İstanbul Mahkemesi 334 Numaralı Sicil (H. 1280-1329 / M. 1863-1911) cilt: 99, sayfa: 292 Hüküm no: 309 Orijinal metin no: [112-1] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Açıkta bulunan memurlardan hazineye borcu olanların, borcunu ödemeden memuriyete tayin olunmaması Ma‘rûz-ı bende-i dîrîneleridir ki, Açıkda bulunan me’mûrînden zimmet-i emîriyesi olanların kâmilen te’diye-i deyn ile berâeti tahakkuk etmedikçe me’mûriyete ta‘yîn olunmaması usûl-ı câriye îcâbından olduğundan ba‘de-ezîn ashâb-ı zimemâtdan me’mûriyete ta‘yîn edilenler olduğu hâlde zimmetinin ta‘yîn edenlerden tahsîl ve istifâ usûl ittihâz olunarak keyfiyet ta‘mîmen devâire bildirilmiş olduğu beyân-ı âlîsiyle ona göre mu‘âmele-i lâzımenin icrâsı fî 9 Eylül sene 98 târihli tezkire-i sâmîyede emr u iş‘âr buyurulmuş ve muhâsebât-ı Mâliye işlerinde bulunan bir me’mûrun istihdâmı berâet-i zimmetini hâvî varaka-i resmiye ibrâzına menût idiği Kefâlet Nizâmnâmesi’nde musarrah bulunmuş olup ancak mu‘âmelât-ı âdiyeden dolayı hazîneye deyni olanların me’mûriyetde adem-i istihdâmı hakkında kayd sarîh bulunmadığından ve mezkûr müzekkire-i sâmîyede muharrer memnû‘iyetin me’mûriyetden münba‘is zimmete munhasır veyâ akd ve sâireden mütevellid zimmete dahi şâmil olup olmadığı gösterilemeyip me’mûriyetden mütevellid olmayan zimmete şümûlü hâlinde me’mûriyet içinde vergi ve tekâlîf-i sâireden münba‘is olmak üzere mîrîye medyûn olmayan nâdir bulunduğundan memnû‘iyet-i mebsûtanın tefsîri hakkında sebk eden arz u iş‘âr üzerine Şûrâ-yı Devlet Tanzîmât Dâiresi’nden tanzîm ve takdîm olunup mûcebince îfâ-yı muktezâsı zımnında fî 3 Ağustos sene 303 târihli buyruldu-yı sâmî-i cenâb-ı vekâlet-penâhî ile bir sûreti cânib-i Hazîne’ye teblîğ buyrulan mazbatada berâet-i zimmeti tahakkuk etmeyenler ile zimmet-i mîrîyesi mütebeyyin bulunanların me’mûriyetde istihdâm olunmamaları Kefâlet Nizâmnâmesi ve onu müfesser olan mezkûr tezkire-i sâmîye ahkâmından olup eğerçi zimmetin nev‘ ve cinsi tasrîh kılınmamış olmasına mebnî delâletde tereddüd olunmuş ise de me’mûriyetde istihdâmı mâni‘ olacak zimmetden maksad me’mûriyetden münba‘is zimmet ile iltizâm ve sâireden hazînece taht-ı hükme aldırılmış matlûb olup vergi ve tekâlîf ve sâireden hemen herkesin cüz’î ve küllî borcu olabileceğine göre memnû‘iyet-i mebsûtanın bunlara şümûlü olamayacağı gösterilmiş olduğu gibi iltizâm ve sâireden taht-ı hükme alınmayan matlûbât senedât-ı resmiyeye müstenid ve ashâbının ikrârıyla müeyyed olup da edâsınca bazı iddi‘â dermeyân ile veyâhûd adem-i iktidâr beyânıyla mümâtale eden ve aleyhinde ikāme-i da‘vâ olunmayan veyâhûd olunup da netîce-i hükme iktirân etmeyen ashâb-ı zimmetin me’mûriyetde istihdâmı câiz olup olmadığı istîzân olunması üzerine mûcebince icrâ-yı îcâbı irâdesini şâmil denilen şeref-vârid olan fî 12 Teşrîn-i evvel sene 303 târihli buyruldu-yı sâmî-i cenâb-ı sadâret-penâhî bâlâsına muhrec Tanzîmât Dâiresi’nin mazbatası sûretinde dahi senedât-ı resmiyeye müstenid olan veyâhûd kendi ikrâr u i‘tirâfı tahtında bulunan düyûn ashâbından bilâ-sebeb meşrûh tesviye-i deynden imtinâ‘ edenlerin ifâdâtı kānûnen mu‘teber olamayacağı gibi bu makūle düyûnun tahsîli için hacz-i emvâl ve küfelâya mürâca‘at misillü vesâit-i kānûniye dahi isti‘mâl olunabileceği cihetle esbâb ve taraf-ı kānûniyeye mürâca‘atla istifâ-yı düyûn çâresine bakılmayarak ashâb-ı zimmetin me’mûriyetde istihdâm olunmamaları tarafına gidilmek câiz olamayacağından senede merbût veyâ kendi ikrâr u i‘tirâfında olup da tesviyesine ibtidâr eden veyâhûd adem-i îfâsı esbâb-ı meşrûhaya müstenid olan düyûn ashâbı müstesnâ olmak üzere bedel-i iltizâm ve sâireden deyni olup da bir takım a‘zâr-ı vâhiye serdiyle îfâsında ta‘allülü ve mümâtale eden ve mücerred işi sürüncemede bırakmak garazıyla mehâkime mürâca‘at edenlerin îfâ-yı deyn edinceye kadar mahkûmun-bih düyûnu olup da îfâ etmeyenler misillü me’mûriyetde istihdâm olunmaması beyân ve iş‘âr kılınmış ve karâr-ı mezkûre dâiresinde mu‘âmele olunmak üzere bi’l-cümle devâir-i resmiye ile me’mûrîn-i Mâliye’ye ta‘mîmen teblîgāt icrâsı Meclis-i Mâliye karârıyla Hukūk Müşâvirliği’nden ifâde olunarak îcâbı icrâ edilmiş olmağla ber-vech-i muharrer îfâ-yı muktezâsı bâbında emr u fermân hazret-i veliyyü’l-emrindir. Fî 7 Rebî‘ülevvel sene 305, 10 Kânûn-ı evvel sene 303. Nâzır-ı Umûr-ı Mâliye Zühdü