Kısmet-i Askeriye Mahkemesi 19 Numaralı Sicil (H. 1109-1110 / M. 1698-1699) cilt: 58, sayfa: 910 Hüküm no: 748 Orijinal metin no: [169b-2] Bu defter İBB Kültür A.Ş. ve Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ortaklığı ile hazırlanmıştır. Rus asıllı köle Hasan’ın hür olduğunu ispat ettiği Mahmiye-i İstanbul’da Tercümân Yunus mahallesi ahâlîsinden olup bundan akdem Medîne-i münevvere kādısı iken vedâ‘-ı âlem-i fânî eden merhûm Yusuf Efendi b. Halil’e rıkk-ı sâbıkını mu‘terif işbu açık kaşlı elâ gözlü uzun boylu Rusiyyü’l-asl Müslimü’l-mille sâhib-i hâze’l-kitâb Hasan b. Abdülvahab nâm şâbb mahfil-i kazâda müteveffâ-yı mezbûrun sulbî kebîr oğlu Abdurrahman Efendi muvâcehesinde üzerine da‘vâ ve takrîr-i kelâm edip seyyidim merhûm-ı mezbûr Yusuf Efendi b. Halil Medîne-i münevvere’ye gider oldukda târîh-i kitâbdan iki sene mukaddem benim içün abd-ı memlûküm Hasan Ka‘be-i mükerreme’ye dâhil olduğumda malımdan âzâd olsun deyip ba‘dehû iki def‘a hacc-ı şerîf edip Ka‘be-i mükerreme’ye dâhil olmağla ben hür olmuş iken mezbûr Abdurrahman Efendi rık olup terekeden olmak üzere bana bi-gayr-ı hakkın vaz‘-ı yed eder suâl olunsun dedikde gıbbe’s-suâl mezbûr Abdurrahman cevâbında mevsûf-ı mezbûra vech-i muharrer üzere vaz‘-ı yedini ikrâr ve ber-vech-i meşrûh müdde‘âsını inkâr edicek müdde‘î-i mezbûrdan sıdk-ı makāline beyyine taleb olundukda udûl-ı ahrâr-ı ricâl-i Müslimînden mahmiye-i mezbûrede Çerâğī Hamza mahallesi ahâlîsinden umdetü’l-müderrisîni’l-kirâm Mehmed Efendi necl-i zübdetü’l-fuzalâi’l-izâm Yusuf Efendi ve müşârün-ileyh Yusuf Efendi hazretlerinin etbâ‘ından Mehmed Çelebi b. Süleyman li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer‘a hâzırân olup isre’l-istişhâd fi’l-hakīka merhûm-ı mezbûr Yusuf Efendi b. Halil târîh-i mezbûrda Medîne-i münevvere’ye gider oldukda işbu mevsûf-ı mezbûr Hasan içün huzûrumuzda abd-ı memlûküm Hasan Ka‘be-i mükerreme’ye dâhil olduğumda malımdan âzâd olsun deyip ba‘dehû iki def‘a hacc-ı şerîf edip Ka‘be-i mükerreme’ye dâhil olmağla mezbûr Hasan hür olmuşdur biz bu husûsa bu vech üzere şâhidleriz şehâdet dahi ederiz deyü her biri edâ-i şehâdet-i şer‘iyye ettikde ba‘de’t-ta‘dîl ve’t-tezkiye şehâdetleri makbûle olmağın mûcebiyle ba‘de’l-hükm mâ-vaka‘a kayd-şüd. Fî 11 min-Receb sene 1110 Şuhûdü’l-hâl: Yahya Efendi b. el-merhûm Mustafa Efendi, Abdurrahman Efendi b. el-merhûm Ahmed Efendi, Süleyman Efendi b. Mehmed Efendi, Mehmed Efendi b. Pîrî, Hüseyin Çelebi b. Mehmed.