı muhâsebe alınacakdır eğer ba‘de ihrâci’l-mesârif inde’l-muhâsebe fazla kalmaz ise o misillü fazlası kalmayan muhâsebâtdan harc-ı muhâsebe alınmayıp ber-vech-i hasbî rü’yet kılınacakdır ve ber-vech-i meşrûh hasbîce rü’yet edilecek muhâsebâtdan asl-ı mâl on bin guruş ise on guruş ve otuz bin guruş ise yirmi guruş ya‘ni yüz elli bin guruşa kadar her yirmi binde on guruş ziyâde konularak ketebe-i şer‘iye için ücret-i kalemiye alınacak ve yüz elli binden ne mikdâr ziyâde olur ise olsun nihâyet yüz elli guruşdan başka zinhâr nesne alınmayacakdır. Fî 6 Receb sene [1]292.